Etrüsk mitolojisi figürleri listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Alpan sayfasından yönlendirildi)

Bu liste Etrüsk mitolojisindeki figürleri barındırır. Burada figür ile kastedilen bu mitolojideki her türlü yaratık ve nesnedir, buna put, tanrı ve tanrıçalar da dahildir.

Adı Bilgi
Açle Truva Savaşı'nın efsanevi kahramanlarından, Yunan Aşil'den.
Aita Ayrıca Eita. Yer altı dünyası tanrısı ve ölülerin hükümdarı, Yunan Hades ve Greko-Romen Plüto ile denktir.
Aivas Ayrıca Eivas veya Evas. Yunan kahramanları Ajax, Telamon’un oğlu ve Ajax, Oileus’un oğlu’nun dengidir.
Alpan Ayrıca Apanu. Lasa’lardan biri ve aşk tanrıçası. Büyük ihtimalle Yunan tanrıça Persephone’nin dengi. Sanatta genellikle kanatlı biçimde çıplak veya yarı çıplak resmedilmiştir.
Ani Cennetin en üst katında yaşayan gök tanrısı. Dilbilimsel açıdan Roma tanrısı Janus ile ilişkilendirilebilir. Dişi dengi, eşi Ana idi.
Aplu Ayrıca Apulu. Gök gürültüsü ve şimşek tanrısı. Açık bir biçimde Yunan tanrısı Apollo'dan türetilmiştir.
Artume Ayrıca Aritimi, Artumes veya Artames. Bereket, orman, doğa, gece, ay ve ölüm tanrıçası. Yunan tanrıça Artemis ile ilişkilidir.
Atunis Ayrıca Atuns. Popüler yaşam-ölüm-geridönüş (tekrar doğum) Adonis'in Etrüsklü enkarnasyonu, Turan'ın eşi.
Cautha Ayrıca Cath veya Catha. Bir güneş tanrıçası, ve güneşin kızı. Aynı zamanda başlangıçların ve şafağın tanrıçasıydı.
Calu Yunan Hades'in kurt görünümlü benzeri
Cel Ayrıca Cilens veya Celens. Arz tanrısı, Yunan Gaia'nın dengi. Ati Cel ("Toprak/Dünya Baba") veya Apa Cel ("Toprak/Dünya Ana") olarak yorumlanırdı.
Kharontes Bir iblis (cin) türü, büyük ihtimalle dilbilimsel açıdan Kharon ile ilişkili.
Kharun Ayrıca Karun. Yeraltı dünyasında ölülerin ruhlarına işkence eden bir iblis, cin. Aynı zamanda yeraltı dünyasının girişinin bekçisidir. Akbaba burunlu, sivri uçlu kulaklı, kızıl saçlı, tüylü kanatlı mavi bir ifrit olarak betimlenmiştir. İnsanları bir çekiçle, zaman zaman da bir balta ile öldürürdü. Ayrıca bazen kızıl saçlı, sakallı bir adam olarak da tasvir edilmiştir. Yunan mitolojisindeki Kharon'a denktir.
Culsans Kapıların ve eşiklerin tanrısı, iki yüzlü Roma tanrısı Janus'un dengidir.
Culsu Ayrıca Cul. Geçitlerle ilgili bir yer altı dişi ifriti. Meşale ve makas onun simgelerindendir. Çoğunlukla Culsans'ın yanında temsil edilmiştir.
Easun Efsanevi Yunan kahramanı Jason'un Etrüsk mitolojisindeki dengi.
Evan Kişisel ölümsüzlük tanrısı ve Lasa'lardan biri. Kullanımı yaygın olan Evan ismiyle bir ilişkisi yoktur.
Februus Ölülerin ve saflaşmanın tanrısı. Romalılarca Februalia festivalinde tapılırdı. Şubat ayının ismi ve Roma sıtma tanrısı Febris'in ismi onun isminden türemiş olabilir.
Feronia Pek anlaşılamamış kırsal bir tanrıçadır. Temel olarak ona tapan çeşitli Roma kültleri sayesinde bilinmektedir.
Fufluns Ayrıca Puphluns. Bitki yaşam tanrısı, mutluluk, sağlık ve her şeyin gelişimi ile ilgilidir. Semia'nın oğludur.Fufluna ya da diğer bir ismi Pupluna olan ve Romalıların Populonia olarak isimlendirdiği şehirde tapınılmıştır. Kısaca Romalılar tarafından sahiplenilmiştir. Dionysus'un dengi olabilir.
Hercle Ayrıca Herc veya Horacle. Güç ve su ile ilgisi olan, efsanevi Herkül'ün dengidir.
Horta Ziraat tanrıçası.
Laran Savaş tanrısı.
Lasa Çoğulu:Lasas. Turan'a eşlik eden tanrı ve tanrıçalar. Aşk tanrıları. Mezar bekçiliği de yaparlar.
Lasa Vecu Kehanet tanrıçası, nemf Vegoia ile ilgilidir.
Leinth Aita ile birlikte yeraltı dünyasının kapısında bekleyen yüzü olmayan tanrıça.
Lethans Ayrıca Letham. Yeraltı dünyasının koruyucu tanrıçası.
