2015 İstanbul Adalet Sarayı saldırısı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
2015 İstanbul Adalet Sarayı saldırısı
İstanbul Adalet Sarayı
BölgeŞişli, İstanbul
Tarih31 Mart 2015
12:30 - 21:00
Saldırı türü
Rehin alma
SilahlarFransız onlusu (7,65 mm)
Ölü3 (2'si saldırgan)
İşleyenlerDevrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi üyesi olan Şafak Yayla ve Bahtiyar Doğruyol

2015 İstanbul Adalet Sarayı saldırısı, 31 Mart 2015 günü, İstanbul'un Şişli ilçesindeki İstanbul Adalet Sarayı içerisinde gerçekleşen silahlı saldırı. Berkin Elvan davası soruşturmasını yürüten Cumhuriyet savcısı Mehmet Selim Kiraz, Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (DHKP-C) örgüt üyeleri tarafından rehin alındı. Olayın ardından bina boşaltıldı ve polis tarafından güvenlik önlemleri alındı. Örgüt mensupları, savcıyı öldürme tehdidi ile polise bir talep listesi belirtti. Yaklaşık dokuz saat süren olayda, savcı Kiraz DHKP-C militanlarınca öldürüldü. Ayrıca iki saldırgan da ölü olarak ele geçirildi.

Arka planı[değiştir | kaynağı değiştir]

Berkin Elvan 2013 Taksim Gezi Parkı protestoları sırasında 16 Haziran 2013 sabahı polisin attığı gaz fişeğiyle vurularak ağır bir şekilde yaralandı.[1][2] 11 Mart 2014 tarihine kadar komada kaldıktan sonra hayatını kaybetti. Türkiye başta olmak üzere, dünyanın birçok şehrinde protestolar başladı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın bir miting sırasında Berkin Elvan'ın annesini yuhalatması ve Berkin Elvan'ı terörist ilan etmesiyle[3] birlikte kutuplaşma başladı ve toplumun Berkin Elvan davası konusunda hassasiyeti arttı.[4] Olayın ardından iki buçuk yıl geçmesine rağmen Berkin Elvan davasında bir sonuç alınamadı. 7 Mart günü, Berkin'i anma töreni sırasında babası Sami Elvan "Hala Berkin'in katillerinin ortada olmadığını görüyoruz. Hala Berkin'in katilleri hayatlarını devam ettiriyor. Ama bizim çocuğumuz ortada yok. Herkesin bu davanın peşinde olmasını istiyorum" dedi.[5]

Eylül 2014 tarihinde göreve atanan savcı Kiraz, bu soruşturmaya atanan 5. savcıydı. Kiraz döneminde adli tıp raporu dava dosyasının içerisine girdi. Raporda Berkin Elvan'ın sert bir cismin kafasına isabet etmesi sonucu yaralandığını ve hastanede tedavi görürken hayatını kaybettiği yazıyordu.[6] Ulusal Kriminal Büro tarafından gönderilen başka bir raporda ise yapılan fotoğraf incelemeleri sonucu 3 şüpheli polisin olabileceği yazıyordu. Savcı kimlik tespiti için olay yerinde görev yapan polislerin bilgilerini istedi. Emniyet verilen 21 polisin açık kimlikleri ve fotoğraflarıyla 3 şüpheli tespit edilemedi. Kimlikler tam olarak tespit edilemeyince savcı görüntüleri Jandarma Kriminal'e gönderdi.[7] Kiraz aynı zamanda 2014'ün Ekim ayından bu yana Taksim Gezi Parkı protestoları davalarına da bakıyordu.

