1970'ler

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Vietnam SavaşıWatergate skandalı1973 Petrol KriziDiskoİran İslam DevrimiCamp David Sözleşmesi1970 Bhola Siklonu
Sol yukarıdan, saat yönünde: Amerika başbakanı Richard Nixon Watergate skandalı sonrası zafer işareti yapıyor (1974); Vietnam Savaşı sonrası sırasında savaştan kaçan Vietnamlı mülteciler (1975); 1973 Petrol Krizi sonucunda petrol fiyatları tavan yaptı ve borsa çöktü; Camp David Sözleşmesi sonrası Mısır lider Enver Sedat ve İsrail lideri Menahem Begin el sıkışıyor (1978); Bhola Kasırgası sonrası Doğu Pakistan'da yaklaşık 500,000 kişi hayatını kaybetti (Kasım 1970); İran İslam Devrimi gerçekleşti ve İran Şahlığı sona erdi (1979); 1970'lerde Disko müziği zirvedeydi.

1970'ler ("bin dokuzyüz yetmişli yıllar" da denir) veya 70'ler ("yetmişli yıllar" da denir), 1 Ocak 1970'te başlayan ve 31 Aralık 1979'da sona eren, Gregoryen takviminin içinde bulunan bir onyıl.

21. yüzyılda tarihine giderek yaklaşan özellikle de ekonomik çalkantılara odaklanarak dünya tarihinde bir "değişim ekseni" olarak adlandırılan on yıldır. Batı dünyasında, siyasi bilinç ve kadınların siyasi, ekonomik özgürlüklerinin artırılması gibi, 1960'larda başlayan sosyal ilerici değerler büyümeye devam etti. 1960'ların ikinci yarısında başlayan hippi kültürü, 1970'lerin başında azaldı ve Vietnam Savaşı, nükleer silah karşıtları, dünya barışı savunmasına karşı ilgili on yılın orta kısmı arttı, büyük iş makamlarına gelindi. Çevreci hareket bu dönemde önemli ölçüde artmaya başladı.

Birleşik Krallık'ta 1979 yılı seçimlerinde Margaret Thatcher altında Muhafazakâr Parti zaferi kutlandı ve İngiltere ilk ve tek kadın başbakan seçildi. Sanayileşmiş ülkeleri, Japonya hariç, Arap Petrolü İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün petrol ambargolarının neden olduğu bir petrol krizi nedeniyle ekonomik durgunluk'lar yaşadı. Kriz Augusto Pinochet liderliğindeki 1973 yılındaki askerî darbe Şili'de gerçekleşti.

Romancı Tom Wolfe 1970'lerde atıfta 1976 yılının Ağustos ayında New York Dergisi tarafından yayımlanan makalesinde "Benim On ve Üçüncü Büyük Uyanışım" adlı terimi yazdı. Terim atomize bireyciliği ve uzak 1960 yılının aksine cemaatçiliğe doğru gelen Amerikalıların genel bir yeni bir tutumunu açıklar.

Asya'da, Çin ile ilgili işlerin önemli ölçüde Birleşmiş Milletler, Mao Zedong'un ölümü ve Mao'nun halefleri tarafından pazar liberalizasyonu, ÇHC tanımasıyla değişti. OPEC ambargo nedeniyle petrol krizi ile karşı karşıya olmasına rağmen, Japonya'nın ekonomisi dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olmak için bu dönemde büyük bir patlama yaşadı, ve Batı Almanya ekonomisi tanık oldu. Amerika Birleşik Devletleri tarafından çok sevilmeyen büyümüş Vietnam Savaşı'ndaki önceki katılıma gelen askerî güçlerini geri çekti. 1979 yılında Sovyetler Birliği, on yıl sürecek Afganistan'a müdahale sürecini başlattı.

1970'lerde Mısır ve Suriye, İsrail'e savaş ilan etti. ve Orta Doğu'daki şiddet'in başlangıcında bir artış yaşandı, ancak 1970'lerin sonlarında, Orta Doğu'daki durum temelde Mısır-İsrail Barış Antlaşması imzalandı ve zaman değişmiş oldu. Anwar El Sadat, Mısır Devlet Başkanı, olayda etkili oldu ve dolayısıyla Arap Dünyası'nda son derece popüler oldu ve daha geniş İslam dünyası'na sahip oldu. ve 1981 yılında öldürüldü. İran'da siyasi gerginlikler arttı ve Ayetullah Humeyni önderliğinde İran bir İslam cumhuriyeti kurarak İran Devrimi ile patladı. Gelişmekte olan dünyanın ekonomileri nedeniyle Yeşil Devrim, 1970'lerin başında sürekli ilerleme sağlamaya devam etmiştir. Avrupa'nın Marshall Planı ile II. Dünya Savaşı'ndan sonra geri bu şekilde istikrarlı halde olabilirdi, ancak ekonomik büyüme petrol krizi ile yavaşladı, ancak hemen sonra gürlemeye başladı.