Losna Ayrıca Lusna. Ay tanrısı, okyanusla da alakalı. Yunan tanrıçası Leucothea ile alakalı.
Mania Etrüsklerde ve Romalılarda ölüm tanrıçası. Yunan delilik tanrısı Mania ile alakası yoktur. Mantus ile birlikte hükmetmiş ve Lares, Manes, hayaletler ve gecenin diğer ruhlarını doğurmuştur.
Mantus Yeraltı tanrısı ve Mania'nın kocası.
Maris Tarım ve bereket tanrısı. Romalıların tanrısı Mars'ın kaynağıdır.
Menrva Ayrıca Menerva veya Menarva. Bilgelik, savaş, sanat, okul ve ticaret tanrıçası. Yunan Athena ve Romalı Minerva ile alakalı.
Nethuns Su kuyuları tanrısı. Sonradan tüm nem, deniz ve suların tanrısı olmuştur. Yunan Poseidon ve Romalı Neptün ile denktir.
Nortia Şans ve kader tanrıçası.
Orcus Hades ile ilişkilendirilen hem Etrüsk hem Roma tanrısı.
Persipnei Ayrıca Ferspnai. Yeraltının kraliçesi. Yunan Persephone ve Romalı Proserpina ile denktir.
Satres Zaman ve gereklilik tanrısı. Roma tanrısı Satürn'ün çıkış noktasıdır.
Selvans Ayrıca Selva. Orman tanrısı, Roma tanrısı Silvanus ile akrabadır ve Yunan Silenos ile ilişkilidir.
Semla Fufluns'un annesi, arz tanrıçası. Büyük ihtimalle Yunan tanrıça Semele ile ilişkili.
Sethlans Ayrıca Velchans. Ateş tanrısı. Yunan Hephaestus ve Romalı Vulcan ile denktir.
Tages Ayrıca Tarchies. Bilgelik tanrısı. Jove'in ya oğlu ya da torunudur.
Taitle Yunan mitolojisi figürlerinden Daedalus'un Etrüsk formu.
Tarchon Etrüsklerin bir kültürel kahramanıdır. Kardeşi Tyrrhenus ile birlikte on iki şehirlik Etrüsk Federasyonu'nu kurmuştur.
Tecum Lucomenes yani yönetici sınıfın tanrısı.
Thalna Doğum tanrıçası ve Tinia'nın karısı.
Thesan Hayatın yaratılmasıyla ilişkilendirilen şafak tanrıçasıdır. Romalı Aurora ve Yunan Eos ile alakalıdır.
Thethlumth Kader ve yeraltı tanrısı.
Thufltha Veya Thuflthas. Bir Erinyes, Tinia adına cezaya çarptırır.
Tinia Adı Tins olarak kısaltılmıştır. Etrüsk Tanrılarının baş Tanrısı, göklerin yöneticisi, Uni'nin kocası ve Hercle'nin babasıdır. Yunan Tanrısı Zeus ve Roma Tanrısı Jüpiter ile ilişkilendirlmektedir.
Tiv Veya Tivr. Ay ilahı, büyük ihtimalle Cermen Tanrısı Tyr ile ilişkili.
Tluscva Bir çift toprak tanrısı Tellus ve Tellumo.
Tuchulcha Yeraltı dünyasının dişi şeytanı. Yarı insan, yarı eşekti ve saçları yılanlar ve akbaba gagalarından oluşuyordu.
Turan Sevgi ve yaşam tanrıçası ve Vulci ismindeki Etrüsk şehrinin koruyucusudur. Turan, resimlerde genellikle kanatlı bir genç kız şeklinde tasvir edilirdi. Güvercinler ve siyah kuğular onun kutsal hayvanlarıydı ve Turan'ın maiyeti Lasas diye anılırdı. Turan ayrıca Maris'in karısıydı. Yunan Tanrısı Aphrodite ve Roma Tanrısı Venus ile ilişkilendirilmektedir.
Turms Ticaret ve mal tanrısı, tanrıların habercisi. Hermes ve Merkür'e benzer.
Tvath Yeniden yaşama dönüş ve ölülere sevgi tanrıçası, Yunan tanrısı Demeter ile ilişkilidir.
Tyrrhenus Bir Etrüsk kültürü kahramanıdır. Tarchon'un ikiz erkek kardeşidir.
Uni Etrüsk mitolojisinin baş tanrıçası, Tinia'nın eşi, Hercle'in annesi, Perugia'nın efendisidir.
Usil Güneş tanrısı.
Vanth Kanatlarında göz olan yeraltı şeytanı. Ölüm habercisidir, ölüm döşeğindeki insanlara ölümde yardımeder. Sonralarda adaleti temsil etmiştir.
Veive İntikam tanrısıdır ve Maris ile alakalıdır.
Veltha Ayrıca Voltumna. Yeryüzü tanrısı. Sonradan baş tanrı olmuştur. Etrüsk medeniyetinin efendisidir. Romalı mevsim tanrısı Vertumnus'un ilhamıdır.
Vetis Yıkım ve ölümün yer altı (ahiret) tanrısı.
Vicare Taitle'nin oğlu, Yunan mitolojisindeki Icarus'dan türemiştir.

Ayrıca bakını[değiştir | kaynağı değiştir]