Citroën Traction Avant

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Citroën Traction Avant
Genel Bakış
ÜreticiCitroën
ÜretimFransa
Üretim yıl(lar)ı1934 - 1957
MontajCitroën Traction Avant
Gövde ve Şasi
PlatformParis, Fransa
Forest, Belçika
Köln, Almanya
Slough, İngiltere
Karoser2 kapı Coupe
4 kapı Sedan (otomobil)
Teknik Özellikler
Motor4 ve 6 silindirli 1.303 cm3 ile 2.867 cm3 Benzinli motor
Kapasite32 ile 77 bg
Maksimum hız95 ile 135 km/h
Dingil mesafesi2910 - 3270 mm.
Uzunluk4450 - 4960 mm.
Genişlik1620 - 1790 mm.
Yükseklik1520 - 1580 mm.
Boş ağırlık900 - 1339 kg.
Rekabet Tarihi

Citroën Traction Avant (FransızcaÖnden Çekiş) Fransız otomobil üreticisi Citroën tarafından geliştirilmiş önden çekişli yenilikçi tasarımlı bir otomobil modelidir. 1934 ile 1957 yılları arasında 760,000 adet kadar üretilmiştir. II. Dünya Savaşı sırasında Fransız direnişçilerinin kullanması sonucu elde ettiği vatanseverlik imajı ticari başarısının temelini oluşturmuştur.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransızcada "Önden Çekiş" anlamına gelen Traction Avant 1933 yılı sonu / 1934 yılı başlarında André Lefèbvre ve Flaminio Bertoni tarafından tasarlanmıştır. İlk üretilen önden çekişli otomobil olmamasına rağmen -- Alvis tarafından Birleşik Krallık 'ta üretilen 1928 FWD, Cord tarafından 1929 ile 1932 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri 'nde üretilen DKW ile 1931 yılında Almanya 'da üretilen F1 bu teknolojinin ilk örnekleridir—dünyada seri üretimi yapılan ilk çelik monokok gövdeli önden çekişli otomobildir. DKW'nin 1930'lardaki modelleri ile birlikte Avrupa otomobil pazarında önden çekişin öncülüğünü yapmıştır.

Traction Avant monokok

Traction Avant'ın gövdesi kaynaklanmış monokok yapıdaydı. O dönemdeki modellerin pek çoğunda yapısal olmayan gövde ("coachwork") ayrı bir şase üzerine oturtulmaktaydı. Amerika Birleşik Devletlerinde bugün "Unit Body" ya da "Unibody" olarak da adlandırılan monokok gövde daha hafif yapıda olup günümüzün otomobillerinin hemen hemen tamamında uygulanmaktadır. Şase üzerine monteli gövde yapısı kamyon, otobüs gibi daha ağır araçlarda ise halen kullanılmaktadır.

Traction Avant'ın yapısı kaynaklı üniter gövde/şasi idi. Dönemin diğer arabalarının çoğu, üzerine yapısal olmayan gövdenin ("coachwork") yapıldığı ayrı bir şasi üzerine kuruluydu. Üniter yapı (ABD'de Unit Body veya "Unibody" olarak da adlandırılır) araç daha hafiftir ve artık neredeyse tüm araba yapımında kullanılır.[1][2]

Bu üniter gövde, araba başına çelikten 70 kg (150 lb) tasarruf sağladı. Amerikan firması Budd Company 'den satın alınan yenilikçi teknoloji kullanılarak araçlar seri üretildi. Aracın ağırlığını azaltmak o zamanın Amerikalı üreticilerinde olmayan Citroën için bir motivasyondu.[3]

Bu yapısal modelin dayanıklılığına pek çok çevre tarafından kuşkuyla bakıldı. Yapısal dayanıklılığının kanıtlanması için aracın bir tepeden aşağı yuvarlandığı bir çarpma testi geliştirildi.[4]

Alışılmışın dışındaki tasarımı sayesinde otomobil çağdaşlarına göre daha alçak olan benzersiz bir görünüşe sahipti. 1934'lerdeki alışılmışın dışında görüntüsü daha sonraları alışıldık ve 1955'lerde ise demode bir görünüm haline gelmiştir.

Süspansiyon yapısı döneminin otomobillerine göre çok gelişmişti. Güncellerinin çoğunda kullanılan canlı aks ve düz yay tasarımından farklı olarak ön tekerlekler burulma çubuğu ve süspansiyon kolu yapısı kullanılan bağımsız süspansiyona sahipti.

Ön burulma çubuk süspansiyonu

Arka süspansiyon arka aks taşıyıcılar ve burulma çubuklarının monokok gövdeye bağlı 3-inç (76 mm) bir çelik tüpe tutturulduğu basit bir yekpare dingil ve Panhard mili yapısından oluşmaktaydı.