Saldırıyı gerçekleştirenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Şafak Yayla[değiştir | kaynağı değiştir]

Şafak Yayla
Doğum8 Mayıs 1991
Zonguldak
Ölüm31 Mart 2015
İstanbul Adalet Sarayı
Yattığı yerGiresun, Çanakçı

Şafak Yayla, (d. 8 Mayıs 1991, Zonguldak):[8][9][10][11] Sınavı kazanarak Sakarya'nın Akyazı ilçesine gelen Yayla, 4 yıl boyunca Akyazı Anadolu Lisesi'nde eğitim gördü. Lise son sınıfta Akyazı ilçesinde bir dershanede bir yıl boyunca eğitim gören Yayla, dershaneyi birincilikle bitirerek, İstanbul Hukuk Fakültesi'ni kazanmıştır.[12][13][14] 2011'de İstanbul Üniversitesi'nde akademik yıl açılışına dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılmasını protesto ederken gözaltına alınan Şafak Yayla, gözaltında işkence gördüğünü belirtmiştir.[15] Şafak Yayla canlı bomba iddiasıyla 2013'te tutuklanmıştır.[16] Çağlayan Adliyesi olayının diğer zanlısı Bahtiyar Doğruyol ile yolları Tekirdağ F Tipi Cezaevi'nde kesişmiştir.[17][18][19] 2014'ün aralık ayında serbest bırakılmıştır.[17][20][21]

Bahtiyar Doğruyol[değiştir | kaynağı değiştir]

Rehin alınan savcı[değiştir | kaynağı değiştir]

1969, Siirt doğumlu olan Mehmet Selim Kiraz, Liseyi Mersin İmam Hatip Lisesi'nde yükseköğretimini İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamladı. Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) Kararnamesi ile 2010'da Osmaniye'den Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Savcılığı'na atanan Kiraz, 4 yıl burada çalıştıktan sonra Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 11 Haziran 2014 tarihli yaz kararnamesi ile İstanbul Cumhuriyet Savcılığına atandı.[22] İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı tarafından düzenlenen iş bölümü gereği Memur Suçlarını Soruşturma Bürosu'nda görevlendirildi. Eşi de İstanbul Adalet Sarayı'nda hakim olarak görev yapan Kiraz 2 çocuk babasıydı.

Olayların gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

İstanbul üzerinde Saldırı yeri
Saldırı yeri
Saldırı yeri
Saldırının yapıldığı yerin İstanbul'daki konumu.

DHKP-C militanları Şafak Yayla ve Bahtiyar Doğruyol, İstanbul Adliye Sarayı'na avukat cübbeleri ve sahte avukat kimlikleriyle gelerek aramaya tabi tutulmadan içeri girdi. Savcının odasına giren iki militan panik butonuna basan savcıyı etkisiz hale getirerek odayı içeriden kilitlediler. Kilitli odaya güvenlik görevlileri müdahale edemedi. Savcıyı 12:30'da rehin alan saldırganlar bunu 12:36'da sosyal medya aracılıyla duyurdular. Olay yerine müdahaleye gelen polis ekipleri saldırganlar ile müzakereye başladı. Militanların Berkin Elvan cinayetinin sorumlusu polislerin getirilmesini istemesi üzerine görüşmelerde tıkanma yaşandı.

Saat 16:00 civarında Başbakanlık tarafından milli güvenlik ve kamu düzeni gerekçe gösterilerek geçici yayın yasağı başlatıldı.[23]

Saat 20:30 Özel Harekat Timleri operasyona başladı. Özel Harekat Timleri'nin düzenlediği operasyon sonrası sonrası iki DHKP-C militanı ölürken savcı ağır şekilde yaralandı.[24][25] Bir diğer iddiaya göre ise operasyon bittiğinde savcı hayatını kaybetmişti.[26]

Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Mehmet Selim Kiraz 3 yerden başına ve 2 yerden vücuduna isabet eden kurşunlar nedeniyle Florence Nightingale Hastanesi'ne getirildi.[27] Getirildiğinde kalbi durmuştu ve solunumu açık değildi.[28] Bir saatlik müdahaleye rağmen kurtarılamadı. Florence Nightingale Hastanesi’nin adli raporuna göre ise 3’ü baş, 6’sı göğüs, 1’i bacak bölgesine olmak üzere toplamda 10 kurşun yarası tespit edilmiştir.[26]

Hükûmet tarafından adliye saraylarında uygulanan güvenlik önlemlerinin tekrar üzerinde durulması gerekliliği tartışıldı.[29]

2 Nisan 2015 tarihinde Emniyet, Mehmet Selim Kiraz'ı öldüren kurşunların eylemcilerin kullandığı silahtan çıktığını açıkladı.[30]

