Millî takımların Avrupa Futbol Şampiyonası performansları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Şampiyon takımlara verilen kupa

İlki 1960'ta, Avrupa Uluslar Kupası adıyla düzenlenen Avrupa Futbol Şampiyonası'nda 4 takım mücadele ederken dönem içinde bu sayı artış gösterdi ve günümüzdeki katılımcı sayısı olan 24'e ulaştı. Her düzenlenişinde en az bir takımın ilk kez katıldığı turnuvada, zaman içerisinde dağılan ülkelerin bazı ardılları FIFA tarafından eski takımın devamı olarak nitelendirildiğinden 35 farklı millî takım mücadele etti (ardıl takımlar ayrı birer takım olarak kabul edildiğinde ise toplam katılımcı sayısı 40'a ulaşır). Dört takımın katıldığı turnuvalar dışındaki turnuvalarda bu takımların 27'si ilk turu geçmeyi başarırken 15'i son dört takım arasına kaldı. Katılımcılar arasından 10 farklı finalist ve 10 farklı şampiyon çıktı.

109 maçla Almanya, en çok Avrupa Futbol Şampiyonası maçına çıkan takım konumundadır. 27 galibiyetle en çok maç kazanan takım olan Almanya, aynı zamanda galibiyete 3, beraberliğe ise 1 puan verilerek oluşturulan tüm zamanların puan durumunda 94 puanla birinci sırada yer alır. En çok şampiyonluk elde eden takımlar ise üçer şampiyonlukla Almanya ve İspanya'dır.

Takımların turnuvalara göre sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

1960'taki ilk Avrupa Futbol Şampiyonası'ndan 1976 Avrupa Futbol Şampiyonası'na kadarki turnuvalara 4 takım katıldı. 1980 Avrupa Futbol Şampiyonası'yla birlikte bu sayı 8'e yükseldi. 1996 Avrupa Şampiyonası ile birlikte 16'ya yükselen katılımcı sayısı, 24 takımın katıldığı 2016 Avrupa Şampiyonası'yla birlikte günümüzdeki katılımcı değerine ulaştı. Turnuva tarihinde hiçbir takım, elemelerine girdiği turnuvaların tamamında da elemeleri geçerek tüm şampiyonalara katılmayı başaramadı.

