Bell UH-1 Iroquois

UH-1 Iroquois
Türü	Taşıma
Ulusal köken	ABD
Üretici	Bell Textron
İlk uçuş	20 Ekim 1956 (XH-40)
Hizmete giriş	1959
Durumu	Etkin hizmette
Üretim aralığı	1956-1986
Üretim sayısı	16.000 +

Bell firması tarafından üretilen askeri amaçlı taşıma helikopteri. UH-1 Iroquois adıyla bilinir. Türkiye'de halk arasında Pat Pat olarak anılır. İlk başta askeri amaçlarla üretilmiş bir helikopter olsa da beklenenden çok daha büyük bir ilgi görmüş ve sivil amaçlar için de kullanılmıştır.

Gelişim Süreci

UH-1'in iskelet yapısı Bell Model 204'e dayanır. Helikopter arama kurtarma, nakliye ve pilot eğitimi görevlerinde kullanılmak üzere tasarlanmıştır. İlk uçuşunu 22 Ekim 1956'da yapan UH-1'ler 1959 yılında Amerikan Ordusu'nun hizmetine girmişlerdir. "Tüm zamanların En İyi Helikopterleri" belgeselinde, en iyi helikopter seçilmiştir.

UH-1'ler başarılı Bell helikopterleri serisinin öncüsüdür. Vietnam Savaşı'nda kullanılmak üzere tasarlanan UH-1B modelinde kabin, 9 asker veya 3 sedye alacak şekilde genişletilmiştir. Vietnam Savaşı'nda üretiliş maksatlarının dışında piyadelere yer desteği verme ve keşif görevlerinde de kullanılmışlardır. Bu yüzden çok yüksek kayıplar vermişlerdir. Ölen pilot sayısı 2.002 iken kaybedilen helikopter sayısı yaklaşık olarak 5.000 adettir.

2004 yılında Amerikan Ordusu bütün UH-1'leri UH-60 Blackhawk(Karaşahin)'larla değiştirmiştir. 2004 yılından sonra Amerikan Ordusu sadece şu dört helikopteri kullanacağını açıklamıştır:AH-64 Apache, CH-47 Chinook, OH-58 Kiowa ve UH-60 Blackhawk. Amerikan ordusunda UH-1'lar hala eğitim amacıyla ve hava ambulansları olarak kullanılmaktadır. Avustralya Ordusu da birkaç yıl önce son UH-1 helikopterini yaptığı bir törenle emekliye ayırmıştır.

Huey Helikopteri

Huey Helikopteri, "Huey 800" veya "Bell 204/205", Bell Huey helikopter ailesinin bir mensubudur. Bu helikopter, bir askeri helikopterdir ancak sivil kullanım için çevrilmiş biçimleri de mevcuttur. Örneğin UH-1 Iroquois, bu helikopterin sivil versiyonlarındandır. Bell Helicopter firması tarafından 1952 yılında tasarımı başlamış ve 1956'da satışa çıkmıştır. En yaygın kullanımı Amerikan askerleri tarafından özellikle MAC-V, SOG ve USMC tarafından Vietnam Savaşı sırasında bolca kullanılmış yaklaşık 7,000 "Huey" kullanıma alınmıştı.

Silah Motoru

Silah motoru olarak İkili Sistem kullanılmış, bununla birlikte Amerikan askerlerinin koduyla,"The Huey's raises hell." Eklenilen ve dünyada ilk kez denenen İkili Sistem motoru, saniyede 780 mermi atabilmektedir ve .55 kalibrelik mermiler kullanmaktadır. Vietnam Savaşı'nın en etkili aktörlerindendi.

Kullanıcılar

UH-1'ler; Azerbaycan, Afganistan, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Bahreyn, Bangladeş, Belize, Bolivya, Bosna-Hersek, Brezilya, Brunei, Myanmar, Kamboçya, Kanada, Kazakistan, Şili, Kolombiya, Kosta Rika, Dominik Cumhuriyeti, Kamboçya, Ekvador, Etiyopya, Almanya, Yunanistan, Gürcistan, Guatemala, Honduras, Endonezya, İran, Irak, İsrail, İtalya, Jamaika, Japonya, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Kuzey Makedonya, Meksika, Fas, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, İtalya, Pakistan, Paraguay, Papua Yeni Gine, Filipinler, Tayvan, Suudi Arabistan, Senegal, Singapur, Sırbistan, Somali, Güney Kore, Vietnam, İspanya, İsveç, Tanzanya, Tunus, Türkiye, Uganda, Birleşik Arap Emirlikleri, ABD, Uruguay, Venezuela, Yemen, Zambiya, Zimbabve tarafından halen kullanılmaktadır.

Teknik Veriler

UH-1(205A-1)

UH-1'in çizimi

Genel Özellikler

• Ağırlık:
  • Yüksüz: 2.363 kg
• En Yüksek Kalkış Ağırlığı: 4.309 kg
• Uzunluk:
  • Gövde: 12,77 m
  • Tamamı(rotorla): 11.62 m
• Yükseklik: 4,42 m
• Rotor çapı: 14,63 m
• Mürettebat:1-2
• Taşıma Kapasitesi: hava sıcaklığı ve bulunulan rakıma göre değişkendir.ortalama 9-10 asker veya 6 sedye

Performans

• Motor: 1 Avco Lycoming T53-L-13 Wellenturbine mit 1.400 WPS (1.044 kW)
• En Yüksek Hız: 204 km/sa.
• Hizmet Tavanı: 3.840 m
• Uçuş Yüksekliği: 4.280 m
• Menzil: yaklaşık 510 km

Ayrıca bakınız

• Mi-24
• Mi-17
• UH-60 Karaşahin

Wikimedia Commons'ta Bell UH-1 Iroquois ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.