Ali İbnü'l-Esîr

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Ali ibn al-Athir sayfasından yönlendirildi)
Ali İbnü'l-Esîr
Doğum1160
Cezire-i İbn Ömer, Büyük Selçuklu İmparatorluğu,
Ölüm1233

Musul
Kariyeri
EtkiledikleriEbu'l Fida

Ali İbnü'l-Esîr, İbnü'l-Esîr ailesinden üç erkek kardeşlerden ortancasıdır. Tam ismi (Ebü’l-Hasan İzzeddîn Ali b. Muhammed b. Muhammed eş-Şeybânî el-Cezerî) 1160 ila 1233 yılları arasında yaşamış olan Arap[1][2] kökenli İslam tarihçisi.[3]

Kökeni[değiştir | kaynağı değiştir]

İslam fetihleri sırasında Irak'a yerleşmiş, Arapların büyük bir kabilesi olan Bekir bin Vail kabilesinin[4] Şeybanoğulları[5] kolundan Arap bir aileye mensuptur.[2] Daha sonra 10. yüzyılda Şehrizor'da yaşarken Büveyhilerin baskısıyla Cizre'ye göç etmişlerdir.[2]

Yaşam öyküsü[değiştir | kaynağı değiştir]

Ünlü erkek kardeşlerden ortancası olan Ali İbnü'l-Esîr, günümüz güneydoğu Türkiye'de Cizre[6] (Jazīrat ibn Umar)'de 1160 yılında doğmuş,[7] bilimsel yaşamının çoğunu Musul'da, fakat sık sık Bağdatı ziyaret etmiştir. Bir zaman için Selahaddin Eyyubi'nin ordusuyla Suriye'de bulunmuş ve sonra Halep ve Şam'da yaşamıştır.

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ali İbnü'l-Esîr, en büyük eseri Al-Kamil fi al-Tarikh kitabını 1230 - 1231 yılları arasında Musul'da yazmıştır. Kitabında ara sıra, kurucusu İmadeddin Zengi olan Zengiler, 12. ve 13. yüzyıllarda Kuzey Irak ve Suriye'de Selçuklu atabeyleri olarak hüküm sürmüş bu hanedanının önemini açıklar. Ayrıca bu eserinde 1099 yılında haçlılar tarafından Kudüs'ün kuşatılmasından ve onların Kudüs'teki bir dağdaki Mescid-i Aksa 'ya saldırıları sırasında onbinlerce Müslümanın öldürüldüğünden bahseder. Ayrıca Gazalî’nin öz geçmişini içeren temel kaynak eserdir.[8]

Ayrıca, Ali İbnü'l-Esîr Sahabe'lerin yaşamı ve onların etkisi hakkında kapsamlı bir biyografiyi (Arapça:أسد الغابة في معرفة الصحابة‎, Usud al-ġāba fī maʿrifati ṣ-ṣaḥāba) yazmıştır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ 1. Encyclopaedia Britannica, 2014. Ibn al-Athīr 23 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ a b c "İslam Ansiklopedisi, "İBNÜ'l-ESÎR, İzzeddin" Cilt: 21; Sayfa: 26". 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2016. 
  3. ^ "Ibn al-Athīr". Encyclopædia Britannica. 24 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2016. 
  4. ^ TDV, İslam Ansiklopedisi, cilt: 5,  sayfa: 362
  5. ^ TDV, İslam Ansiklopedisi, cilt: 39,  sayfa: 37
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2008. 
  7. ^ Yāqūt: K. Muʿǧam al-buldān. (Geographisches Wörterbuch) Ferdinand Wüstenfeld, Leipzig 1866-1870. s.n. Ǧazīrat Ibn ʿUmar
  8. ^ al-Kāmil fī al-tārīkh Cilt. 10. sayfa 173.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Ībnü'l Esir (Tr. çev. Abdulkerim Özaydın) (1987) El-Kamil Fi’t-Tarih Tercümesi İstanbul:, Bahar Yayinevi
  • Ībnü'l Esir (Tr. çev. Ahmet Ağırakça et al) (2008), İslam Tarihi (10 cilt), İstanbul:Hikmet Neşriyat, ISBN 9756524299
  • http://www.britannica.com/eb/article-90419037 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Watson, William () "Ibn al-Athīr's Accounts of the Rūs: A Commentary and Translation" Canadian/American Slavic Studies [1] (İngilizce)
  • http://www.bogvaerker.dk/Bookwright/rijal.html7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Carl Brockelmann: Geschichte der arabischen Litteratur. Zweite den Supplementbänden angepasste Auflage. Cilt 1, sayfa 422-423. Brill, Leiden 1943.
  • Heribert Busse:Arabische Historiographie und Geographie. In: Helmut Gätje (hrsg.): Grundriß der Arabischen Philologie. Band II:Literaturwissenschaft. Wiesbaden 1987. sayfa 272
  • The Encyclopaedia of Islam. New Edition. Cilt 3, sayfa 723. Brill, Leiden