3 Nisan 2015 tarihinde belirtilen adli rapora göre savcının önden ve arkadan olmak suretle 5 değil 10 kurşunun hedefi olduğu açıklandı.[31][32] Raporda daha önceden açıklandığı gibi 'baştan olmak kaydıyla bitişik atış' şeklinde bir ibare belirtilmedi.[33]

Adli aşama[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk bilgilerde azmettirici olarak yurt dışından emir geldiği belirlenen[34] olaydan 1 hafta kadar sonra azmettirici olarak Zeki kod adlı Erdal Ünal’ın İtalya'da yakalandığı basında yer aldı.[35]

Savcı Kiraz için yapılan ön otopsi raporu 16 Nisan 2015 tarihinde basında yer aldı. Raporda ölüm nedeni "Ateşli silah mermi çekirdeğine bağlı kafatası, kot ve skapula kemik (kürek kemiği) kırığıyla birlikte beyin kanaması, beyin doku harabiyeti ve iç organ yaralanmasından gelişen iç kanama." olarak belirtildi. Ayrıca Kiraz'ın vücudundan 7.65 mm çapında silaha ait iki adet mermi çekirdeği çıkarıldığı bilgisi yer aldı.[36]

Tıbbi raporlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Operasyonun ilk dakikaları ile başlayan ve savcının hastaneye varması ile sonuçlanan süreç hakkında verilen bilgilerde çelişen durumlar meydana gelmiştir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Savcı'ya 5 kurşunun isabet ettiğini ve ağır yaralı olarak hastaneye kaldırıldığını ifade ederken, Emniyet sözcüsü ise bu kurşunların eylemcilere ait olduğunu belirtmişti. Florance Nightingale hastanesinin raporuna göre ise hayatını kaybeden savcıya 10 kurşunun isabet ettiğini adli raporda belirtmiştir. Yaralardan 3’ü baş, 6’sı göğüs, 1’i ise bacak bölgesine isabet etmiştir. Sağ omuz ön yüzde 1, sağ omuz arka yüzde ise 2 kurşun girişi tespit edildiğini de rapora eklemişlerdir. Bu rapor sonucunda savcıya hem ön, hem de arka taraftan ateş edildiği bilgisine ulaşılmaktadır.[26][31]

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli "Berkin Elvan'a hakaret seansları düzenleyip kutuplaşmayı azdıranlar, kaybolan masum canların bedelini ödemelidir." dedi.[37]

Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu "Savcının göz göre göre rehine alınmasını izleyen hükûmet ve istihbarata sormak istiyorum; Bayrak, flama, silah, plastik kelepçe gibi eylem araçları ile adliyeye nasıl girildi? Bu malzemelerin adliyeye sokulmasında yaşanan elektrik kesintisi etkili mi olmuştur? Yoksa elektrik bu iş için kasıtlı mı kesilmiştir? Adliye'nin var olan jeneratörü devredeyse, bu malzemelerin içeri sokulmasında kimler yardım etmiştir? Hükûmetin kesinti sonrası "Terör saldırısı olabilir" açıklaması, rehin alma olayında parmağı olduğunun göstergesi midir? Ülke güvenliğini ve bütünlüğünü sağlamak görev tanımınızda var mıdır? Bir ülkenin Milli İstihbarat Teşkilatı, vazifesi olmayan işlerle uğraşırsa, Cumhuriyet'in savcılarının odası da davulla zurnayla basılır" dedi.[38]

Gazeteci Mirgün Cabas, twitter üzerinden "Bu eylem nasıl biterse bitsin çıkarılacak tek ders var: çocukları vurmayın, annelerini yuhalatmayın." yazarak tepkisini dile getirdi.[39] Ancak ertesi gün, gelen tepkiler üzerine özür dilemiştir.[40]

