Sentetik kannabinoid
Sentetik kannabinoid veya bilinen adıyla bonzai, esrar etkisi veren bir tasarım uyuşturucu.[1] Spice, K2 gibi başka isimlerle de anılmakta ve esrara alternatif olarak 2004'ten beri ticareti yapılmaktadır. Çoğunlukla pipo veya nargile ile ya da sigara kağıdına sarılarak, nadiren ise demlenerek tüketilmektedir.[2]
Dünyada Spice, Bonzai, Citrus, K2, Jamaican, Scope, Smoke gibi isimlerle bilinen, bazı kurutulmuş bitki yapraklarına emdirilmesiyle sıvı ve toz şeklinde, sağlığa zararlı olmadığı algısı oluşturmak için ambalajlanarak piyasaya sürülen Bonzai, esrara benzer fakat ondan çok daha kötü etkilere neden olan ve metabolizmayı önemli ölçüde tahrip eden uyuşturucu bir maddedir.[3]
Bu sentetik kannabinoidler, hastalıkların teşhis ve tedavisi amacıyla ilkin laboratuvarlarda geliştirilmiştir. Ancak, uyuşturucu olarak pazarlanan bonzai ürünleri, içindeki çok farklı miktar ve çeşitteki sentetik maddeler nedeniyle, doğal esrar ve eroine göre çok daha tehlikeli etkileriyle beyin hücrelerinde kısa sürede hasara yol açar. Bağımlılarının bazılarında bir süre sonra şizofreniye benzer psikolojik sorunlar ortaya çıkarabilir ve ani kalp durmalarına neden olabilir.[3]
Bonzai'nin doğal ve bitkisel bir ürün olarak düşünülmesi, kimyasal içeriği ve toksik etkileri ile ilgili bilgi sahibi olunmayışı, insanların Bonzai’yi denemelerinde etkili olmaktadır. Solunum yoluyla (burundan çekilerek) alındığında, akciğerler tarafından anında emilerek kana karışır. Beyin gibi diğer organlara da yayılır ve etkileri dakikalar içinde görülmeye başlar. Ağızdan alındığında ise, sindirim sistemi tarafından emilmekte ve karaciğerdeki metabolik aktiviteye bağlı olarak etkileri daha geç görülür.[3]
Bonzai alındıktan sonra vücuttaki etki süresi, içindeki etken maddelerin çeşidine ve dozajlarına göre değişir ve saatlerce sürebilir. Özellikle alkol ile birlikte kullanıldığında halüsinasyonlar, panik ataklar, kusmalar daha sık ve ağır olur. Ne yazık ki, ölüm tribi (vücudundaki uyuşmalardan dolayı felç olacak hissine kapılma, bayılacak gibi olma, kalp kriziyle öleceğini düşünmek gibi içinden çıkamadığı hallerle çok yoğun bir korku ve sıkıntının yaşandığı, bir bakıma panik atak geçirme halidir) denilen bir tür panik atak geçiren birçok insan, yasadışı madde kullanımı nedeniyle hastaneye gidememekte ve bu vakalar ölümle sonuçlanabilmektedir.[3]
Bonzai kullanımın belirtileri[3][değiştir | kaynağı değiştir]
Bonzai kullananlarda vücut sıcaklığı yükselir, ağrı algısı azalır, hareketleri yavaşlar ve yüz ifadesi donuklaşır. Kullanıcıları vücutlarını, kol veya bacaklarını farklı pozisyonlara sokar ve uzun süre öyle kalırlar. Bonzai, vücutta doğal olarak bulunan kannabinoidlere göre, beyinde bulunan CB1 ve bağışlılık sistemi ile ilgili CB2 reseptörlerini çok daha güçlü uyardığından etkileri daha uzun sürer. Bu nedenle Bonzai kullanımında ölüm oranları daha sık görülmektedir.