Siyaset ve savaşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Savaşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Uluslararası çatışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Birden fazla ülkede kapitalist ve komünist güçleri arasında büyük çatışma, girişimleri, nükleer silahların yayılmasını önlemesini onaylayarak iki ülke olarak çatışma şans azaltmak için Sovyetler Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından yapılır.
  • 1976 barışçıl öğrenci protestoları Güney Afrika'nın Soweto ilçesinde 700'den fazla siyahi çocuklar için okul açıldı, Güney Afrika'nın Güvenlik Polisi tarafından öldürülen siyahi çocuklar Soweto Ayaklanmasına yol açar.
  • Kanada'nın Québec eyaleti içinde bölücülük arttı.
  • Sıkıyönetim Başkanı Ferdinand Marcos tarafından 21 Eylül 1972 tarihinde Filipinler'de ilan edildi.
  • Kamboçya komünist lideri Pol Pot ve Lon Nol, tarafından Amerikan destekli hükûmete karşı bir devrim olmuştur. Amerika kendi pozisyonlarının bombalamasını durdurdu sonra 17 Nisan 1975 tarihinde, Pot güçleri iki yılda Phnom Penh, başkentini ele geçirdi.
  • 1979 İran Devrimi Ayetullah Ruhullah Humeyni önderliğinde Şah Muhammed Rıza Pehlevi altında otokratik Batı yanlısı Monarşi teokratik İslamcı bir hükûmete dönüştürüldü.
  • Büyüyen iç gerilimler Yugoslavya'nın kurucu cumhuriyetleri güç daha fazla yerelleşme talepleri 1971 yılında Hırvat Baharı hareketi ile Yugoslavya başında yer almaktadır.

Darbeler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1970 - Hafız Esad liderliğindeki Suriye Darbesi
  • 1971 Uganda darbesi - İdi Amin ile Uganda liderliğindeki Askerî darbe.
  • Salvador Allende devrildi ve başkanlık sarayı askeri bir saldırıda öldürüldü. Augusto Pinochet askerî cunta tarafından desteklenen yerden güç aldı.
  • 1974 - Etiyopya askerî darbe tarihinin dünyanın en uzun ömürlü monarşilerin birini bitirmeden, Genel Aman Andom ve Mengistu Haile Mariam liderliğindeki komünist cunta tarafından Haile Selassie'nin devrilmesine yol açtı.
  • 1976 - Jorge Rafael Videla, ülkede bir askerî cunta hükûmetin diktatör olarak kendini kuran, Arjantin askeri tarafından desteklenen bir darbe ile 1976 yılında Arjantin kontrolünü ele geçirdi.
  • 1979 İran devrimi'nden sonra iktidara gelen Geçici hükûmeti devirmek için Amerika Birleşik Devletleri tarafından desteklenen İran girişimi darbe.