Döneminin geleneksel tasarımlarından çok daha hafif olduğundan 100 km/s (62 mil/s) hız yapabilmekte ve 100 kilometrede sadece 10 litre yakıt tüketmekteydi.

Modeller[değiştir | kaynağı değiştir]

Traction Avant arka görünüş
Traction Avant arka görünüşleri. 1952 yılında yapılan değişiklikle bagajı genişletilmiştir.

18 Nisan 1934'te tanıtılan ilk model 1303 cc hacminde içten yanmalı motoru olan küçük bir sedandı. 7A olarak adlandırılan bu modeli 1934 yılında 1529 cc'lik daha güçlü bir motora sahip 7B izledi. 7B yi de Ekim 1934'te 1628 cc'lik daha da güçlü motora sahip 7C izledi. Sonraki modeller Kasım 1934'te çıkarılan dört silindirli 1911 cc'lik 11 ve 1938'de çıkarılan altı silindirli 2867 cc'lik 15 ti. Rakamlar Fransız beygir gücü birimi CV 'yi ifade etmektedir. 11 modeli gerçekten 11 CV gücündedir, ancak enteresan biçimde 15 modeli aslında 16 CV gücündeydi. 11 modeli iki versiyon olarak üretilmiştir, 11L ("légère", ya da "light") 7 CV ile aynı boyutlardadır. Normal model 11'de ise dingil aralığı daha geniştir.

Commerciale hatchback modeli
6 kapı, 9 koltuklu bir "familiale" 11 F 1954

Citroën, kaynak yetersizliği nedeniyle yalnızca prototip aşamasında kalan iki model daha tasarlamıştır. Bunlardan biri Sensaud de Lavaud otomatik transmisyonlu model, diğeri de 3.8 litrelik V8 motora sahip 22 CV'lik modeldir. Araç diğer modellere nazaran daha yalın bir iç tasarıma sahip olacak ve temel özelliği Citroën'in yeni V8 motoru olacaktı. 20 kadar prototip üretilmiş, ancak 1935 yılında Michelin' in Citroën'i satın almasından sonra proje iptal edilmiş ve prototipler de büyük olasılıkla imha edilmiştir.

4 kapılı gövdeye ilave olarak portatif arka koltuklu 2 kapılı kupe modeli, üstü açılabilir modeli ve üç sıra koltuklu uzatılmış Familial modelleri de üretilmiştir. 1939 yılında, zamanının çok ilerisinde olan iki parçalı bagaj kapısı ile Commerciale adlı hatchback model de üretilmiştir. II. Dünya Savaşı nedeniyle üretimi durduktan sonra 1954'te yeniden başlatıldığında üstten menteşeli tek parça bagaj kapısı eklenmiştir.

Birleşik Krallık'ta üretilen modeller[değiştir | kaynağı değiştir]

Soldan direksiyonlu modeller Fransa Paris ve Belçika Forest te, sağdan direksiyonlu modeller Birleşik Krallık Slough 'da üretilmiştir. 11L'nin Slough versiyonu "Light Fifteen", geniş dingil mesafeli 11'inki ise "Big Fifteen" olarak adlandırılmıştır. Terminolojideki bu karmaşa İngiliz beygir gücü biriminin o dönemde Fransada'kinden farklı olmasıdır, dolayısıyla 11CV'lik motor İngiliz standartlarında 15 beygir'e denk gelmektedir. 15 CV modeli ise 6 silindirli motoruna atfen "Big Six" olarak adlandırılmıştır. Otomobiller Birleşik Krallıkta popüler olan deri koltuk ve ahşap ön göğüs gibi aksesuarlarla donatılmıştır. 12 voltluk elektrik sistemi mevcuttur. Farklı bir radyatör ızgarası ve farklı tampon şekliyle ayırt edilirler. Bazı modellerde kayarak açılan sunroof mevcuttur.

1911 cc'lik bir Light Fifteen İngiliz The Motor dergisi tarafından test edilmiş ve 72.6 mil/s (116.8 km/s) maximum hıza erişmiş, sıfırdan 60 mil/s (97 km/s) hıza 29.7 saniyede yükselmiştir. Yakıt tüketimi bir galonla 25.2 mil (11.2 L/100 km) olarak kaydedilmiştir. Test aracının maliyeti vergiler dahil 812 sterlin idi.[5]

2,866 cc'lik 6 silindirli model de aynı dergi tarafından 1954'te test edilmiş, 81.1 mil/s (130.5 km/s) maximum hız, sıfırdan 60 mile (97 km/s) 21.2 saniye ve bir galonla 18.6 mil(15.2 L/100 km) yakıt tüketimi kaydedilmiştir. Test aracının maliyeti vergiler dahil 1349 sterlin idi.[6]

Tasarım[değiştir | kaynağı değiştir]

