Ben R. Mottelson

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Ben Roy Mottelson sayfasından yönlendirildi)
Ben Roy Mottelson
Kopenhag 1963
DoğumBen Roy Mottelson
9 Temmuz 1926(1926-07-09)
Chicago, Illinois, ABD
Ölüm13 Mayıs 2022 (95 yaşında)
Kopenhag, Danimarka
MilliyetDanimarka ve ABD
Mezun olduğu okul(lar)Purdue Üniversitesi
Harvard Üniversitesi
ÖdüllerWetherill Madalyası (1974)
Nobel Fizik Ödülü (1975)
Kariyeri
DalıNükleer fizik
Çalıştığı kurumlarNordita
Doktora
danışmanı
Julian Schwinger

Ben Roy Mottelson (9 Temmuz 1926, Chicago - 13 Mayıs 2022, Kopenhag), ABD doğumlu Danimarkalı nükleer fizikçi. Atom çekirdeğinin küresel olmayan geometrisi üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı 1975 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Gürcistan'dan Amerika Birleşik Devletleri Illinois eyaletinin Chicago şehrine göç etmiş mühendis Goodman Mottelson'un oğlu olarak doğdu. Chicago'nun kenar banliyolerinden birisi olan La Grange'da Lyons İlçesi Lisesi'nden mezun oldu. 1947 yılında Purdue Üniversitesi'nde lisans eğitimi aldıktan sonra 1950 yılında Harvard Üniversitesi'nde nükleer fizik alanında doktorasını tamamladı. Harvard'dan arkadaşı olan Traveling Sheldon'un isteği üzerine, 1957 yılında Danimarka Kopenhag'da yeni kurulan İskandinav Teorik Fizik Enstitüsü'nde (Nordita) profesör oldu. 1971 yılında ise Danimarka vatandaşı oldu.

1950 ve 1951 yıllarında James Rainwater ve Aage Bohr ile birlikte nükleon davranışlarını tek tek dikkate alan atom çekirdeğinin modellerini geliştirmişlerdi. Etkin bir iç yapıya sahip olarak çekirdek basit damla sıvı tedavisinin ötesine taşındı. Bu modeller, belirli çekirdeklerin küresel olmayan dağılımı dahil olmak üzere nükleer özelliklerini, açıklayabilir ilk örneklerdir.

Mottelson'a James Rainwater ve Aage Bohr ile ortaklaşa olarak yaptıkları "atom çekirdeklerinin kolektif ve parçacık hareketi ile bu bağlantı dayalı atom çekirdeğinin yapısı teorisinin gelişimi arasındaki bağlantıyı ortaya çıkarttıklarından dolayı" 1975 yılında Nobel Fizik Ödülü verildi.[1]

1948 yılında Nancy Jane Reno ile evlenen Mottelson'un bu evlilikten 3 çocuğu bulunmaktadır. Mottelson 1983 yılında Britta Marger Siegumfeldt ile evlenmiştir.[2]

13 Mayıs 2022'de Kopenhag'da 95 yaşında hayatını kaybetti.[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Nobel prize citation 13 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Nobelprize.org. Retrieved on 2012-02-18.
  2. ^ "MTI ki kicsoda". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2013. 
  3. ^ "Dansk nobelprisvinder er død" (Danca). 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2022.