Terörist Saldırıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Tanınmış siyasi olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya Çapında
  • 1973 Petrol Krizi ve 1979 Enerji Krizi
  • Dünya çapında bir dizi ülke devlet başkanları ve hükûmet başkanları olarak kadınların önemli sayıda varlığı ve yükselişi, birçok tür Song Qingling ilk Başkanı olarak devam ettirilen pozisyonlar gibi, ilk kadın olmak 1972 yılına kadar Çin, Isabel Martínez de Perón 1976 yılında görevden oldu. 1974 yılında Arjantin'in ilk kadın başkanı olarak, Elisabeth Domitien, 1977 yılına kadar Lesotho ilk kadın Başbakanı, Hindistan Başbakanı olarak da Indira Gandhi vb. ülkerlerde kadın başbakanlar önemli derece de yükselişe geçmişlerdir.
Amerika
Avrupa
  • Margaret Thatcher'ın iktidardaki muhafazakâr partisi 1979 yılında İngiltere'de artış gösterdi, kamu harcamalarının azaltılması bir neoliberal ekonomi politikasını başlatarak sendikaların güç zayıflaması meydana geldi, bu da ekonomik ve ticari liberalleşme'ye teşvik edildi.
  • Francisco Franco iktidardan 39 yıl sonra öldü. Juan Carlos I.İspanya kralı ve demokrasinin yeniden yerleştirilmesi için yaptığı çağrışım sonrası, İspanya'da diktatörlük sona erer. İlk genel seçimler 1977 yılında düzenlenen ve Adolfo Suárez merkezci Demokrat Birliği'nin kazancı sonrasında İspanya Başbakanı olur. ve Sosyalist ve Komünist partilere yasal düzenlemeler gelir. İspanyol Anayasası 1977 yılında imzaladı.
  • 1972 yılında Erich Honecker Doğu Almanya'da 1970 ve 1980'lerin tamamı için doldurucu bir rol yol seçildi. 1970'lerin ortalarında Doğu Almanya için aşırı durgun bir zamandı ve ülkenin yüksek borçlarının bir sonucu olarak, tüketim malları daha azalmaya başladı. Doğu Almanlar Televizyon, Telefon ya da Trabant otomobil alımı için yeterli para olsaydı, söz konusu maddeler için on yıl kadar bekleme listeleri yerleştirildi.
  • En büyük silahlı kuvvetler ve dünyada nükleer silahların büyük stoğu olan Leonid Brejnev önderliğinde Sovyetler Birliği'ne rakip süper güç, ABD' ile gerginliklerini azaltmak için gündemi takip etti. Détente olarak bilinen bu politikanın devreye girmesi ile 1979 sonunda aniden Afganistan'daki Sovyet işgali sona erdi.
  • Arnavutluk'ta Enver Hoca 1978 yılında Çin ile dostane ilişkiler içinde bölünme'ye dayalı on yıl 1970'lerde geçmiştir.
  • 1978 "Üç Papalar Yılı" olacaktır. Ağustos ayında, 1963 yılından bu yana hükmetmiş Papa VI. Paulus öldü. Onun halefi John Paul II adını aldı ve Kardinal Albino Luciano oldu.
Asya
  • 17 Eylül, 1978 yılında Camp David Sözleşmesi, İsrail ve Mısır arasında imzalandı. Anlaşma 1979 İsrail-Mısır Barış Antlaşması'na yol açtı. 1978 Nobel Barış Ödülü paylaşımına başlandı.
  • Çin'de büyük değişiklikler oldu. Diplomatik ilişkiler 1979 yılına kadar kurulmuş değildi, ancak ABD Başkanı Richard Nixon, iki ülke arasındaki ilişkilerden dolayı 1972 yılında ülkeyi yeniden ziyaret etti. 1976 yılında Mao Zedong ve Çu Enlay yeni bir dönem başlanıyorken öldü. Mao'nun seçilmiş halefi Hua Guofeng en kısa kural sonrasında, Deng Xiaoping Çin'in olağanüstü lideri olarak ortaya çıktı ve uzak ideolojik politikalardan piyasa ekonomisi yolunda ülkeye kayması başladı.
  • Irak'ta, Saddam Hüseyin ülkeyi modernleştirmeye yardımcı olarak iktidara yükselmeye başladı. Önemli bir girişim sonrasında 1973 petrol krizi'nden dolayı en yüksek fiyatlar sırasında Hüseyin'in iddialı planları ülkeye yardımcı olacaktı. petrole Batı tekeli kaldırıldı. 16 Temmuz, 1979 günü, iktidara yükselmesiyle berebar çimento başkanlığını devraldı. başkanlığı Ahmed Hasan el-Bakr altında aranmakta olan ve 1980'lerde başlayan İran-Irak Savaşı yol açacak bir Suriye-Irak birleşmesinin kopmasına yol açtı.
  • Japonya'nın ekonomik büyümesi, dünyanın önde gelen endüstriyel gücü olarak Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte 1970'lerde dünyanın geri kalanı aştı.
  • 17 Nisan, 1975 tarihinde Kızıl Kmerler, Kamboçya başkenti Phnom Penh'ı devraldı.
  • Francisco Macías Nguema devrilmesine ve 1979 yılında yürütmesine kadar 1969 yılından itibaren acımasız bir diktatör olarak Ekvator Ginesi'ne karar verdi.
  • 1965 yılından beri Orta Afrika Cumhuriyeti'ni yöneten Jean-Bedel Bokassa, 1977 yılının yoksul ülkesi olarak Orta Afrika İmparatorluğu değiştirildi. İki yıl sonra devrildi ve sürgüne gitti.
Afrika
  • İdi Amin, 1971-1979 Uganda Başkanı, bir darbe sonrası iktidara yükseldikten sonra Uganda onun acımasız diktatörlüğüyle rezil olur.
  • Güney Afrikalı aktivist Steve Biko 1977 yılında ölür.