Citroën 11 CV Legère

Traction Avant motor seti dingil aralığına yerleştirilerek uygun ağırlık dağılımı ile kullanım kolaylığı sağlayan uzunlamasına önden çekiş donanımına sahipti. Vites kutusu aracın ön tarafına, motor onun arkasına ve diferansiyel de ikisinin ortasına yerleştirilmişti. Daha sonra üretilen Renault 4 ve ilk üretim Renault 5'ler de de aynı yerleşim kullanılmıştır. Saab 96 ve Renault 18 serisi gibi pek çok diğer önden çekişli otomobilde ve çoğu Audi modelinde ise bu düzenlemenin tam tersi kullanılmaktadır. Vites kolu ön göğüsteki diklemesine duran "H" şeklindeki bir açıklıktan dışarı çıkmaktaydı. Dikey yerleşimli vites kolu üst konumlarda iken (ikinci ya da geri vites gibi) aracın boşa düşmesini engellemek için debriyaj pedalına basıldığında vites değiştirme mekânizması kilitlenmekteydi. Askılı pedallar ve şemsiye tipi el freni ile birlikte bu yerleşim geniş iç mekân, düz ve girinti-çıkıntısı olmayan bir zemin sağlamaktaydı. Alçak koltuk yerleşimi sayesinde araca inip binmek için basamak gereksinimi de yoktu. Bu özellikleri ile limuzin ve taksi kullanıcıları arasında çok popüler olmuştur.

Citroën'e etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Altı silindirli, arka tekerleklerdeki hidropnömatik süspansiyon "yüksek" konuma alınmış bir 1954 15CV
Günümüzde gelin arabası olarak kullanılan bir Traction Avant

Traction Avant'ın geliştirme ve fabrika modernizasyonu maliyetleri o kadar yüksekti ki 1934 sonlarında Citroën firması iflasını açıkladı. En büyük alacaklı olan Michelin Citroën'e sahip oldu ve 1934'ten 1976'ya kadar Citroën Michelin tarafından yönetildi. Michelin yönetiminde Citroën radyal lastiklerin test edildiği ve yeni otomotiv teknolojilerinin uygulandığı bir test laboratuvarı olarak da kullanılmıştır.

1954 yılında Citroën'in hidropnömatik teknolojisi üzerindeki geliştirme çalışmaları ilk neticesini verdi ve "15H"—altı silindirli 15 modelinin yüksekliği otomatik olarak ayarlanabilen ve bir sene sonra piyasaya sürülen devrimsel DS modelinin bir ön prototipi olarak kabul edilebilecek versiyonu—geliştirildi.

DS modelinin basitleştirilmiş ve daha uygun fiyatlı veriyonu olan Citroën ID'nin piyasaya sunulmasıyla birlikte Temmuz 1957'de Traction Avant'ın üretimine son verildi. Üretimde olduğu 23 yıl boyunca 759,111 adet araç üretilmiştir, bunların 26,400 adetinin montajı İngiltere Slough'da, 31,750 adetinin montajı Belçika Forest 'da, 1,823 adetinin montajı Almanya Köln 'de yapılmıştır. Üretim adetleri II. Dünya Savaşı sırasındaki duraklamayı yansıtmaktadır.

Traction Avant bugün[değiştir | kaynağı değiştir]

Big Fifteen sedan

2006 itibarıyla en eski 7A "AZ 00-18" şasi numarasına sahiptir ve kısmen demonte vaziyette Paris'teki Citroën Müzesi 'nde sergilenmektedir. Çalışır durumdaki en eski 7A ise olasılıkla "AZ-00-23" şasi numaralı araçtır. 1 Eylül 2006'ya kadar Hollandalı bir koleksiyoncuya ait olan araç bu tarihte Slovenya'dan bir klasik oto meraklısına satılmıştır.

Traction Avant'lar günümüz standartlarına göre bile oldukça dayanıklı araçlardır. Birkaç yılda bir Traction Avant fanatikleri dünyanın egzotik bir yerinde ralli düzenlerler. Örnek olarak 2002 yılında 30 adet Tract ile Los Angeles'tan New York'a kadar hiç sorun yaşamadan seyahat etmişlerdir.[1] 16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "20 Cars that Changed the Automotive Industry Forever". Magic Online. 13 Ekim 2014. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2016. 
  2. ^ DENNIS SIMANAITIS (5 Ekim 2011). "From the Carriage Trade to Carbon Fiber All about an automobile's body/chassis". Road and Track magazine. 2 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2016. 
  3. ^ Nieuwenhuis, Paul; Peter E. Wells (8 Ağustos 2003). The Automotive Industry and the Environment, 1st Edition. Woodhead Publishing. s. 109. ISBN 978-1855737136. 
  4. ^ "The legacy of Andre Citroen". 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "The Citroen Light Fifteen". The Motor. 7 Mart 1951. 
  6. ^ "The Citroen Six". The Motor. 24 Mart 1954. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]