Anahtar
1. Şampiyon
2. İkinci
3. Üçüncü
4. Dördüncü (1960-1980)
YF Yarı finalist (1984-günümüz)
ÇF Çeyrek finalist (1996-günümüz)
S16 Son 16 turu (2016-günümüz)
1T 1. tur (1980-günümüz)
•• Katılmaya hak kazandı ama çekildi
• Elemeleri geçemedi
× Katılmadı / Çekildi / Men edildi
   Ev sahibi
Takım 1960
(4) 		1964
(4) 		1968
(4) 		1972
(4) 		1976
(4) 		1980
(8) 		1984
(8) 		1988
(8) 		1992
(8) 		1996
(16) 		2000
(16) 		2004
(16) 		2008
(16) 		2012
(16) 		2016
(24) 		2020
(24)
 Almanya[a] × × • 1. 2. 1. 1T YF 2. 1. 1T 1T 2. YF YF S16
 Arnavutluk × • • • × × • • • • • • • • 1T •
 Avusturya • • • • • • • • • • • • 1T • 1T S16
 BDT Rusya'ya bakınız (1992)[b]
 Batı Almanya Almanya'ya bakınız (1972-1988)[a]
 Belçika × • • 3. • 2. 1T • • • 1T • • • ÇF ÇF
 Bulgaristan • • • • • • • • • 1T • 1T • • • •
 Çekya[c] 3. • • • 1. 3. • • • 2. 1T YF 1T ÇF 1T ÇF
 Çekoslovakya Çek Cumhuriyeti'ne bakınız (1960-1980)[c]
 Danimarka • 4. • • • • YF 1T 1. 1T 1T ÇF • 1T • YF
 Fransa 4. • • • • • 1. • 1T YF 1. ÇF 1T ÇF 2. S16
 Finlandiya × × • • • • • • • • • • • • • 1T
 Galler × • • • • • • • • • • • • • YF S16
 Hırvatistan Yugoslavya'nın parçasıydı ÇF • 1T ÇF 1T S16 S16
 Hollanda × • • • 3. 1T • 1. YF ÇF YF YF ÇF 1T • S16
 İngiltere × • 3. • • 1T • 1T 1T YF 1T ÇF • ÇF S16 2.
 İrlanda • • • • • • • 1T • • • • • 1T S16 •
 İskoçya × × • • • • • • 1T 1T • • • • • 1T
 İspanya × 1. • • • 1T 2. 1T • ÇF ÇF 1T 1. 1. S16 YF
 İsveç × • • • • • • • YF • 1T ÇF 1T 1T 1T S16
 İsviçre × • • • • • • • • 1T • 1T 1T • S16 ÇF
 İtalya × • 1. • • 4. • YF • 1T 2. 1T ÇF 2. ÇF 1.
 İzlanda × • × × • • • • • • • • • • ÇF •
 Kuzey İrlanda × • • • • • • • • • • • • • S16 •
 Kuzey Makedonya Yugoslavya'nın parçasıydı • • • • • • 1T
 Letonya Sovyetler Birliği'nin parçasıydı • • 1T • • • •
 Macaristan • 3. • 4. • • • • • • • • • • S16 1T
 Norveç • • • • • • • • • • 1T • • • • •
 Polonya • • • • • • • • • • • • 1T 1T ÇF 1T
 Portekiz • • • • • • YF • • ÇF YF 2. ÇF YF 1. S16
 Romanya • • • • • • 1T • • 1T ÇF • 1T • 1T •
 Rusya[b] 1. 2. 4. 2. • • • 2. 1T 1T • 1T YF 1T 1T 1T
 Sırbistan[d] 2. • 2. • 4. • 1T • × × ÇF • • • • •
 Slovakya Çekoslovakya'nın parçasıydı • • • • • S16 1T
 Slovenya Yugoslavya'nın parçasıydı • 1T • • • • •
 Sovyetler Birliği Rusya'ya bakınız (1960-1988)[b]
 Türkiye • • • • • • • • • 1T ÇF • YF • 1T 1T
 Ukrayna Sovyetler Birliği'nin parçasıydı • • • • 1T 1T ÇF
 Yugoslavya Sırbistan'a bakınız (1960-1984 arasında Yugoslavya SFC; 2000 Yugoslavya FC)[d]
 Yunanistan • × • • • 1T • • • • • 1. 1T ÇF • •

Katılım sayısına göre takımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Zaman içerisinde dağılan ülkelerin ardıllarını da tek bir ülkeymiş gibi kabul eden UEFA verilerine göre Avrupa Futbol Şampiyonası turnuvalarında toplam 35 farklı takım mücadele etti. Ardıl takımlar ayrı birer takım olarak kabul edildiğinde ise bu sayı 40'a ulaşır. Bu takımlar arasında, tüm turnuvalara katılabilen bir takım yoktur. Son 13 turnuvaya katılan Almanya, en çok Avrupa Şampiyonası turnuvasında mücadele eden takım konumundadır.