Afetler[değiştir | kaynağı değiştir]

Doğal Afetler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 5 Ocak, 1970 tarihinde, Yunnan'da bir deprem meydana geldi (Richter ölçeğine 7.7 büyüklüğünde yansıyan depremde), Çin'de en az 15.621 kişi öldü.
  • 47.000'den fazla kişinin öldüğü, 31 Mayıs, 1970 Ancash depremi Yungay, Peru kasabasında bir heyelana neden oldu.
  • 1970 Bhola siklon, 120 mil (193 km / s) tropikal siklon'nda, yaklaşık 500.000 kişi öldü 12 ve 13 Kasım, 1970 tarihinde Doğu Pakistan (şimdi Bangladeş) en yoğun nüfuslu Ganj Deltası bölgesine vurdu. Fırtına dünya tarihinin en ölümcül tropikal siklon olarak bugüne kadar devam etmektedir.
  • 29 Eylül, 1971 tarihinde, Orissa ve Hint devleti içinde Bengal Körfezi bir siklon meydana geldi, yaklaşık 10.000 kişi öldü.
  • 3 Nisan, 1974 tarihinde, Süper Salgın olarak adlandırılan 148 tornado üreten salgın ve ABD'de toplan 330 kişiyi öldürdü.
  • 24 Aralık,1974 tarihinde, Avustralya'da Cyclone Tracy adlı Darwin Siklon'u şehri hArap etmiştir.
  • 1974 Bangladeş kıtlığı - resmî kayıtlarda 26.000 ölü olduğu iddia ediliyor. Ancak, çeşitli kaynaklardan ölü sayısının 1.000.000 olduğu iddia ediyor.
  • 8 Ağustos, 1975 tarihinde, Banqiao Barajı'ındaki Çin'in Henan ilinde, bir tayfun sonrasında; 200.000'den fazla kişi öldü.
  • 4 Şubat, 1976 tarihinde, Guatemala ve Honduras'ta büyük bir deprem oldu ve 22,000'den fazla kişi öldü.
  • 28 Temmuz, 1976 günü, Çin, Tangshan'da 7.5 büyüklüğünde deprem meydana geldi, 242.769 kişi öldü ve 164,851 yaralandı.
  • Süper Tayfun 04-19 Ekim, 1979 güneybatı Pasifik Okyanusu'nda meydana geldi. Guam kıyıları, neredeyse 1.400 mil, 190 mil çapındaki rüzgârlar şimdiye kadar kaydedilmiş en büyük ve en güçlü tropikal siklon olarak tarihe geçmiştir, ve 870 milibar bir kayıt yoğunluğu oldu.

