Ayşe Mayda

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ayşe Mayda
Doğum16 Eylül 1916(1916-09-16)[1]
İzmir, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm20 Aralık 2021 (105 yaşında)
İzmir, Türkiye
Ölüm sebebiÇoklu organ yetmezliği, zatürre
Defin yeriKokluca Mezarlığı
EğitimÖzel İzmir Amerikan Koleji, İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi
MeslekOrtodontist
Tanınma nedeniTürkiye'nin ilk kadın ortodontisti olması

Ayşe Mayda (16 Eylül 1916,[1] İzmir - 20 Aralık 2021, İzmir), Türkiye'nin ilk kadın ortodontistidir.[2]

Hayatı ve kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayşe Mayda, evlerinin yakınındaki anaokulunda eğitim yaşamına başladı. O tarihlerde evlerine yakın sayılabilecek iki okul bulunmaktaydı. Bunlardan ilki yalnız erkek öğrencilerin devam edebildiği Özel Dar'ül İrfan İlkokulu, diğeri ise İzmir'in ilk özel kız okulu olan ve Ayşe Mayda'nın da bitirdiği Ravza-i İrfan İlkokuludur.[3] Babası 1923'te aldığı Kâmil Paşa Köşkü'nü kiraya vermiş, köşk İtalyan okuluna dönüştürülmüştür. İtalyan okulunun daha disiplinli olması nedeniyle Mayda eğitimine burada devam etmiştir. Fakat bütün arkadaş çevresinin Özel İzmir Amerikan Kolejinde olması nedeniyle 1928 yılında 12 yaşında 5. sınıfa başlamıştır.[4] 1937 yılında Özel İzmir Amerikan Kolejini bitiren Mayda, üniversite için İstanbul'a gitmiştir. İzmir Amerikan Kız Kolejini bitiren Ayşe Mayda aynı yıl İstanbul Üniversitesinin o günkü adıyla "Diş Tababeti Mektebi"ne kaydoldu ve Alfred Kantorowicz'in öğrencisi oldu.[5]

1941 yılında okulunu bitirdi. Hocası Pr. Alfred Kantorowicz'in önerisiyle İstanbul Üniversitesinde Kantorowicz'in asistanı olarak kaldı. Ayşe Mayda, İkinci Dünya Savaşı'nda yokluk yıllarında ailesine ait Salih İş Hanı yanınca annesinin hiçbir geliri kalmayıp bir de hastalanması üzerine 1945 yılında akademik kariyerine son verip İzmir'e dönme kararı almıştır. Ayşe Mayda İzmir'de muayenehane açmaya karar verince kendisine en çok yardımcı olan kişi Osmanlı nazırlarından Pertev Paşa'nın torunu, aynı zamanda Kantorowicz'in yardımcılığını yapan Pr. Pertev Ata olmuştur.

Ayşe Mayda'nın Kokluca Mezarlığı'ndaki mezarı

1945 yılında İzmir'de İkinci Beyler Sokağı'ndaki ilk muayenehanesini açtı. Burada Amerikan Kolejinden mezun olmasının çok yararını gördü. Eski okul arkadaşları ve onların çevresinin ve Amerikalıların diş doktorluğunu yapması onu kısa sürede İzmir'in en tanınmış diş hekimi yaptı. Ayşe Mayda iş yerini de hemen bir sene sonra Ankara Palas'taki başka bir yere taşıdı.[6]

20 Aralık 2021'de yaşlılığa bağlı çoklu organ yetmezliği ve zatürre nedeniyle İzmir'de 105 yaşında öldü.[7] Cenazesi bir gün sonra İzmir Kokluca Mezarlığı'na defnedildi.[8][9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b İlgili doğum tarihi, İzmir Büyükşehir Belediyesi Coğrafi Mezarlık Bilgi Sistemi Yayını 21 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. arayüzünde isminin aratılmasıyla doğrulanabilmekte, ancak kayda doğrudan ulaşan bir URL oluşturulamamaktadır.
  2. ^ Karayaman, Mehmet (2008). 20. yüzyılın ilk yarısında İzmir'de sağlık. İzmir Büyükşehir Belediyesi. ISBN 978-975-18-0101-2. 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  3. ^ "Cumhuriyetin zarif tanığı: Ayşe Mayda yaşamını yitirdi". Cumhuriyet. 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  4. ^ İzmir liselerarası tarih yarışması. İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayını. 2003. ISBN 978-975-18-0085-5. 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  5. ^ "Hizmete adanan bir ömre saygı". Milliyet. 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  6. ^ AKSOY, Yaşar. "Ayşe Mayda çok yaşasın". Hürriyet. 16 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  7. ^ "Ayşe Mayda, yaşamını yitirdi". Sözcü. 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  8. ^ "İzmir'in simge isimlerinden Ayşe Mayda yaşamını yitirdi". Gerçek İzmir. 20 Aralık 2021. 21 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2021. 
  9. ^ "Türkiye'nin ilk kadın ortodontisti Ayşe Mayda son yolculuğuna uğurlandı". Anadolu Ajansı. 21 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2021.