Anahtar
* Ev sahibi
Takım Katılım En uzun katılım serisi Şu anki katılım serisi İlk katılım Son katılım En iyi sonuç
 Almanya[a] 13 13 13 1972 2020 Şampiyon (1972, 1980, 1996)
 Rusya[b] 12 5 5 1960 2020 Şampiyon (1960)
 İspanya 11 7 7 1964 2020 Şampiyon (1964*, 2008, 2012)
 Çekya[c] 10 7 7 1960 2020 Şampiyon (1976)
 Fransa 10 8 8 1960 2020 Şampiyon (1984, 2000)
 Hollanda 10 8 1 1976 2020 Şampiyon (1988)
 İngiltere 10 5 3 1968 2020 İkinci (2020)
 İtalya 10 7 7 1968 2020 Şampiyon (1968*, 2020*)
 Danimarka 9 6 1 1960 2020 Şampiyon (1992)
 Portekiz 8 7 7 1984 2020 Şampiyon (2016)
 İsveç 7 6 6 1992 2020 Yarı final (1992)
 Belçika 6 2 2 1972 2020 İkinci (1980)
 Hırvatistan 6 5 5 1996 2020 Çeyrek final (1996, 2008)
 Sırbistan[d] 5 1 0 1960 2000 İkinci (1960, 1968)
 Romanya 5 2 0 1984 2016 Çeyrek final (2000)
 İsviçre 5 2 2 1996 2020 Çeyrek final (2020)
 Türkiye 5 2 2 1996 2020 Yarı final (2008)
 Yunanistan 4 3 0 1980 2012 Şampiyon (2004)
 Macaristan 4 2 2 1964 2020 Üçüncü (1964)
 Polonya 4 4 4 2008 2020 Çeyrek final (2016)
 İrlanda 3 2 0 1988 2012 Son 16 (2016)
 Avusturya 3 2 2 2008 2020 Son 16 (2020)
 İskoçya 3 2 1 1992 2020 1. tur
 Ukrayna 3 3 3 2012 2020 Çeyrek final (2020)
 Bulgaristan 2 1 0 1996 2004 1. tur
 Galler 2 2 2 2016 2020 Yarı final (2016)
 Slovakya 2 2 2 2016 2020 Son 16 (2016)
 Norveç 1 1 0 2000 2000 1. tur
 Slovenya 1 1 0 2000 2000 1. tur
 Letonya 1 1 0 2004 2004 1. tur
 Arnavutluk 1 1 0 2016 2016 1. tur
 İzlanda 1 1 0 2016 2016 Çeyrek final (2016)
 Kuzey İrlanda 1 1 0 2016 2016 Son 16 (2016)
 Finlandiya 1 1 1 2020 2020 1. tur
 Kuzey Makedonya 1 1 1 2020 2020 1. tur
Daha sonraları dağılan ülkelerin katılımları
Takım Katılım En uzun katılım serisi Şu anki katılım serisi İlk katılım Son katılım En iyi sonuç
 Çekya (1996'dan beri) 7 7 7 1996 2020 İkinci (1996)
 Çekoslovakya (1960-1980) 3 2 - 1960 1980 Şampiyon (1976)
Takım Katılım En uzun katılım serisi Şu anki katılım serisi İlk katılım Son katılım En iyi sonuç
 Almanya (1992'den beri) 7 7 7 1992 2020 Şampiyon (1996)
 Batı Almanya (1972-1988) 5 5 - 1972 1988 Şampiyon (1972, 1980)
Takım Katılım En uzun katılım serisi Şu anki katılım serisi İlk katılım Son katılım En iyi sonuç
 Rusya (1996'dan beri) 6 5 5 1996 2020 Yarı final (2008)
 BDT (1992) 1 1 - 1992 1992 1. tur
 Sovyetler Birliği (1960-1988) 6 4 - 1960 1988 Şampiyon (1960)
Takım Katılım En uzun katılım serisi Şu anki katılım serisi İlk katılım Son katılım En iyi sonuç
 Sırbistan (katılmadı) 0 0 0 - - -
 Yugoslavya (2000) 1 1 0 2000 2000 Çeyrek final (2000)
 Yugoslavya (1960-1984) 4 1 - 1960 1984 İkinci (1960, 1968)

Takımların ilk katılımları[değiştir | kaynağı değiştir]

Her Avrupa Futbol Şampiyonası'nda ilk kez yer alan en az bir millî takım olmuştur. Parantez içindeki takımlar FIFA tarafından başka bir takımın devamı olarak kabul edilir.

