Alexander Rüstow

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Alexander Rüstow

Alexander Rüstow, (D. 8 Nisan 1885, Wiesbaden, Almanya - Ö. 30 Haziran 1963, Heidelberg, Almanya), Alman sosyolog ve ekonomistti. Rüstow, neoliberalizm kavramının mucididir.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Rüstow Wiesbaden'de doğdu. Göttingen, Münih ve Berlin'de matematik, fizik gibi alanların yanında felsefe, ekonomi ve hukuk alanında lisans eğitimini tamamladı. 1910 yılında Heidelberg Üniversitesi'nde Russel Paradoksu üzerine doktarasını tamamladı. 1914 yılında eğitimini bırakıp imparatorluk ordusuna gönüllü olarak yazıldı. Bir sosyalist olarak I. Dünya Savaşı'nın çıkması ile yarıda kalacak olan devrimci harekete katıldı.

Ekonomi bakanı olarak görev yaptı. Ruhr Havzası'nda yer alan kömür endüstrisinin kamulaştırılması çalışmalarını yürüttü. Ayrıca Makine Mühendisleri Sendikası'na katıldı. Ama daha sonra sosyalist planlamacı ekonomik anlayışı terk etti.

1933 yılında Hitler'in iktidara gelmesi ile Almanya'yı terk etti. İsviçre'ye yerleşmek zorunda kaldı. Türkiye'de İstanbul Üniversitesi'nde tarih ve iktisadî coğrafya üzerine dersler verdi. 1938'de liberal entelektüeller ve iktisatçılar tarafından düzenlenen Walter Lippmann Kolokyumu'na katıldı. Orada liberalizmin mimarisi üzerine uzun ve ilgi çekici bir konuşma yaptı. Bu konuşmasında "Laissez-faire" liberalizminden farklı olarak, yenilenmiş bir liberal düzeni tarif etmek amacıyla ilk kez "neoliberalizme" kavramını kullandı. Ne var kî, zaman içinde bu kavram yaygın bir kullanım kazanarak anlam değişikliğine uğramıştır.[1]

1950'de Heidelberg Üniversitesi'ne 1956 yılında emekli olana kadar ders vermek üzere geri döndü. 1963 yılında vefat etti.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Die zwei Neoliberalismen" (PDF). Andreas Renner. Fragen der Freiheit. Ekim-Aralık 2000. 6 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2023.