Beyaz Nilüfer İsyanı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Beyaz Nilüfer İsyanı, 1796-1804 yılları arasında Çin'de ortaya çıkmış dini-etnik iç isyan.

Sebepleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Beyaz Nilüfer, 14.yüzyılın ortalarından beri Çin'de faaliyet gösteren gizli bir Budist tarikatı idi. Yabancı Mançular, Çin'i işgal ettikten ve Ch'ing Hanedanlığı altında Çin'in yönetimine el koyduktan sonra, Beyaz Nilüfer örgütü bu yönetime karşı yıkıcı propagandalara başladı.

Gelişme[değiştir | kaynağı değiştir]

Eski Ming hanedanını geri getirmeyi isteyen Nilüfer tarikatı, 1796 yılında yiyecek sıkıntısı yaşayan ve yönetimden memnun olmayan binlerce Çinli tarafından desteklendi. Gerilla gurupları hükûmet birliklerine saldırıyorlardı ancak iyi koordine edilmediklerinden başarı elde edemiyorlardı.

Çin'in Mançulu yönetimi orduya aktarılan parayı kısıp da kendilerine zimmetleyince ordu da hoşnutsuzluğa başlamıştı. Bunun ardından Beyaz Nilüferler daha hızlı büyüdüler ve tarım arazilerini ele geçirmeye başladılar. Hükûmet karşılık olarak köyleri ve devlet binalarını çitlerle ve dikenli tellerle çevirerek bu aç ve iyi örgütlenmemiş, fakat aynı ölçüde kalabalık isyancıları uzak tutmaya çalışıyordu.

Köylülerin "kontragerilla" olarak kullanılması[değiştir | kaynağı değiştir]

Hükûmet daha sonra zekice bir planla orduyu Beyaz Nilüfer saldırılarından uzak tutup köylüleri silahlandırdı ve örgütledi. Bunun üzerine köylüler, özellikle Shensi, Szechwan ve Hupei gibi bölgeleri Beyaz Nilüferlerin elinden aldılar.[1]

Sonuç[değiştir | kaynağı değiştir]

Nilüferler geri çekildiler ve zayıfladılar.

Notlar ve Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Savaş Sözlüğü, George Childs Kohn, sf:97

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]