Yıl İlk kez katılan takımlar Toplam
1960  Çekoslovakya,[c]  Fransa,  Sovyetler Birliği,[b]  Yugoslavya SFC[d] 4
1964  Danimarka,  İspanya,  Macaristan 3
1968  İngiltere,  İtalya 2
1972  Batı Almanya,[a]  Belçika 2
1976  Hollanda 1
1980  Yunanistan 1
1984  Portekiz,  Romanya 2
1988  İrlanda 1
1992 ( Almanya),[a] ( BDT),[b]  İskoçya,  İsveç 2 (+2)
1996  Bulgaristan, ( Çekya),[c]  Hırvatistan,  İsviçre, ( Rusya),[b]  Türkiye 4 (+2)
2000  Norveç,  Slovenya, ( Yugoslavya FC)[d] 2 (+1)
2004  Letonya 1
2008  Avusturya,  Polonya 2
2012  Ukrayna 1
2016  Galler,  İzlanda,  Kuzey İrlanda,  Arnavutluk,  Slovakya 5
2020  Finlandiya,  Kuzey Makedonya 2
Toplam 35 (+5*)

Ev sahiplerinin sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Günümüze kadar 14 farklı ülke Avrupa Futbol Şampiyonası'na ev sahipliği yaptı (2000, 2008 ve 2016'deki turnuvalar ikişer, 2020'deki turnuva ise 11 ülkenin ev sahipliğinde düzenlenmişti). Bu turnuvaların 4'ünde ev sahibi ülke şampiyon oldu. Ev sahipliği yapan ülkelerden ikisi ikincilik, biri üçüncülük, üçü dördüncülük elde etti, dördü ise yarı final oynadı. Beş ev sahibi ise grup aşamasında elendi. 2020'deki turnuva ise 11 ülkede düzenlenirken bu turnuvanın oynandığı ülkelerden ikisi elemeleri geçemedi, üçü grup aşamasında elendi, ikisi son 16 turu, ikisi yarı final, biri ise finalde oynarken biri şampiyonluğa ulaştı.

Turnuva Ev sahibi Sonuç
1960  Fransa Dördüncü
1964  İspanya Şampiyon
1968  İtalya Şampiyon
1972  Belçika Üçüncü
1976  Yugoslavya Dördüncü
1980  İtalya Dördüncü
1984  Fransa Şampiyon
1988  Batı Almanya[a] Yarı finalist
1992  İsveç Yarı finalist
1996  İngiltere Yarı finalist
2000  Belçika 1. tur
 Hollanda Yarı finalist
2004  Portekiz İkinci
2008  Avusturya 1. tur
 İsviçre 1. tur
2012  Polonya 1. tur
 Ukrayna 1. tur
2016  Fransa İkinci
2020  Almanya Son 16 turu
 Azerbaycan Elemeleri geçemedi
 Danimarka Yarı finalist
 İngiltere İkinci
 İskoçya 1. tur
 İspanya Yarı finalist
 İtalya Şampiyon
 Hollanda Son 16
 Macaristan 1. tur
 Romanya Elemeleri geçemedi
 Rusya 1. tur
2024  Almanya Belli değil

Takımların genel istatistikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Futbol Şampiyonası tarihinde en fazla maça çıkan takım, 53 maç oynayan Almanya'dır. Aldığı 27 galibiyetle bu maçlardan en çok galibiyet elde eden takım olan Almanya; aynı zamanda galibiyete üç, beraberliğe bir puan verilerek yapılan hesaplamaya göre oluşturulan puan sistemine göre 95 puanla en başarılı takım konumundadır. Takım, attığı 142 golle en çok gol atan takımlar sıralamasında da ilk sırada yer alır. Kupa tarihinin en golcü oyuncusu 14 gollü Portekizli Cristiano Ronaldo iken, ikinci sırada 10 gole sahip Fransız Michel Platini bulunur.