Şafak Yayla'nın cenazesi Giresun'da bulunan evine getirildikten sonra tepkiyle karşılaştı.[41][42][43] Tepkiler üzerine eylemcinin dayısı Esat Berberoğlu, “Hukuk fakültesinde okuyan bir çocuktu. Bu çocukların bu hale gelme nedenleri nelerdir? Bu çocuklar da bizim canımızdır. Biz insan değil miyiz? Bunu terörist diye yazacaklar. Bu ülkenin asıl teröristi kimse ona lanet olsun. Terörist bu ülkeyi soyanlardır. 30 bin kişinin katiline terörist diyemeyenler bu hukuk fakültesinde okuyan çocuğa terörist diyorlar. Buradan ilan ediyorum Şafak Yayla terörist değildir“ dedi.[44][45]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Görgü tanıkları: "Berkin ellerini kaldırarak 'Ekmek almaya gidiyorum' dedi"". Hürriyet. 19 Mart 2014. 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  2. ^ "Berkin'in babası o iddiayı yanıtladı!". Haberturk.com. 12 Mart 2014. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  3. ^ "Erdoğan Berkin Elvan'ı terörist ilan etti annesini de yuhalattı". Cumhuriyet. 14 Mart 2014. 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2015. 
  5. ^ "Her yer Berkin ama katilleri hala yok". Odatv. 7 Mart 2015. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  6. ^ "Kiraz Berkin Elvan dosyasının 5. savcısı". Gerçek Gündem. 31 Mart 2015. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015. 
  7. ^ "Mehmet Selim Kiraz kimdir?". Radikal. 1 Nisan 2015. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2015. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2015. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2015. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  16. ^ "iki terörist Tekirdağ'da tanışmış (Şafak Yayla ve Bahtiyar Doğruyol kimdir?)". Ntv. 1 Nisan 2015. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  17. ^ a b "Eylemcilerin yolu cezaevinde kesişti". Posta. 2 Nisan 2014. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  21. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2015. 
  22. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  23. ^ "Rehine krizine yayın yasağı!". Sözcü. 31 Mart 2015. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015. 
  24. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  25. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2015. 
  26. ^ a b c "Cemaat'ten 5 değil 10 kurşun iddiası". Odatv.com. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2015. 
  27. ^ "Savcı Mehmet Selim Kiraz şehit oldu". Posta. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2015. 
  28. ^ Selahattin, Günday (1 Nisan 2015). "Dokuz saatlik rehine krizi". Aljazeera. 7 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015. 
  29. ^ "Adliye girişinde artık avukatlar da aranacak". Dünya Bülteni. 1 Nisan 2015. 6 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015. 
  30. ^ "Emniyet: Savcı Mehmet Selim Kiraz'ı şehit eden mermiler teröristlerin silahından". Hürriyet. 2 Nisan 2014. 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2014. 
  31. ^ a b Sağlam, Serkan (4 Nisan 2015). "Hastane raporu skandalı ortaya çıkardı: Şehit savcıdan 10 kurşun çıktı". İstanbul: Zaman. 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2015. 
  32. ^ "'Hastane raporuna göre savcı Kiraz'ın vücudundan 5 değil 10 kurşun çıktı' iddiası". İstanbul: t24. 4 Nisan 2015. 8 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2015. 
  33. ^ "Savcı Mehmet Kiraz için şok rapor!". İstanbul: internethaber.com. 4 Nisan 2015. 7 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2015. 
  34. ^ "'Savcıyı vur' emrini bu hain verdi". Sabah. 3 Nisan 2015. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2015. 
  35. ^ "İşte o DHKP-C'li: 'Zeki' kod adlı Erdal Ünal". Haberturk.com. 10 Nisan 2015. 10 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2015. 
  36. ^ "Şehit savcı Mehmet Selim Kiraz'ın ön otopsi raporu". Hürriyet. 16 Nisan 2015. 19 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2015. 
  37. ^ "'Berkin Elvan'a hakaret seansları düzenleyip..'". Cumhuriyet. 3 Nisan 2015. 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015. 
  38. ^ "Kılıçdaroğlu'ndan rehine krizine MİT göndermesi". Cumhuriyet. 3 Nisan 2015. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015. 
  39. ^ Mirgun Cabas [@MirgunCabas] (31 Mart 2015). "bu eylem nasıl biterse bitsin çıkarılacak tek ders var: çocukları vurmayin, annelerini yuhalatmayin" (Tweet). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020Twitter vasıtasıyla. 
  40. ^ "'Doğan Grubu uyardı, Mirgün Cabas o tweeti için özür diledi'". t24. 3 Nisan 2015. 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015. 
  41. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  42. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  43. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  44. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  45. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]