Bourbon viski

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bourbon
TipAlkollü içki
KökenBourbon, ABD
Alkol miktarı%40-63[1]
Bağlantılı ürünlerViski

Bourbon viski fermentasyona uğratılmış mısır, çavdar, buğday ya da malt arpasından veya malt çavdardan yapılan viski çeşitidir.[2] Tennessee viskisi ile beraber tüm dünyada ünlü olan Amerikan viskisi'dir. Bourbon ezilmiş mısır, çavdar, buğday ve arpa karışımının (en az %51'i mısır olmak zorunda) damıtılması sonucu elde edilir.[3] Tarihi ABD ve özelde Kentucky ile özdeşleşmiştir.[4] Bourbon üretimi ABD'de kalite standartları gözeten çeşitli kanunlar çerçevesinde yapılabilmektedir.[5]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Bourbon viskisi adını Virginia, Bourbon'dan almaktadır.[6] Bourbon kasabası da 1785 yılında kurulmuş ve adını Amerikan Devriminde İngilizlere karşı saf alan Fransız Bourbon Hanedanı'ndan almıştır.[7]
18. yüzyıl sonlarında Pensilvanya eyaletinde viskinin yüksek vergiye tabii olması[8] ve 1794 yılında gerçekleşen viski isyanı[9] neticesinde birçok İskoç ve İrlandalı yerleşimci Bourbon Virginia'ya yerleşmiştir.[10] Daha sonra Bourbon Kentucky'ye bağlanmıştır. 19. yüzyıla gelindiğinde viski ihracatı bölgenin en önemli iki gelir kaynağından biri olmuştur. Bu bölgede üretilen viski önce Old Bourbon, 1840 yılından sonra kısaltılarak sadece Bourbon adı altında satılmaya başlanmıştır.[11] 1964 yılında Amerikan kongresi Bourbon'u Amerikanın resmi yerel ürünü olarak kabul etmiştir.[12] Kentucky'deki Bourbon ilçesi ve New Orleans'taki Bourbon caddesi, her ikisi de hanedanlığın adını almıştır. Burbon Amerika Birleşik Devletleri'nin herhangi bir yerinde yapılabilse de, Güney eyaletleri ve özellikle Kentucky ile güçlü bir şekilde ilişkilidir. Bourbon viski şu an da Kentucky tarihi, Kentucky mutfağı ve Kentucky kültürü'nde önemli role sahiptir.

Yapılışı[değiştir | kaynağı değiştir]

Bourbon viskisinin yapılışı ısıtma, fermentasyon, damıtma ve betletme (olgunlaştırma) süreçlerini içermektedir. Yapılışında çeşitli tahıllar kullanılabilmektedir mısır oranını %51'in altına düşürmemek kaydıyla.

Tohumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bourbon viskisi %51-79 oranında (üreticiye bağlı olarak) mısır, %10-15 çavdar, yine %10-15 oranında malt arpa ve bunların yanında üreticiye bağlı olarak %10 oranında buğday tohumlarının karışımından üretilmektedir.[13] Depolarda toplanan bu tohumlar değirmenlerde un haline getirilir.[11]

Isıtılma Süreci[değiştir | kaynağı değiştir]

Tohum karışımı büyük oranda nişasta, bunun yanında az miktarda protein ve yağ da içermektedir. Tohumlardaki nişasta şekere dönüştürülmek üzere pişirilmektedir. Her tohum bu sürecin tamamlanabilmesi için farklı sicaklık ve süre istemektedir.[14]

Tohum Sıcaklık(C°) Süre
Mısır 114 Uzun pişirme süresi
Çavdar 77 Orta pişirme süresi
Arpa 66 Kısa pişirme süresi
Pişirilme sicaklıkları ve süreleri[15]


Pişirilme işlemi damıtılmış suyla (demir içermeyen) yapılmaktadır. Toplam pişirilmesi süresi yaklaşık yarım saattir. Karışım daha sonra fermantasyona bırakılır.