Turnuva tarihinde mücadele eden takımlar arasında üç takım (Kuzey Makedonya, Letonya ve Slovenya) galibiyet alamamıştır. Galibiyete üç, beraberliğe ise 1 puan verilerek oluşturulan puan sisteminde Kuzey Makedonya, puan almayı başaramayan tek ülkelerdir.

Takım M G B M AG YG GF Puan En golcü oyuncu
 Almanya[a] 53 27 13 13 78 55 +23 94 Jürgen Klinsmann 5
Mario Gómez 5
 İtalya 45 21 18 6 52 31 +21 81 Mario Balotelli 3
Antonio Cassano 3
 İspanya 46 21 15 10 68 42 +26 78 Álvaro Morata 6
 Fransa 43 21 12 10 69 50 +19 75 Michel Platini 9
 Hollanda 39 20 8 11 65 41 +24 68 Patrick Kluivert 6
Ruud van Nistelrooy 6
 Portekiz 39 19 10 10 56 38 +18 67 Cristiano Ronaldo 14
 İngiltere 38 15 13 10 51 37 +14 58 Alan Shearer 7
 Çekya[c] 37 15 7 15 47 49 -2 52 Milan Baroš 5
Patrik Schick 5
 Rusya[b] 36 13 7 16 40 52 -12 46 Roman Pavlyuçenko 3
 Danimarka 33 10 6 17 42 50 -8 36 Frank Arnesen 3
Brian Laudrup 3
Henrik Larsen 3
Jon Dahl Tomasson 3
Kasper Dolberg 3
 Belçika 22 11 2 9 31 28 +3 35 Romelu Lukaku 6
 Hırvatistan 22 9 6 7 30 28 +2 33 Ivan Perišić 4
 İsveç 24 7 7 10 30 28 +2 28 Zlatan Ibrahimović 6
 Yunanistan 16 5 3 8 14 20 -6 18 Angelos Haristeas 4
 İsviçre 18 3 8 7 16 24 -8 17 Xherdan Shaqiri 4
 Galler 10 5 1 4 13 12 +1 16 Gareth Bale 3
 Türkiye 18 4 2 12 14 30 -16 14 Semih Şentürk 3
 Polonya 14 2 7 5 11 15 -4 13 Robert Lewandowski 5
 Sırbistan[d] 14 3 2 9 24 39 -15 11 Dragan Džajić 4
 Macaristan 11 2 4 5 14 20 -6 10 Ferenc Bene 2
Dezső Novák 2
Balázs Dzsudzsák 2
Ádám Szalai 2
 Ukrayna 11 3 0 8 8 19 -11 9 Andriy Şevçenko 2
Roman Yaremçuk 2
Andriy Yarmolenko 2
 İzlanda 5 2 2 1 8 9 -1 8 Birkir Bjarnason 2
Kolbeinn Sigþórsson 2
 Avusturya 10 2 2 6 7 12 -5 8 Ivica Vastić 1
Alessandro Schöpf 1
Marko Arnautović 1
Christoph Baumgartner 1
Michael Gregoritsch 1
Saša Kalajdžić 1
Stefan Lainer 1
 İskoçya 9 2 2 5 5 10 -5 8 Gary McAllister 1
Brian McClair 1
Ally McCoist 1
Paul McStay 1
Callum McGregor 1
 Romanya 16 1 5 10 10 21 -11 8 Bogdan Stancu 2
 İrlanda 10 2 2 6 6 17 -11 8 Robbie Brady 2
 Slovakya 7 2 1 4 5 13 -8 7 Zlatko Zahovič 3
 Norveç 3 1 1 1 1 1 0 4 Steffen Iversen 1
 Bulgaristan 6 1 1 4 4 13 -9 4 Hristo Stoiçkov 3
 Kuzey İrlanda 4 1 0 3 2 3 -1 3 Gareth McAuley 1
Niall McGinn 1
 Arnavutluk 3 1 0 2 1 3 -2 3 Armando Sadiku 1
 Finlandiya 3 1 0 2 1 3 -2 3 Joel Pohjanpalo 1
 Slovenya 3 0 2 1 4 5 -1 2 Ondrej Duda 1
Marek Hamšík 1
Vladimír Weiss 1
 Letonya 3 0 1 2 1 5 -4 1 Māris Verpakovskis 1
 Kuzey Makedonya 3 0 0 3 2 8 -6 0 Ezgjan Alioski 1
Goran Pandev 1