Doğal olmayan afetler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 14 Kasım 1970 tarihinde, (Batı Virginia) futbol takımını taşıyan Güney Airways Flight 932 şiddetli yağmur ve sis'le Havaalanına yaklaşırken Ceredo, Batı Virginia'ya yakın bir dağ'a çarptı. kazada kurtulanlar vardı.
  • 30 Temmuz 1971 tarihinde, All Nippon Airways Flight 58 adlı gemide 162 kişi öldü, gemi bir JASDF adında bir savaş uçağı ile çarpıştı. JASDF'ın Pilotu kurtuldu.
  • 29 Aralık 1972 tarihinde, Doğu Hava Yolları Uçuş 401 uçağı Florida Everglades'de düştü. 75 kişi hayatta kalırken, 101 kişi kazada öldü.
  • 22 Ocak 1973 tarihinde, Nijerya Havayolları tarafından kiralanan bir Alia Boeing 707, iniş takımlarını henüz açmamışken Kano Havalimanı üzerine hızlı bir düşüş yaptı. 202 kişiden 176'sı hayatta kaldı, 26'sı öldü.
  • 3 Mart 1974 tarihinde, Türk Hava Yolları'nın 981 sefer sayılı uçuşu'nda 346 kişi öldü, bir kargo kapağı patlama sonranda uçak kuzey Fransa'ya düştü.
  • 4 Nisan 1975 tarihinde, bir USAF Lockheed C-5 Galaxy'nin arkasındaki açık patlayıcı dekompresyon nedeniyle uçak patladı. 175 hayatta iken 153 kişi olayda öldü.
  • 10 Kasım 1975 tarihinde, toplu kargo SS Edmund Fitzgerald adlı gemi ABD'deki Büyük Göller'den olan Lake Superior'da suya düştü.
  • 10 Eylül 1976 günü, (Hırvatistan yakınlarında) havada çarpışan Zagreb'da 176 kişi öldü.
  • 27 Mart 1977 tarihinde, iki Boeing 747'de 583 kişi öldü, uçak İspanya'nın Los Rodeos Havalimanı'nda yoğun sis nedeniyle piste çarptı bu olay kayıtlarda en kötü hava felaketi olarak geçer.
  • 1 Ocak 1978 tarihinde, Air India 855. seferinde Hindistan kıyılarında denize düştü, olayda 213 kişi öldü.
  • 25 Eylül 1978 tarihinde, PSA 182. uçuşunda San Diego, Kaliforniya üzerinde özel bir Cessna 172 ile çarpıştı ve bir yerel mahalle'ye çarptı. toplam 144 kişi öldü.
  • 25 Mayıs, 1979, American Airlines 191. uçuşunda düştü ve 271 kişi öldü. Amerika'daki en ölümcül tek uçak kazasıdır.
  • 28 Kasım 1979 tarihinde, Yeni Zelanda Hava Yolları'nın 901 sefer sayılı uçuşu'nda 257 kişi öldü, Antarktika Erebus Dağı yamaçlarında düştü.

Dünya Trendleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Petrol deneyimli ekonomik büyüme bakımından zengin olan ülkelerin gelişmektedir, petrol fiyatı artışları ekonomik gerginliklere özellikle de orta doğu demokratik devletlerinin diktatörlük rejimlerine neden oldu bu olay Afrika'da, ekonomik gerilmelere yol açtı. Birçok Orta Doğu demokrasileri sözde demokratik hükûmet rejimlerine dönüştü. Bazı Asya ülkeleri de Endonezya, Filipinler ve Güney Kore olmak üzere diktatör olduklarından dolayı yükselişe geçti. İnsanlar uzun kolonize ve hiyerarşik toplumsal yapının daha uzun bir geçmişi olarak var edildi, Sosyal kültürlerde daha eşitlikçi bir toplum için toplumsal değişimi ve aspirasyonu hızla derinden etkilenmiştir.

1960'ların Yeşil Devrim'i birçok gelişmekte olan ekonomilerine kendi kendine yeterlilik getirdi. Aynı zamanda insanların giderek artan sayıda tarım ömrü boyunca kentsel refah aramaya başladı. Bu nedenle sosyal sınıf arasında artan bilgi abluka arasında ve sosyal topluluklar arasında çeşitli etkileşime geçiş ayrımı oldu.

1970'lerde dünyanın diğer ortak küresel ahlakı sanayileşmiş toplumlarda kadınlar için giderek daha esnek ve çeşitli cinsiyet rolleri de dahil oldu. Daha fazla kadın işgücüne sahip oldu. Süresi de olmayan tarımsal, ekonomik iş hayatına atılan kadınlar giderek artan sayıyla Sosyo-ekonomik girişimcilik etkisine sahip oldu. İran devrimi de 1970'lerin sonuna doğru İslam inancınında küresel bir tutumu etkiledi.

ABD ve Sovyetler Birliği arasında giderek kutuplaşmış bir dünyada, Dünya Savaşı'ndan bu yana ekonomilerin karşılıklı bağımlılığı ortaya çıktı.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

1970'lerde belki de Büyük Buhran'dan bu yana en çok sanayileşmiş ülkelerin ekonomik performansı içinde en kötü on yılı olarak geçti. 1930'larda hiçbir ciddi ekonomik kriz olmamasına rağmen, ekonomik büyüme oranları önceki yıllarda çok daha düşüktü. Sonuç olarak 1970'ler, 1945 ile 1973 yılları arasında refah savaş sonrası dönemde kendini ayırt etti.

