Akyaka, Demirözü
| Akyaka | |
|---|---|
 | |
 Bayburt'un konumu | |
  Akyaka Akyaka'nın Bayburt'taki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Bayburt |
| İlçe | Demirözü |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 50 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0458 |
| İl plaka kodu | 69 |
| Posta kodu | 69402 |
Akyaka, Bayburt ilinin Demirözü ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Akyaka köyünün eski adı, Püşke veya Püşge'dir. Yerleşim 1530 yılı Osmanlı tahririnde Püşke adıyla Bayburd kazasına bağlı bir köy olarak görülmektedir.[3] 1591 yılında köyde tamamı Müslüman 18 erkek yaşamaktadır.[4] Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amacıyla 1835 yılındaki nüfus tespiti sırasında sadece erkek nüfus sayılmış olup bu tarihte Püşge (پوشگه) adıyla görülen köyde, 37'si (13 hane) Hristiyan ve 4'ü (3 hane) Müslüman olmak üzere toplam 41 erkek yaşamaktadır.[5][6]
Püşge veya Püşke olarak adlandırılan yerleşim, 1928 tarihli köy listesinde, Gümüşhane vilayetinde Bayburt kazasına bağlı Pulur nahiyesinin köylerinden biriydi. 1935 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 192 kişiden oluşuyordu.[7]
Püşke veya Püşge "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Akyaka olarak değiştirilmiştir.[8] 1960 genel nüfus sayımı sonuçlarında "Akyaka (Püşke)" olarak geçer. Bu sırada Akyaka köyü, Gümüşhane ilinin Bayburt ilçesinin Pulur bucağına bağlıydı. Nüfusu 323 kişiden oluşuyordu.[9]
Akyaka köyünde, Hristiyan nüfusun kullandığı eski kilise camiye çevrilmiş ve bugün de cami olarak kullanılmaktadır. Bu yapı (14 x 8,8 m), üç nefli bir bazilika olarak inşa edilmiştir. Yeniden yapılan doğu duvarı ile güney ve kuzey duvarlarında üçer pencere yer alır. Kilisenin içi camiye çevrilirken beyaza boyanmıştır. Köyde ayrıca eski bir yerleşmenin izleri ve eski bir çeşme bulunmaktadır.[10]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Akyaka köyü, Bayburt il merkezine 43 km, Demirözü ilçe merkezine 15 km uzaklıktadır.[11]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 50[2] |
| 2021 | 66[2] |
| 2020 | 66[2] |
| 2019 | 47[2] |
| 2018 | 122[2] |
| 2017 | 74[2] |
| 2016 | 59[2] |
| 2015 | 58[2] |
| 2014 | 97[2] |
| 2013 | 94[2] |
| 2012 | 104[2] |
| 2011 | 103[2] |
| 2010 | 101[2] |
| 2009 | 111[2] |
| 2008 | 112[2] |
| 2007 | 112[2] |
| 2000 | 84[11] |
| 1990 | 194[11] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Akyaka, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Bayburt Demirözü Akyaka Köy Nüfusu". Nufusune.com. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 174. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
- ^ Ünsal, Alper (2020). "46 Numaralı Tapu Tahrir Defterine Göre Bayburt Ve Çevresinde Ekonomik Ve Sosyal Hayat". Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Yüksek Lisans Tezi. acikbilim.yok.gov.tr. s. 31. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
- ^ Özger, Yunus (2007). "XIX. Yüzyılda Bayburt (1830-1900)" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Doktora Tezi. atauni.edu.tr. ss. 208,373. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Nisan 2022.
- ^ Özger, Yunus (2015). Bayburt Nüfus Defteri 1835-1848. Ankara: Bayburt Üniversitesi BAKÜTAM. s. 161,162,351,352,590. ISBN 978-605-99450-3-5.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 313" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Eylül 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 743". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2021.
- ^ "Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1963, s. 259" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022.
- ^ 2019 Yılı Bayburt Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2020, s. 72-73 30 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9702-07.
- ^ a b c "Akyaka Köyü". YerelNet.org.tr. 1 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.