Atinalı Athenagoras
| Aziz Apolojist Athenagoras ya da Aziz Atinalı Athenagoras | |
|---|---|
| Doğum | c. 133 muhtemelen Atina |
| Ölüm | c. 190 muhtemelen Atina |
| Kutsayanlar | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Aziz ilanı | Pre-Congregation |
| Yortu | 6 August [E.U. 24 July] (Doğu Ortodoks Kilisesi)[1] |
| Simge | Athenagoras, Atinalı, Filozof ve Hristiyan (kendinden menkul) |
Atinalı Athenagoras, (Modern Yunanca: Ἀθηναγόρας ὁ Ἀθηναῖος; yaklaşık. 133-190) MS 2. yüzyılda yaşamış ve Hristiyanları ahlaksızlık ve devlete itaatsizlikle suçlayan putperestlerin iddialarına karşı çıkmak ve Hristiyan inancıyla ibadet ilkelerini Yunan ve Roma dünyasına yaymak için, 177 yılında bir apoloji kaleme almış olan Hristiyan düşünürdür.[2]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Hakkında bilinen tek şey bir Atinalı olduğu ve Hristiyanlığa geçtiğidir.[3] Tatianus ve Iustinius ile çağdaştır. Onlar gibi Yunan felsefesinden en iyi şekilde faydalanarak Hristiyanlığın üstünlüğünü kanıtlamıştır. Eserleri akademisyenliğinin, kültürünün, felsefe ve retorikteki uzmanlığının ve döneminin entelektüel atmosferinden faydalandığının izlerini taşımaktadır. Hristiyanlığa geçtikten sonra tüm bilimsel ve ruhsal yeteneklerini bu davaya adamıştı[4].
Düşünceleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Tanrı üzerinde[değiştir | kaynağı değiştir]
Athenagoras mantık ile monoteizmi kanıtlamaya çalışan ilk Hristiyan yazarlardan birisidir. Bunu Tanrı ve dünya arasındaki ilişkiyi inceleyerek yapar. Evrenin emsalsizliği, onu yaratan Tanrı’nın da emsalsiz olduğunu göstermektedir. Eğer birden fazla tanrı olsaydı, birden fazla evren de olurdu.
Üçlü-birlik üzerinde[değiştir | kaynağı değiştir]
Athenagoras Oğul/Logos ve O’nun Baba ile olan birliğini ve tanrısallığını açıkça onaylayan ilk kilise babalarından birisidir. Dikkate değer bir biçimde tabiiyetçilik tuzağından kurtulur; tabiiyetçilik her şeyden üstün Baba Tanrı, onun astı olan Oğul ve onların astı olan Kutsal Ruh şeklinde bir hiyerarşi olduğu düşüncesidir.
Hristiyanlar için Yalvarma kitabında Üçlü-Birliğin gelişmiş bir tanımını yapar; “Biz (Hristiyanlar) ateist değiliz… Baba Tanrı, Oğul ve Kutsal Ruh’u tanır ve hepsinin güçlerinde birliğini ve farklılığını beyan ederiz” (Hristiyanlar için Yalvarma 10).
Etik üzerine[değiştir | kaynağı değiştir]
Athenagoras bekareti Hristiyanlığın en güzel meyvelerinden birisi olarak över. Evliliğe büyük bir itibarı vardır. Ölümün dahi evlilik bağını bozamayacağını düşünmüştür. O’na göre bir dulun yeniden evlenmesi, bir çeşit zinadır (Hristiyanlar için Yalvarma 33).
Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Roma İmparatorları Marcus Aurelius ve Commodus'a ithaf edilen "Hristiyanlar için Yalvarma"'den başka "Ölülerin dirilmesi üzerine" isimli bir eser yazmıştır; ikisi de günümüze kadar gelmiştir.[5]
- Hristiyanlar için Yalvarma (177). Bu apolojisinde, Hristiyanlarla ilgili, daha önce Musevilere de yöneltilmiş olan ateizm ya da putperestlerin tanrılarına inanmama, ziyafetlerde çocuk yeme ya da yamyamlık ve ensest ithamı ya da akrabayla cinsel ilişkide bulunma gibi suçlamalar karşısında, Hristiyan inancıyla Hristiyanları savunmuştur. Buna göre, ateizm ve çocuk öldürme suçlamalarına, Hristiyanların tek bir Tanrı’ya kan dökmeden ibadet ettikleri yanıtını veren Athenagoras, Hristiyan'ın ezeli-ebedî ve tinsel bir Tanrı inancını akıl yoluyla ve Yunan rasyonalizminin kavramlarıyla temellendirmeye çalışmıştır.[6]
- Ölülerin dirilmesi üzerine; mantık ile ölümden dirilmenin mümkünatını açıklamaya çalıştığı bir incelemedir. Temel argümanları şöyledir; İnsan sonsuzluk için yaratılmıştır; insan beden ve ruh olarak yaratılmıştır. Ölüm ile bu ikisi arasındaki birlik bozulmaktadır ve ölümden dirilme ile yeniden sağlanarak insanın sonsuza dek yaşaması sağlanır. Ölümden dirilme bir ödüldür. Çünkü her ikisi de (beden ve ruh) ahlaki düzene aittir, sadece ruhun kurtarılması dolayısıyla adil olmayacaktır. Ruh ile işbirliği için yaptığı iyi amellerinden ötürü bedenin ödüllendirilmemesi adil olmayacaktır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ [1] 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Online Chapel — Greek Orthodox Archdiocese of America — Athenagorus the Apologist", Retrieved 2011-07-27
- ^ Patrology - Volume 1. Johannes Quasten (İngilizce). Christian Classics INC. 1986. ss. 229-236 ISBN 087061-084-8.
- ^ Encyclopedia of early Christianity. Hendrik f. Stander. Second edition. Everett Ferguson, Michael P. McHugh, Frederick W. Norris. New York. 1999. s. 140. ISBN 978-1-136-61158-2. OCLC 890137175. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022.
- ^ Hıristiyanlık Tarihi. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 88. ISBN 975 8318 86 1.
- ^ Hıristiyan Terimler Sözlüğü. Xavier Jacob. OHAN Matbaacılık Ltd. Şti. 2004. s. 62. ISBN 975-9212-3-7
|isbn=değerini kontrol edin: length (yardım). - ^ Ahmet Cevizci, Ortaçağ Felsefesi Tarihi, 2000, s. 39.
 | Bir Antik Yunan'ın biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
