Larix laricina

Larix laricina
Korunma durumu
Asgari endişe altında (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae Bölüm: Tracheophyta Sınıf: Pinopsida Takım: Pinales Familya: Pinaceae Cins: Larix Tür: L. laricina
İkili adlandırma
Larix laricina (Du Roi) K.Koch, Dendrologie 2(2): 263 (1873).
Dağılımı
Sinonimler
Abies microcarpa (Lamb.) Lindl. Larix alaskensis W.Wight Larix americana Michx. Larix fraseri Curtis ex Gordon Larix intermedia (Du Roi) Lodd. ex J.Forbes Larix microcarpa (Lamb.) J.Forbes Larix rubra Steud. Larix tenuifolia Salisb. Pinus intermedia Du Roi Pinus laricina Du Roi Pinus microcarpa Lamb.

Genç ağaç

Kabuk ve yapraklar

Larix laricina, Pinaceae familyasından yaprak döken doğal olarak Kuzey Amerika'da yayılış gösteren bir bitki türü.

Özellikler

20 m boy, 60 cm kadar çap yapabilir. Tacı dar, dallar seyrektir. Genç ağaçlarda kabuk gri, düzgün, sonradan çatlaklı ve kırmızımsı kahverengi olur. Dallar yatay uzanmış veya hafif yükselmiştir. Sürgünler turuncu-kahverengi olup pürüzsüzdür. Koyu kırmızımsı tomurcuklar iğne yapraklar tarafından çevrelenmiş bir yapının hemen altında yer alır. Kısa sürgündeki yapraklar 1–2 cm x 0.5-0.8 uzunluğunda, 0.3-0.5 mm kalınlığında, alt yüzeyi yana yatmış, üstü yuvarlağımsıdır. Rengi soluk mavimsi-yeşil, reçine kanalları kenarda yer alır. Kozalaklar uzun sürgünler de bazen sapsız genellikle eğilebilen saplar üzerinde bulunur ve 2-5 × 2-2.5 mm kadardır. Sayısı 10-30 kadar olan kozalak pulunun kenarı tam, dip tarafı ince çizgili ve ipeksi tüylüdür. Brahtelerin ucu 1 mm uzunluğunda dikenlidir, olgunlaşmış kozalak pullarında gizlenmiştir. Kozalaklar önceleri parlak kırmızı menekşe, olgunlaşınca sarımsı kahverengiye döner. Tohumlar 2–3 mm, tohum saran kanatlar 4–6 mm'dir.

Ekolojik özellikleri

Nemli organik topraklar ile sfagnum veya ağaçlık turba gibi, özellikle besinli-yoksul, pH değeri 4.3-5.8 sahip yerlerde görülür. Yarı gölge ağacıdır.

Dağılımı

Anavatanı ABD ve Kanada'dır. Boreal ormanlarında 0–1200 m rakımlarda ıslak, sfagnum bataklıkları ve bataklıklarda, nemli yüksek arazideki mineral topraklarda bulunur.

Bitki sosyolojisi

Yüksek turbalıklarda ve besince yoksul yerlerde Picea mariana; besince zengin yerlerde yine Picea mariana, Abies balsamea, Thuja occidentalis ve sert odunlu ağaçlarla birlikte görülür.

Fenoloji

Tomurcuklar nisan sonunda patlamaya başlar. Yapraklar Nisan ve Mayıs arasında, çiçekler geç Nisan ve erken Mayısta açarken; tohumlarda Eylül'de olgunlaşır, Ocak ayına kadar kozalak üzerinde kalır. Yapraklar Eylül-Ocak arasında tamamen dökülür.

Hastalık ve zararlılar

Pristiphora erichsonii, çoğu ağacın ölümünü neden olan zararlı hayvanlardandır ve büyük alanlar üzerinde, ağaçların yaprakları dökmesiyle periyodik salgın hastalıklara davetiye çıkarır. Casebearer bazı alanlarda geniş ölümlere yol açar. Birkaç kabuk kanatlı böceği Amerika melezini istila eder ama nadiren ciddi zararlara sebep olur.

Üretimi

Tohumların çimlenmesi için nemli mineral veya organik toprak gerekir. Böylece yaşamını garanti altına almış olur. Açık bataklıklarda fideler çoğunlukla, sfagnum yosunlarında bulunur.

Odun yapısı ve kullanım alanı

Odunu sert ve dayanıklıdır bu yüzden demiryolu travesi yapımında kullanılır. Yavaş büyüyen ağaçlar olduğundan odunu yüksek miktarlarda reçine içerir. Onu çürümeye karşı dirençli yapar ama hamur odunu olarak değerini azaltır.

Bileşimi

Kabuklar ayakkabı derisinde kullanılan bir çeşit tanen içerir.

En büyük ve en yaşlı ağaç

Şu ana dek görülen en yüksek boylu ağacın yüksekliği 33 m, çapı 110 cm, tacı 14 m ölçülmüştür. Bilinin en yaşlı ağaç 371 yaşındadır.

Dış bağlantılar

• Larix laricina images at the Arnold Arboretum of Harvard University Plant Image Database 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Enzenbacher, Tiffany. "Plant Collecting in the Wisconsin Wilds." 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arnold Arboretum of Harvard University website, 30 August 2017. Accessed 12 May 2020.
• Earl J.S. Rook, Boundary Waters Compendium, Flora, Fauna, Earth, and Sky, The Natural History of the Northwoods, Trees of the Northwoods, Larix laricina 23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Wikimedia Commons'ta Larix laricina ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
• Vikitür'de Larix laricina ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.