Odundan yapılma fermenterlar

Fermantasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Karışım 25-30 °C'ye kadar soğuduğunda, yüksek miktarda maya ile birlikte fermentera alınır.[16] Maya karışımda bulunan şekeri, alkol ve karbondioksite dönüştürür. Bu süreç yaklaşık üç gün sürer. Bu süreç sonucunda oluşan alkol aslında biradır. Daha sonra karışıma damıtma işlemi uygulanır.[11]

Damıtma[değiştir | kaynağı değiştir]

İskoçya Laphroaig, damıtma işlemi


Damıtma işlemi diğer Amerikan viskilerinin damıtılmasına benzer şekilde yapılır.[17] Damıtma işlemi karışımın yaklaşık 200F'a kadar ısıtılmasıyla başlar. Karışım en altan kaynamaya başlar, sıvı gaz haline dönüşür ve yukarı çıkar. Oluşan bu gaz thumper adı verilen tanklara filtre edilir. Burada gaz tekrar sıvı hale gelir (yoğuşur). Yoğuşma sonucu oluşan sıvıya Low wine denir.[18] Bu sıvı %45-65 oranında alkol içerir. Low wine tekrar yoğuşturma işlemine tabii tutulur ve içerik rafine edilir.[11] Bu oluşan sıvıya da White dog denir.[19] White Dog yaklaşık %50-58 oranında (hacim) alkol içerir. Daha sonra White Dog varillere olgunlaştırılmak üzere konur.[11]

Olgunlaşma süreci[değiştir | kaynağı değiştir]

White Dog meşeden yapılma tahta varillerde bekletilir. Bourbon yapımında kullanılan variller yalnızca bir kez kullanılır.[20] Aynı varilin ikinci kez kullanılarak Bourbon üretilmesi Bourbon üretimine kalite standartları getiren ABD'de yasaklanmıştır.[21] Bourbon bu varillerde en az iki yıl beklemek zorundadır. Önceden belirlenen sürenin sonunda eğer Bourbon istenen şartları taşıyorsa daha sonra şişelenip satılmaya başlanır.[11]

Servis edilişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Viski bardağında üç parmak yüksekliğinde genellikle oda sıcaklığında servis edilir.[22] Ayrıca çok az suyla ya da buzla da servis edilebilinir.[23]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "İlgili kanun maddesi". ecfr.gov. 17 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  2. ^ "desc6". drinksmixer.com. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  3. ^ "bourbon-whiskey". britannica.com. 10 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  4. ^ "bourbon". kentuckytourism.com. 12 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  5. ^ "Law". gotbourbon.com. 20 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  6. ^ "Bourbon whiskey". encyclopedia.thefreedictionary.com. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  7. ^ "Bourbon County History". parisbourbonky.com. 5 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  8. ^ "Whiskey Taxes". ttb.gov. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  9. ^ "pande22". pbs.org. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  10. ^ "bourbon". nationalgeographicassignmentblog.com. 2 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  11. ^ a b c d e f "kentuckybourbon". www1.american.edu/. 12 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  12. ^ "our-bourbons". bourbonheritagecenter.com. 8 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  13. ^ "mashbill". whisky.de. 10 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  14. ^ "makingbourbon". earthbar.org. 13 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  15. ^ "cooker". whisky.de. 5 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  16. ^ "fermentation". whisky.de. 8 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  17. ^ "whisky.de". distill. 10 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  18. ^ "Low_wines". wiki.homedistiller.org. 20 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  19. ^ "Moonshine Finds New Craftsmen and Enthusiasts". nytimes.com. 12 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  20. ^ "maturation". maltmadness.com/. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  21. ^ "Laws-of-bourbon". bourbonobserver.blogspot.gr. 11 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  22. ^ "howtodrinkwhiskey". kentuckydistilleries.net. 5 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012. 
  23. ^ "When-To-Add-Water-Or-Ice-To-Whiskey". cocktails.about.com. 21 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2012.