1973 ve 1979 petrol şokları on yılın geri kalanında dünyanın büyük bölümümü, yüksek enflasyon'dan etkilenir. ABD imalat sanayisinde 1975 yılından sonra, (2009 itibarıyla) çalışan sayısı düşmeye başladı. Buna karşılık, Japonya ekonomisi büyüyen ihracatı artırdı, on yıl içinde genişletmeye ve gelişmeye devam etti. 1900'den 1970 yılına ortalama enflasyon oranı yaklaşık % 2.5 idi. 1970'ten itibaren, ortalama oran 1979'da %13.3 oldu. Bu dönem aynı zamanda "stagflasyon" olarak adlandırıldı, bu nedenle benzeri görülmemiş düzeyde (yılda% 12 üzerinde) yükseldi çift haneli faiz oranlarına yol açan enflasyon ve işsizlik giderek arttığı bir dönem olarak tanınır. Başbakan oranı Aralık 1980'de tarihinin en yüksek oranı 21.5'e vurdu. 1980'de, ABD Başkanı Jimmy CarterRonald Reagan'a karşı yeniden seçilmek için çalışma yaotı, sefalet endeksi (işsizlik oranı ve enflasyon oranı toplamı)%21.98 olarak tüm zamanların en yüksek rakamına ulaşmıştı. 1970'lerin ekonomik sorunları 1950 ve 1960'ların iyimser tutumu yerine ağır bir Sinizm'e neden olacaktır. Hükûmet inanç olarak 1976'da ABD başkanlık seçimlerinde düşük seçmen katılımıyla örneklendi, Vietnam ve Watergate sonrasında tüm zamanların en düşük seçim oranı oldu.

Doğu Avrupa'da, Sovyet tarzı komuta ekonomi başarıları ısrarla aksilikler tarafından, durgunluk belirtileri göstermeye başladı. Petrol şoku Doğu bölgelerde artış gösterdi özellikle de Sovyet Avrupa ihracatı, COMECON blok hükûmetlerinde artan bir endişe nedeniyle tarımsal üretimin artırılması için büyüyen bir yetersizlik ve demokratik ülkelerden ithal gıda bağımlılığı arttı.

Öte yandan, özellikle Dört Asya Kaplanları (Hong Kong, Güney Kore, Singapur ve Tayvan) ile Asya'da ihracata dayalı ekonomik kalkınma, hızlı ekonomik dönüşüm ve sanayileşme ile sonuçlandı. Eğitim ve diğer politika reformları ile birlikte ucuz işgücü, 1970'lerde ve ötesinde bölgedeki kalkınma için temelliği ayarlandı.

Petrol Krizi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekonomi, 1970'lerde (1973 petrol krizi ve 1979 petrol krizi) 1973 ve 1979 yılında zirveye enerji krizi damgasını vurdu. 1973 yılında ilk petrol krizinden sonra, benzin birçok ülkede pahalandı. Avrupa, özellikle petrol için Ortadoğu'ya bağlı Amerika Birleşik Devletleri'nde kendi petrolünün rezervine sahip olsa bile etkilendi. Birçok Avrupa ülkesi araçlarını gün ve haftalar sonlası tanıttı. Hatta numaralı plaka sahipleri sadece çift sayılı günlerde benzin satın alabilir iken Amerika Birleşik Devletleri'nde, bir tek sayı ile biten bir plaka ile müşterilerine sadece tek sayılı günlerde bile benzin satın almak için izin verildi. 19. yüzyıl'dan beri var olan sınırsız ilerleme inancı sona erdi. Sonuç olarak, ekolojik farkındalığın ekonomi üzerinde önemli bir etkisi vardı, yükseldi.

Bilim ve teknoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Bilim[değiştir | kaynağı değiştir]

1970'ler entegre devrenin geliştirilmesi tarafından yönlendirilen katı-hal fiziği anlayışında bir patlama oldu. Stephen Hawking Hawking radyasyonu denilen onun teorisi ile bu dönemdeki kara delikleri ve evrenin sınır-durumunun teorilerini geliştirdi. Biyolojik bilimler büyük ölçüde moleküler biyoloji, bakteriyoloji, viroloji, ve bu on yıl içinde modern formları el genetiği ile, gelişmiş. Biyoçeşitlilik habitat tahribi gibi büyük bir endişeye nedeni oldu ve sıçramalı denge Stephen Jay Gould'un teorisisi ile evrimsel düşünce de devrim yaptı.

