1990'lar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

1990'lar ("doksanlar" olarak telaffuz edilir, "90'lar" olarak kısaltılır), 1 Ocak 1990 tarihinde başlayan ve 31 Aralık 1999 tarihinde biten Miladi takvimin on yılıdır.

Kültürel olarak 1990'lar, 2000'li ve 2010'lu yıllara kadar çok kültürlülüğün ve alternatif medyanın yükselişiyle karakterize edilir. Grunge, çılgın sahneler ve hip hop gibi hareketler, kablolu televizyon ve World Wide Web gibi o zamanlar yeni olan teknolojilerin yardımıyla bu on yıl boyunca tüm dünyada gençlere yayıldı.

Neoliberalizm yoluyla sermaye piyasalarının kitlesel hareketliliğinin devam etmesi, 1945 yılından 1991 yılına kadar süren Soğuk Savaş'ın sona ermesi, İnternet gibi yeni medyanın on yılın ortasından itibaren yaygın olarak çoğalmasının başlangıcı gibi faktörlerin bir kombansiyonu, hükûmete karşı artan şüphecilik ve Sovyetler Birliği'nin dağılması, dünya genelinde ve ülkeler içinde ekonomik ve siyasi gücün yeniden hizalanmasına ve yeniden konsolide edilmesine yol açtı. 1997-2000 yılları arasındaki dot-com balonu, 2000 ile 2001 yılları arasındaki çöküşünden önce bazı girişimcilere zenginlik getirdi.

1990'larda, World Wide Web, ilk gen tedavisi denemesi ve ilk tasarlanmış bebekler 1990'lı yıllarda ortaya çıkan ve on yıl boyunca geliştirilip üzerine inşa edilen teknolojilerde aşırı ilerlemeler görüldü.

Afrika, Balkanlar ve Kafkasya'da meydana gelen Ruanda Soykırımı ve Srebrenitsa Katliamı'na yol açan etnik çatışmalar meydana geldi. Oslo Anlaşması'nın ilerlemesine İsrail ile Arap devletleri arasındaki herhangi bir gerilimin çözümüne dair belirsizliğini korudu, ancak Kuzey İrlanda sorunu, Hayırlı Cuma Anlaşması ile sona erdi.

Bu on yılda piyasaya sürülen video oyun konsulları arasında Super Nintendo/Super Famicom, Neo Geo, Atari Jaguar, 3DO Interactive Multiplayer, Sega Saturn, PlayStation, Nintendo 64 ve Dreamcast; taşınabilir oyun konsolları arasında Game Gear, Atari Lynx ve Game Boy Color yer aldı ve çok satıldılar. Super Mario World en çok satan konsol video oyunuyken, Pokémon Red ve Blue en çok satılan taşınabilir video oyunuydu.

Politika ve savaşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Irak Ordusu tarafından kullanılan T-72 ana muharebe tankı.

Savaşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yukarıdaki fotoğraf 1982'de çekilmiş. Aşağıdaki fotoğraf ise 2008 yılında çekilmiş. Kremlin Sarayı'ndaki "SSCB" yazısı Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından silindi.

İç savaşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Darbeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Terör saldırıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bağımsızlığını ilan eden ülkeler[değiştir | kaynağı değiştir]