Birlikte adaptasyon
Birlikte adaptasyon veya eş adaptasyon, çevreye uyum sağlayan avantajlı genetik özelliklerin, karşılıklı bir mutual ilişki oluşturacak şekilde geliştirilmesi ve devam ettirilmesidir.[1] Bu süreçte her iki taraf, birlikte evrimin başka bir görünümü olan ve karşılık ilişkinin etkinliğini artıran uyarlamalar geliştirirler. Av-avcı, çiçek ve onları tozlayan polinatör gibi ekolojik ilişkiler eş adaptasyon örnekleri sergilerler.
Örneğin, Orta Amerika'da akasya karıncaları (Pseudomyrmex ferruginea) ile akasya ağacı (Acacia hindsii) arasındaki ilişki birbirleri için zorunlu ve mecburi olup birlikte uyarlamalara bağlıdır. Bu akasya karıncaları, diğer karınca türlerinde görülmedik bir şekilde tüm gün ve 24 saat boyunca aktiftirler ve böylece akasya için çeşitli otçullara karşı sürekli bir koruma sağlarlar. Akasyalar da, bu yardıma karşı karıncalara bir tür evrimsel jest göstererek çoğu akasya türlerin aksine, tüm yıl boyunca yapraklarını dökmeden koruyarak karıncalara sürekli bir besin kaynağı sağlarlar.[2]
Bunun yanında birlikte adaptasyon, birlikte evrimin bir göstergesi olabilir ve aşağıdaki biyolojik olgularla da ilgilidir:[3]
- Türler: mutualizm, simbiyoz
- Organlar: gözün evrimi
- Genler ve süper genler: Bağlantı dengesizliği, epistazi
Diğer örnekler[değiştir | kaynağı değiştir]
- İncir ve incir yaban arısı (Agaonidae)
- Karınca türü Myrmica sabuleti ile büyük mavi kelebek Phengaris arion
- Darwin orkidesi Angraecum sesquipedale ve Afrika güvesi Xanthopan morgani
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ MICHAEL ALLABY. "co-adaptation. 27 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." A Dictionary of Plant Sciences. 1998. Encyclopedia.com. 25 Oct. 2011
- ^ Saff Publication: in Journ. Wash. Acad Sc. 1914, iv. 365. Publishing author: Schenck Publication: Repert. Spec. Nov. Regni Veg. 12: 363 1913 Latest taxonomic scrutiny 27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Rico M .L., 1994
- ^ Coadaptation 25 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Blackwell Publishing dictionary (erişim tarihi 25.10.2011).