Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Yahudilerin tarihi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
BAE'nin coğrafi konumu.

Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Yahudilerin tarihi. Dünyadaki birçok ülke gibi, Birleşik Arap Emirlikleri'nin modern tarihi şu anki Yahudi nüfusunu ifşa etmemektedir. Bin yıl süresince Orta Doğu'daki Yahudi tarihi ve Arap Yarımadası'ndaki Yahudi tarihinde Yahudi cemaatlerinin bugün BAE topraklarında toplandıkları kayıtlarda yer almaktadır.

Modern BAE, Amerikan üniversitelerinde anti-Siyonizm içerikli ihtilaflı programlara sponsorluk yaptı. Yakın tarihte ise, büyük ihtimalle İran'ı bir tehdit olarak gördüklerinden, önemli Amerikan-Yahudi örgütleriyle yakınlaşma girişimlerinde bulunmuştur.

Erken tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Tudela'lı Benjamin'in yol haritası.[1]

Uzak diyarlardaki Yahudi cemaatlerine yapılan tarihi seyahat, Seyyah Rabbi Benjamin tarafından 1165 ila 1173 yılları arasında gerçekleşmiştir ve ziyaret edilen yerler arasında bir zamanlar Pars hakimiyeti altında olan Birleşik Arap Emirlikleri de bulunmaktadır. Benjamin'in buradan geçmesinin sebebi Kutsal Topraklara hac yapmak istemesi olabilir.[2] Oraya yerleşmek istemiş olabilir fakat seyahatinin sebepleri konusunda ihtilaflar vardır. Ziyaretinin sebebinin dini gereklerin yanı sıra ticari olduğu da görüşler arasındadır. Öte yandan, Kutsal Topraklara hac yapmak isteyenler için takip edilebilecek yolun veya zulümden kaçan Yahudilerin yerleşebileceği yerlerin kataloğunu da hazırlamak istemiş olabilir.[3] "Uzun yoldan" giden Benjamin sıkça mola vermiş, insanlarla tanışmış, yeni yerler ziyaret etmiş ve seyahatnamesinde her ülke ve şehirden Yahudilerin meslekleri ve demografileriyle ilgili bilgiler toplamıştır.

Benjamin'in, Yahudi cemaatinin varlığını belirttiği kasabalardan biri "Kis"di,[4] bu kasaba, bugün Birleşik Arap Emirliklerine bağlı olan Resü'l-Hayme'de bulunmaktadır. Modern Resü'l-Hayme 1700 km² büyüklüğünde olup Arap Yarımadası'nın kuzeyinde yer alır.

Yakın tarihte Yahudilere olan tavır[değiştir | kaynağı değiştir]

Son yıllarda Birleşik Arap Emirlikleri, ülkeyi ziyaret eden Yahudi akademisyen ve yazarlara karşı anti-Siyonist politika benimsemektedir. Yahudi Telegraf Ajansı'nın 1999'da bildirdiğine göre, "Bir İngiliz üniversitesi, Yahudi yazarları, Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki derslerinde ve kampüslerinde yasakladı. Lincolnshire ve Humberside üniversiteleri, Yahudilerin kitaplarının ve bibliografyalarında Yahudilerin bulunduğu kitapların bu körfez devletinde yasaklandığını onayladı. Buna ilaveten, yurtdışında kültürel başarıları destekleme amaçlı kurulmuş devlete ait Britanya Konseyi bu durumu kabul edip 'yerel politikalar, dini ve ahlaki basım kanunları' gereği bu sansürlemelere boyun eğmek zorunda kaldıklarını belirtti."[5]

Temmuz 2000'de, Harvard Üniversitesi'nin bir alt kolu olan Harvard Divinity School (Harvard İlahiyat Okulu) BAE hükümdarı Şeyh Zayed bin Sultan Al Nahayan'dan 2.5 milyon $'lık bağışı kabul etti. Zayed Merkezi, 2002'de Holokost'ta Nazilerin değil Siyonistlerin "Avrupa'daki Yahudileri öldürdüğünü" belirten bir rapor yayınladı. Bu durum kargaşaya sebep oldu, sonunda Zayed Merkezi kapatılıp Şeyh'e parası geri iade edildi.[6] ABD Dışişleri Bakanlığı bildiride bulundu: "Ağustos'ta, hükümet Zayed Merkezini Koordinasyon ve Takip gereğince kapattı, bu beyin takımı eserler yazıp dağıttı, konferanslar düzenlediler ve bir websitesi yönettiler. Merkez, anti-Siyonist temalar içeren "Siyonist Hareket ve onun Yahudilere düşmanlığı" ve "El Burak Duvarı, Ağlama Duvarı değil" isimli kitaplar yayınladı. Websitelerinde anti-Siyonist söylemler yer aldı ve bazı konuşmacıların anti-Siyonist konuşmalarına yer verdi. Başkan Zayed'in makamının dediğine göre, hükûmet bu merkezi "inançlararası hoşgörü ilkeleriyle tamamen çeliştiği" için kapattı."[7] Ve yine 2007'de: "Anti-Siyonizm: Bazı anti-Siyonist dini hoşgörüye uymayan makaleler ve karikatürler hem İngilizce hem Arapça dijital ve basılı medyada yer aldı. Arapça baskı yapan ve bazılarında devletinde pay sahibi olduğu Al-Ittihad, Al-Bayan, ve Al-Khaleej gibi gazeteler Siyonistleri kötü gösteren karikatürler yayınladı; ayrıca Al-Bayan, dini hoşgörüye sığmayan makaleler yayınladı. Al-Ittihad, 14 Mayıs 2007'de, kipa takan kanca burunlu Yahudi betimlemesiyle "Siyonist Lobisi" karikatürü yayınladı. Al-Bayan, 2 Ağustos 2006'da Siyonizm ile Arabizmi kıyaslayıp aşağılayıcı terimler kullandı ve "Onlar [Siyonistler] insanlığın bir parçası mı?" diye sordu. Yine Al-Bayan'da, 16 ve 17 Temmuz 2006'da İsraillilerle Nazileri kıyaslayan makalaleler yazıldı. 2 Temmuz 2006'da Al-Ittihad, dünyanın üzerine at gibi binen Yahudi betimlemesiyle karikatüründe Yahudilerin dünyayı yönettiğini gösteren komplo teorilerini yayınladı."[8]

