Aydın Karlıbel
Aydın Karlıbel (d. 1957, İstanbul), Türk besteci ve piyanisttir.
Cemal Reşit Rey'in öğrencisi olarak başladığı müzik eğitiminin ardından İstanbul Devlet Opera ve Balesi'de besteci, şef, piyanist ve müzik yönetmeni olarak görev almıştır. Başlıca eserleri arasında dört opera (Eyyubiler, Piri Reis, Lambalı Hanımefendi, Yavrukurtlar), Atatürk Senfonisi, Yahya Kemal Oratoryosu, piyano için iki konçerto, keman konçertosu, oda müziği ve koro eserleri, piyano için solo eserler ve uyarlamalar yer almaktadır.[1]
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
Öğrenimi ve Akademik Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
1957 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Piyano çalmaya dört yaşında başladı. Dokuz yaşında Cemal Reşit Rey'in öğrencisi oldu.[1] İlk dinletisini on yaşında iken Chopin valslerini çalarak verdi. Saint Michel Lisesi (Prix d'Excellences, Prix de Sciences), Robert Kolej(1976) ve Boğaziçi Üniversitesi'nde öğrenci iken Cemal Reşid Rey ile çok yönlü çalışmalarını sürdürdü.
Yüksek öğrenimini Boğaziçi Üniversitesi'nde Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümü ile Eğitim Fakültesi'nde tamamladı. 1986'da Londra'aki The Associated Board of the Royal Schools of Music tarafından verilen L.R.S.M diplomasını, 1990-1993 arasında Wiener Meisterkurse Programı çerçevesinde piyanist Alexander Jenner ve James Tocco ile Viyana Schubert Üçlüsü'nün (Wiener Schubert Trio) diplomalarını aldı. 1993 yılında Siena'da Chigiana Müzik Akademisi'nin kurslarına katıldı.
Yüksek Lisans çalışmasını İstanbul Teknik Üniversitesi Müzik İleri Araştırmalar Merkezi'nde (MİAM) Prof. Ayşegül Sarıca ile tamamladı. Bir süre Yıldız Teknik Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak yer aldı. Mart 2009'da İ.T.Ü MIAM da çalışmalarını tamamlayarak Doktor unvanını aldı.[2][3]
1986'dan itibaren İstanbul Devlet Opera ve Balesi'nde besteci ve müzik yönetmeni olarak çalışmalarını sürdürmektedir.
Diğer müzik çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Orkestra şefi olarak, Aydın Gün'ün daveti üzerine Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda Benjamin Britten'ın "Bir Opera Yapalım" temsilleri ile İstanbul Devlet Opera ve Balesi için Giovanni Paisiello'nun "Sevil Berberi" operasının Türkiye prömiyerini yönetti.[4]
Leyla Gencer'in İstanbul Atatürk Kültür Merkezi seminerlerinde ve Semiha Berksoy'un jübilesinde yer aldı Suna Korad'a TRT programında eşlik etti. Türk Müzik tarihinde ilk kez gerçekleşen "12 Piyanist Elele Konseri"'nde yer aldı.
Franz Liszt'in "Totentanz"ının İstanbul prömiyeri ile birçok opera parafrazının Türkiye prömiyerini gerçekleştirdi. Yıldız Teknik Üniversitesi'ne bağlı Vedat Kosal Müzik Uygulama ve Araştırma Merkezi(VEKOM)'nin açılış resitalini verdi. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği'nin birçok etkinliğinde yer aldı.
2010'da Bayreuth ve Nürnberg'de, 2011 de piyanoya başlayışının 50.yılında Budapeşte'de konserler verdi. Sabancı Müzesi Konser salonunda "Franz Liszt'in Süvarileri",[5] Boğaziçi Üniversitesi Albert Long Hall'da "Osmanlı'dan Cumhuriyete piyano projelerini gerçekleştirdi.[6]
Türkiye'nin başlıca orkestralarına solist ve besteci olarak katıldı; eğitsel televizyon programlarında yer aldı; yurt içi ve dışında turnelere çıktı; dünyaca ünlü yerli ve yabancı sanatçılarla sahne paylaştı.
Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Karlıbel, çeşitli yıllarda İstanbul Belediye Konservatuvarı, Dr. Nejat Eczacıbaşı Ulusal Beste Yarışması ve TRT tarafından verilen Kompozisyon ödüllerini aldı.
Cambridge Biographical Center tarafından "20. Yüzyılın 2000 Önde Gelen Müzisyeni" ile Türk Lions Derneği tarafından Fahrettin Kerim Gökay Hizmet Gönüllüleri ödüllerine layık görüldü. 2011 de Mersin Portakal Çiçeği Yarışması'nda yaylı sazlar dörtlüsü ile ikincilik ödülünü aldı.
Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Aydın Karlıbel’in başlıca eserleri arasında Eyyubiler ve Piri Reis operaları, Atatürk Senfonisi, Yahya Kemal Oratoryosu, iki piyano konçertosu, piyano solo eserleri ve transkripsiyonlar, oda müzigi ve koro eserleri ile marşlar yer alır.
Karlıbel'in birçok eseri Almanya'da Keturi Musikverlag yayınevi tarafından basılmış; değerli solistler tarafından Almanya, İtalya, İngiltere, Fransa ve Gürcistan'da icra edilmiş; TRT, KALAN ve İton Records firmaları tarafından sekiz CD'de yer almıştır.
Hocası Cemal Reşit Rey'in eserlerinin piyano ile icra ve kayıtlarının (Seher Tanrıyar ile '12 Prelüd ve Füg', 'Fantezi') yanı sıra, Çelebi(1973) operasının partilerini tamamlayarak dünya prömiyerine hazırlanışı.[7]
Dünya prömiyeri Ali Rahbari tarafından 2010'da yapılan Güneş Manzaraları(1931)' nın restorasyonu, Mistik ve Özyurt'un Piyano-şanları, Fatih Senfonisi, Piyano sonatı, Sonatin'in nota baskıları ve Marşlarının orkestrasyonları kayda değer çalışmaları arasındadır.
Sanatçı, Ian Kemp'in Berlioz'un Les Troyens operası adlı eserini dilimize çevirmiştir. (2009)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Aydın Karlıbel". secure.dobgm.gov.tr. Devlet Opera ve Balesi web sitesi. 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ "Dr. Aydın Karlıbel (İngilizce)". www.turkishculture.org. Turkish Cultural Foundation web sitesi. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ Turkishculture.org Aydın Karlıbel Maddesi (İngilizce)[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Cemal Reşit Rey, Cemal Reşit Rey Senfoni Orkestrası'yla, Cemal Reşit Rey'de Anılıyor!". www.andante.com.tr. Andante dergisi, 20 Mart 2012. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ "Karlıbel 50. sanat yılını "Liszt'in Süvarileri" resitaliyle kutladı". www.cumhuriyet.com.tr. Cumhuriyet gazetesi, 11 Ekim 2011. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ "Aydın Karlıbel ile Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Piyano Müziği". www.cumhuriyet.com.tr/. Cumhurieyt gazetesi 14 Aralık 2011. 3 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ Onat, Aslı. "Rey'in yarım kalan operası tamamlandı". www.milliyet.com.tr/. Milliyet gazetesi. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.