Uzay araştırmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

1960 sona ermesi ile, Amerika Birleşik Devletleri'nden iki başarılı insanlı uzay aracı ay'a iniş yapmıştı. Birçok Amerikalı 1960'ların sonunda aya inişin Başkan John F. Kennedy'nin hedefini gerçekleştirilebilirliğnden beri, daha fazla misyona için gerek olmadığını hissederek, ilgisini kaybetti. Uzay programına harcanan milyarlarca dolar diğer kullanımlara koymanın gerektirdiği büyüyen bir duygu vardı. Ay inişleri 1972 boyunca devam etti, ancak Nisan 1970 Apollo 13 astronotları çok fazla kayıpları sonrasında anti-NASA duyguları adında eylem yaptı. Apollo 20 misyonları için planlar iptal edildi ve kalan Apollo ve Satürn donanımı 1973-1974 yıllarında, Skylab uzay istasyonu programı, Temmuz 1975 yılında yürütülen Apollo - Soyuz Test Projesi (ASTP) için kullanıldı. NASA'nın 1970'ler için planlanan iddialı projelerin çoğu ağır bütçe kısıntılarından dolayı proje iptal edildi ve bunun üzerine uzay mekiği gelişimine on yılda daha çoğunluk adamak istedi. ASTP önünündeki beş yıl için son insanlı Amerikalı uzay aracının uçuşununa tanık oldu. 1979 yılında araç Avustralya üzerine Skylab ile muhteşem bir inişe tanık oldu. NASA'nın uzay istasyonu servis görevi için planlanan bir vardı, ama mekikleri onu kurtarmak için 1981 yılına kadar uçmaya hazır değildi.

Bu arada Sovyetler, aya insanlı iniş için kendi girişimini yaptı fakat tamamen başarısız olan program 1972 yılında iptal etti. Ama sonra, onlar uçan uzay istasyonlarını başlamıştı. özellikle Temmuz 1971 Soyuz 11'in mürettebatının trajik kaybından sonra, 1975 Nisan ayında lansmanı sırasında Soyuz 18a mürettebatın yakın kaybı oldu. altı ay sonra yürütülen misyonları ile başarı oldu.

İnsansız misyonları açısından, ay ve gezegen sondaları çeşitli on yılda ABD ve Sovyet programları tarafından başlatılmıştır. Büyük başarısı 1980'lerin sonunda Plüton hariç tüm gezegenleri ziyaret etmek, dış gezegenlerin nadir bir uyumundan yararlandı Voyager o oldu.

Çin ilk uydu başlatılması ile 1970 yılında uzay yarışına girmiş, ancak teknolojik gerilik ve sınırlı fonlarla uzay araştırmaları için önemli bir güç hâline gelen ülkeleri önleyecektir. Japonya 1972 yılında ilk kez bir uydu başlattı. Avrupa Uzay Ajansı bu on yılda kuruldu.

Biyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

  • İlk yüz asansörleri 1970'lerde denendi.
  • İlk MRG görüntü 1973 yılında yayımlandı.
  • César Milstein ve Georges Köhler etkin bilim monoklonal antikor kullanımı tarihine başlayan monoklonal antikorlar izole etmek için hibridoma hücrelerini kullanımını nasıl keşfettiklerini rapor etti.
  • Carl Woese ve George E. Fox yeni bir yaşam olan, Arkea'yı sınıflandırır.
  • 19. ve 20. yüzyıl boyunca başarılı aşılama kampanyaları, DSÖ Aralık 1979 yılında Çiçek hastalığı eradikasyon sertifikaladı.
  • Genetik olarak ilk organizmalar 1974 yılında fareler daha sonra 1973 bakteri üzerinde denendi.
  • 1977 sekanslanacak ilk tam DNA Genom bakteriyofaj φX174'tür.
  • 1978 yılında, Louise Brown İn vitro fertilizasyon veya IVF ile doğacak ilk çocuk oldu.

Sosyal bilim[değiştir | kaynağı değiştir]

Sosyal bilimler Terry Winograd (1973) ve 1979 yılında MIT'de dünyada ilk bilişsel bilimler bölümü kurulması ile doğal dil işleme çalışmalarında sert bilim ile kesişti. Davranışçılık köklü geleneğin son yıkımlı bilişsel bilim insanı Noam Chomsky tarafından 1971 yılında B.F. Skinner çalışmalarının ağır eleştirilerle ilgili gelirken üretimsel dil bilim ve bilişsel psikolojinin alanları semantik bilgi sembolik modelleme ile yeni bir enerjiye geçti.

Teknoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Elektronik ve haberleşme[değiştir | kaynağı değiştir]

Modern bilgisayarın doğumu ve gelişimi, 1970'lerde oldu:

1970'ler aynı zamanda başlangıç olduğu:

  • iletişim sektöründe dönüştürülmüş Fiberoptik.
  • Mikrodalga fırın piyasada mevcut hale geldi.
  • VCR'lar ticari kullanılabilir hale geldi.
  • Konuşma Dosyalama Sistemi (SFS) olarak bilinen ilk sesli mesaj sistemi, 1973 yılında Stephen J. Boies tarafından icat edilmiştir.
  • 1979 yılında Michael Aldrich e-ticaret'i icat etti.
  • 1978 yılında Discovision, ilk ticari optik disk depolama ortamı oldu.
  • Pozitron emisyon tomografi, Edward J. Hoffman ve Michael Phelps tarafından 1972 yılında icat etti.
  • 3 Nisan 1973 günü, Motorola Martin Cooper'ın ilk cep telefonu görüşmesini iletmek için ilk oldu.
  • Finlandiya'da, araç telefonu hizmeti sıfır nesil ARP (Autoradiopuhelin veya Araç telsizle) hizmeti ilk olarak 1971 yılında kullanılabilir hale geldi.

Otomobiller[değiştir | kaynağı değiştir]

1970'ler yakıt fiyat artışları, artan sigorta oranları, güvenlik kaygıları ve emisyon kontrolleri ile geçen bir dönemdi. 1973 petrol krizi, yakıt tasarruflu araçlara yönelmeye neden oldu. Girişimciler elektrikli otomobil üretmek için kolları sıvadı, ancak büyük ölçüde başarısız olmuştur. Amerika Birleşik Devletleri'nde, ithal araba ilk kez önemli bir faktör hâline geldi ve birçok yerli-yerleşik subcompact modelleri pazarına girdi. Bu tür "ilginç" AMC Gremlin, AMC Pacer şeklindeki, Pontiac Firebird güçlü Trans gibi Amerikan yapımı arabalar on yıl içinde ortaya çıktı. Muscle araba ve Cabrio modelleri 1970'ler lehine yeni bir soluk getirdi. 1976 Cadillac Eldorado Amerikan yapımı son konvertib tipi araba olcağı sanılıyordu; fakat otomobil sektörüne hakim stil bitene kadar.

1970'lerin başlarından itibaren ABD'de deki arabaların kendi stiline ve kendi güçüne daha fazla dikkat edildi, ama geç olsa da 1970'lerin güçlerini kaybetti. Amerikan otomobilleri üzerinde şekillendirmeler kupa şeklinde popüler vücut stili olmak üzere üretilirken, 1970'lerde giderek daha köşeli ve düz çizgili oldu. Ahşap lambri ve halılar araba içine hakim oldu. Birçok otomobil kendi karakterini kaybetmeye başladı, marka ve otomobilin, yanı sıra vinil çatılar ve opera pencereler gibi "lüks" geliştirmeleri sahip görünüyordu. Sadece birkaç tür hariç Amerika'nın ilk modern arbası Subcompact oldu. AMC Gremlin ve AMC Pacer olarak devam etti. Bu iki araba diğerlerini öne çıkardı ve asıl şey yetmişli iyi ve kötü yapılan sanatsal çaresizliği özetlemek duygusunu somutlaştırmaktı.

ABD'de Otomobiller varacağı büyük boyutlara ulaştı, ancak 1977'de, General Motors'un boyutları modellerini küçültmeyi başardı. Ford Chrysler yeni küçük önden çekişli modelleri piyasaya sundu, bunlar iki yıl sonra birbirini izledi, ancak çeşitli faktörler nedeniyle kötüleşen mali durumlar muzdarip oldu. 1979 yılında şirket, iflas, ve (bir yıl önce Ford'dan ateşlenme olmuştu) yeni başkanı Lee Iacocca altında bir hükûmet kurtarma istedi. American Motors 1970 ölçekli modeli Subcompact için ABD Big Three (Gremlin) yendi, ama 1979 yılında Fransız otomobil Renault ile işi zorlaştı, on yıl boyunca yapımı reddetti.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]