Bonzai kullanımının başlıca belirtileri şunlardır;
- Baş dönmesi
- Halüsinasyon, hafıza kaybı, duygu ve düşünce bozuklukları, oryantasyon bozukluğu
- Görme ve işitme ile ilgili, algıda bozukluklar
- Geçici felç durumu, bilinç kaybı
- Ağrılı uyaranlara duyarsızlık, nöbetler ve koma
- Çarpıntılar, ritim bozuklukları, kalp atışlarının artması, nabız yükselmesi, kan basıncında (tansiyonda) hızlı düşme, şok, kalp krizi
- Nefes darlığı, öksürük, kas kasılması, göğüs ağrıları
- Ağız kuruluğu, bulantı ve kusma, yutma güçlüğü
- Karın ağrıları ve kanamalar gibi mide bağırsak etkileri
- Hareket bozuklukları, kaslarda ağrı, sertlik ve kramplar
- Kan şekeri düşüklüğü
- Açlık hissi, iştah bozuklukları, sıvı kaybı
- Elektrolit bozuklukları, vücut ısısının yükselmesi, aşırı terleme gibi metabolik bozukluklar
Laboratuvar testleri ile Bonzai kullanıldığına dair tespit yapılması[3][değiştir | kaynağı değiştir]
Yasadışı birçok uyuşturucu madde gibi Bonzai kullanılıp kullanılmadığı, idrar, kan, tükürük, saç ve ter testleri ile belirlenebilir. Ancak, hastane laboratuvarlarında çoğunlukla daha kolay ve hızlı sonuçlar alındığı için, negatif ve pozitif test sonucu veren idrar testleri kullanılır. Daha sonra ise, bu test sonuçları yorumlanarak çok daha hassas ve spesifik doğrulama testi ile teyit edilir.
Yasal durum[değiştir | kaynağı değiştir]
Almanya[değiştir | kaynağı değiştir]
JWH-018, CP 47,497 ile CP 47,497 (C6, C8 ve C9) 22 Ocak 2009'dan beri Almanya'da yasaktır.[4]
Birleşik Krallık[değiştir | kaynağı değiştir]
Aralık 2009'dan önce yasaktı.[5]
Güney Kore[değiştir | kaynağı değiştir]
JWH-018, CP 47,497 ve HU-210 resmen 1 Temmuz 2009'da yasaklandı.[6]
Romanya[değiştir | kaynağı değiştir]
15 Şubat 2010'da yasaklandı.[7]
Türkiye[değiştir | kaynağı değiştir]
13 Şubat 2011'de Bakanlar Kurulu kararı ile yasaklandı. Karar kapsamında fenetilamin grubu maddelerden 2C-B (4-Bromo-2,5-dimethoxyphenethylamine) ve 2C-P, sentetik kannabinoidlerden JWH-018, P 47, 497, JWH-073, HU-210, JWH-200, JWH-250, JWH-398, JWH-081, JWH-073 methyl derivate, WH-015, JWH-122, JWH-203, JWH-210, JWH-019, ayrıca cathinone, cathine ve catha edulis isimli bitkiler; Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun kapsamına alındı.[8]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Roland Macher. "Synthetic Marijuana". FBI Law Enforcement Bulletin. 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2012.
- ^ Akgür, Serap Annette (5 Aralık 2015). "Kannabinoidlerin Toksikolojisi, Sentetik Kannabinoidler ve Analitik yaklaşımlar" (PDF). Türk Farmakoloji Derneği. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ a b c d e f "Bitkisel Tehlikenin Adı: Bonzai - Hisar Intercontinental Hospital". 28 Ağustos 2014. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ "Betäubungsmittelrecht: Modedroge Spice wird per Eilverordnung verboten". Der Spiegel. 16 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2010.
- ^ Portal, Gaetan (23 Aralık 2009). "'Legal high' drugs banned in UK". BBC News. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2010.
- ^ 최연희 (2 Temmuz 2009). "1일부터 '5-메오-밉트' 등 향정신성의약품 지정" (Korece). 헬스코리아뉴스. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2010.
- ^ "OUG 6/2010 pentru modificarea si completarea Legii nr. 143/2000 privind prevenirea si combaterea traficului si consumului ilicit de droguri si pentru completarea Legii nr. 339/2005 privind regimul juridic al plantelor, substantelor si preparatelor stupefiante si psihotrope. Ordonanta de urgenta nr. 6/2010". Dreptonline.ro. 3 Ağustos 2000. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2010.
- ^ "Bazı Maddelerin 2313 Sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun Hükümlerine Tabi Tutulması Hakkında Karar". T.C. Resmi Gazete. 5 Aralık 2015. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi'nde sentetik kenevir 30 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |