Akşamdan kalmalık
Akşamdan kalmalık ya da mahmurluk, yüksek miktarda alkol tüketimini takiben yaşanan olumsuz belirtilerin tümü.
En bilinen belirtileri baş ağrısı, mide bulantısı, bitkinlik, ışığa ve sese duyarlılık ve susuzluktur. Hipoglisemi, dehidrasyon ve B12 vitamini eksikliği, akşamdan kalmalığı açıklamak üzere ortaya atılan nedenlerdir. Akşamdan kalmalık 12 ila 36 saat kadar sürebilir,[1] 48 ila 72 saat sürdüğü hakkında raporlar da vardır.[2]
Belirtiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Akşamdan kalmalık çok sayıda belirtiyle ortaya çıkar: Dehidrasyon, yorgunluk, başağrısı, mide bulantısı, kusma, ishal, kesiklik, ateş, tükrük salgılamada artış, konsantrasyon bozukluğu, sıkıntı, huzursuzluk, ışığa ve sese duyarlılık, motor işlevlerde düzensizlik ve uyuma zorluğu. Belirtiler kişiden kişiye değişir ve genellikle içki tüketiminden birkaç saat sonra başlar. Akşamdan kalmalığın bilişsel kabiliyetleri etkileyip etkilemediği bilinmemektedir.
Tedavi[değiştir | kaynağı değiştir]
Muhtemelen etkili ilaçlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yatmadan önce alınan asetilsalisilik asit (Aspirin)
- B6 vitamini: Bazı araştırmalara göre akşamdan kalmalığa iyi gelir.[3]
Halk hekimliği[değiştir | kaynağı değiştir]
Aşağıdaki maddeler tüketilmekle birlikte, geçerliliklerini gösteren bilimsel bir çalışma yoktur.
- Su içmek[4]
- Alkol aldıktan sonra veya sabahı çorba, daha doğrusu; bol sirke sarımsaklı işkembe çorbası içmek.
- Boğa dikeni
- Maden suyu
- Dışkılamak
- Kusmak: Ne kadar çok alkol bedenden atılırsa beden o kadar çabuk iyileşir. Bu yöntem halk arasında bilinen en iyi yöntemlerdendir.
- Profesyonel masaj, refleksoloji ve diğer "zehir atıcı" yöntemler
- Ayran, özellikle yayık ayranı
- Cinsel ilişki veya mastürbasyon, endorfin salgılattığı için akşamdan kalmalığı tedavi edebilir.
- Kahve veya kafeinli içecekler
- Nikotin. Ancak sigara içmek bazı kişilerde akşamdan kalmalığın belirtilerini artırabilir.
- Domates
- Daha çok alkol almak, akşamdan kalmalık bir kesilme sendromu yarattığı için daha fazla alkol bu durumu çözer. Fakat bu kesinlikle tavsiye edilmez. Kısa bir süreliğine iyi gelebilir fakat bağımlılık etkisi yaratabilir.
- Deniz ürünleri yemek. Şili'de uygulanan bir tedavi yöntemi.
- Kola (Coca-Cola, Pepsi Cola, vs.). Kafein, kabarcıklar ve şekeri hazmetmek kolaydır. Düşük pH seviyesi, mide enzimlerine yardımcı olur, sakkaroz ise glükoneojenlerin inhibasyonunu telafi eder.
- Duş almak, art arda sıcak ve soğuk su dökünmek.
- Yatmadan kuşkonmaz yemek. Kuşkonmaz idrar sökücü olduğu için tavsiye edilir, ancak sık idrara çıkma kendi başına bir sorun olabilir.
- Ginseng çayı. Eğer işe yarıyorsa, antioksidan ve kan dolaşımını, özellikle kılcal damar dolaşımını artırması sayesinde olabilir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Erowid Alcohol Vault: Effects" (İngilizce). Erowid. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2007.
- ^ Federal Aviation Administration. Pilot Safety Brochure 25 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Khan MA, Jensen K, Krogh HJ. Alcohol-induced hangover: A double-blind comparison of pyritinol and placebo in preventing hangover symptoms Q J Stud Alcohol. 1973;34:1195-201
- ^ Jeffrey G. Wiese, Michael G. Shlipak, Warren S. Browner The Alcohol Hangover 19 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Annals of Internal Medicine 6 June 2000 Volume 132 Issue 11 pp897-902