ABD'ye, İsrail'e ve Yahudilere diplomatik açılım[değiştir | kaynağı değiştir]

Medyada yansıtıldığına göre, Birleşik Arap Emirlikleri tarafından yeni açılımlar gerçekleşmektedir. 2007'de USA Today'de şunlar aktarılmıştır: "Suudi Arabistan önderliğinde Arap devletler, İran'ın artan etkisini önlemek, Irak ve Lübnan'daki şiddeti kontrol altına almak ve Filistin çözümü için İsrail ve Amerikan Yahudilerine açıkça görüşme önerisinde bulundu... Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail ve Amerika'daki İsrail yanlısı Yahudi gruplarla temasa önayak oldular. Bu yakınlaşma Bush yönetimi tarafından desteklendi: Devlet bakanı Condoleezza Rice'ın dediğine göre, İran ve Suriye destekli aşırıcılığa karşı altı körfez ülkesi, Mısır, Ürdün ve İsrail ortak noktada buluşmuştur. Dediğine göre İsrail-Filistin anlaşması Hamas ve Hizbullah militanlarını zayıflatacaktır... Suudi ve körfez Arap ülkelerinin İsrail ile olan teması 10 yıldan fazladır fakat hiçbir zaman böyle aleni olmamıştı. Arap ülkeleri, İsrail'i, 1948'de kurulduğundan beri dışladılar. Çoğu Arap ülkesi İsrail'e gitmeyi yasak tutmaktadır; orada yapılacak olan bir yatırım veya ticari anlaşma "Siyonistlere destek" olarak görülmektedir... Diğer Arap-Yahudi temasları içinde, İsrail'in Washington elçisi Daniel Ayalon'un aktardığına göre, Suudi milli güvenlik danışmanı Bandar bin Sultan'ın gizlice İsrail başbakanı Ehud Olmert'le Eylül'de Ürdün'de buluşması bulunur. Bildiği kadarıyla bu en yüksek düzeydeki Suudi-İsrail görüşmesidir."[9]

Büyük Yahudi örgütlerine tarihi BAE davetiyesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Birleşik Arap Emirlikleri, Büyük Amerikan Yahudileri Örgütleri Başkanları Konferansı'ndan delegeleri davet etti. 51 üyeden oluşan bu konferans İsrail destekçisidir. Ocak sonunda, Arap öğrencilerle yaptığı münazaradan sonra, İsrail Başbakan vekili Şimon Peres, Katar Emiriyle buluştu. Bu, 1996'da Peres'in Başbakan olarak yaptığı ziyaretten sonra, Körfez'de gerçekleşen en üst düzey buluşmaydı.[9]

Arap Yarımadası'ndaki Yahudilerin tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "PDF: The Itinerary of [[Benjamin of Tudela]] trans. [[Nathan Marcus Adler]]. 1907: Includes map of route (p. 2) and commentary" (PDF). teachittome.com. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.  URL–vikibağı karışıklığı (yardım)
  2. ^ Shatzmiller, Joseph. "Jews, Pilgrimage, and the Christian Cult of Saints: Benjamin of Tudela and His Contemporaries." After Rome's Fall: Narrators and Sources of Early Medieval History, p. 338. University of Toronto Press: Toronto, 1998. 
  3. ^ Shatzmiller, Joseph. "Jews, Pilgrimage, and the Christian Cult of Saints: Benjamin of Tudela and His Contemporaries." After Rome's Fall: Narrators and Sources of Early Medieval History, p. 347. University of Toronto Press: Toronto, 1998. 
  4. ^ Josephine Bacon. Consultant editor: Martin Gilbert. "From Abraham to the Destruction of the Second Temple": The Illustrated Atlas of Jewish Civilization, pp. 30-31. Quantum Books. London, 2004. 
  5. ^ "British school bans books by Jews from its campus in the Persian Gulf". highbeam.com (JTA). 15 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Harvard Must Give Back Tainted Money". 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "United Arab Emirates: Country Reports on Human Rights Practices". US Dept. of State. 1 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "United Arab Emirates: United Arab Emirates". US Dept. of State. 22 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ a b Slavin, Barbara (12 Şubat 2007). "Arabs try outreach to Israel, U.S. Jews". USA Today. 24 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2010. 

Tudela'lı Benjamin'in seyahatleri ve Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]