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g Almanya (1949'dan beri kullandığı resmî adıyla Federal Almanya Cumhuriyeti), 1904 yılından beri Almanya Futbol Federasyonu (kısaca DFB) tarafından temsil edilir. II. Dünya Savaşı sonrasında ülke bölünürken DFB'nin FIFA'ya tekrar kabul edilmesi 1950 FIFA Dünya Kupası sonrasında gerçekleşti. Bu dönemden sonra Saarland (1956'ya kadar), Batı Almanya (1990'a kadar) ve Doğu Almanya (1990'a kadar) olarak üç ayrı millî takım oluşturuldu. 1990'daki Alman yeniden birleşmesiyle birlikte Doğu Almanya da DFB'ye dahil oldu ve takım Almanya adıyla mücadele etti. FIFA, DFB'ye bağlı olan takımların sonucunu günümüzdeki Almanya elde etmiş olarak kabul eder.
  2. ^ a b c d e f g h Sovyetler Birliği, 1991'deki dağılması öncesinde altı Avrupa Şampiyonası'nda mücadele etti. Ülke dağıldıktan sonra takım, 1992 Avrupa Şampiyonası'nda Bağımsız Devletler Topluluğu adıyla katıldı. Ülkeyi oluşturan 15 ülkenin millî takımı, günümüzde bağımsız olarak mücadele etmektedir. FIFA, Sovyetler Birliği ve Bağımsız Devletler Topluluğu'nun elde ettiği sonuçları Rusya'ya yansıtmaktadır.
  3. ^ a b c d e f Çekoslovakya, 1993'teki dağılması öncesinde üç Avrupa Şampiyonası'nda mücadele etti. FIFA, Çekoslovakya'nın elde ettiği sonuçları Çek Cumhuriyeti'ne yansıtır ve bölünme sonrasında kurulan diğer devlet konumundaki Slovakya'yı ise ayrı bir takım olarak tanımlar.
  4. ^ a b c d e f Yugoslavya Krallığı (1930) ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti (1950-1990), ülkenin 1992'deki dağılışına kadar Yugoslavya adıyla dört Avrupa Şampiyonası'nda mücadele etti. 2000 yılında Yugoslavya Federal Cumhuriyeti de Yugoslavya adıyla Avrupa Şampiyonası'na katıldı. 2003 yılında gerçekleştirilen isim değişikliğinin ardından kurulan Sırbistan-Karadağ, 2006'da Karadağ'ın da bağımsızlığını kazanması sonrasında ise Sırbistan herhangi bir turnuvaya katılamadı. FIFA, geçmişte elde edilen tüm bu sonuçları Sırbistan adına elde edilmiş olarak göstermektedir. Yugoslavya'dan dağılarak millî takım oluşturan Hırvatistan, Slovenya, Bosna-Hersek, Kuzey Makedonya ve Karadağ ise bağımsızlık kazandıktan sonra millî takım oluşturmuştur ve Yugoslavya'nın elde ettiği sonuçlar bu ülkelere yansıtılmaz.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Millî_takımların_Avrupa_Futbol_Şampiyonası_performansları&oldid=30258382" sayfasından alınmıştır