Şihâbüddîn Muhammed en-Nesevî
Şihâbüddîn Muhammed en-Nesevî | |
|---|---|
| Kendi dilinde adı | شهاب الدین محمد النساوی |
| Doğum | ? Nesâ, Türkmenistan |
| Ölüm | 1249/1250 (hicri 647) Halep |
| Milliyet | Fars |
| Meslek | Tarihçi, Biyografi yazarı, Devlet adamı |
| Önemli eser(ler) | Nefs̱etü’l-maṣdûr (1234/5), Sîretü’s-Sulṭân Celâliddîn Mengübertî (1241) |
Şihâbüddîn Muhammed en-Nesevî (Farsça: شهاب الدین محمد النساوی; ölüm 1249/1250) Farslı[1] münşir, biyografi yazarı, tarihçi ve devlet adamı. Horasan'da Nesâ kentinde doğmuş. 1225 yılından ölümüne kadar Celâleddin Harezmşah'ın yanında bulundu. Vezir ve elçilik görevleri yaptı. Celâleddin Harezmşah'ın vefatından sonra Meyyâfârikîn’e gidip orada Eyyübî Hükümdarı'nın hizmetine girdi. Burada kaldığı süre içinde Nefs̱etü’l-maṣdûr adlı eserini tamamladı (1234-35). Daha sonra Halep'e gitti ve oranın Eyyübî Hükümdarı'na hizmet edip (1246) Moğollar’a elçi olarak gönderildi. Hayatının son yıllarını Halep’te geçirdi ve orada vefat etti.[2]
Moğolların Horasan'ı istilasına, Celâleddin'in sonraki kaçışına ve askeri maceralarına ilk elden şahit olmuş ve bu yaşananları 1241 yıllarında Arapça olarak Sîretü’s-Sulṭân Celâliddîn Mengübertî adlı eserinde kaleme almıştır.[3] Daha önce, 1234/5 yıllarında Farsça olarak kaleme alınmış bir başka eser olan Nefs̱etü’l-maṣdûr'u yazmıştır. Bu eser 1231'den önce bizzat kendisinin müşahede ettiği olaylara, devrin resmi belgelerine ve görgü tanıklarının ifadelerine dayanarak Harezmşahlar’ın yıkılışı ve Moğol istilası hakkında bilgiler vermektedir.[4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Manz 2020, ss. 272–273.
- ^ "Abdülkerim Özaydın, NESEVÎ, Muhammed b. Ahmed, İslam Ansiklopedisi". 2 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2023.
- ^ Levi, Scott Cameron; Sela, Ron (2010). Islamic Central Asia: An Anthology of Historical Sources. Bloomington, IN: Indiana University Press. s. 125. ISBN 978-0253353856.
- ^ Jackson 1993, s. 974.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Jackson, P. (1993). "al-Nasawī". Bosworth, C. E.; van Donzel, E.; Heinrichs, W. P.; Pellat, Ch. (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume VII: Mif–Naz (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ss. 973–974. ISBN 978-90-04-09419-2.
- Jackson, Peter (2017). The Mongols and the Islamic World: From Conquest to Conversion. Yale University Press. ISBN 9780300227284. JSTOR 10.3366/j.ctt1n2tvq0. (kayıt gerekli)
- Manz, Beatrice Forbes (2020). "Iranian Elites under the Timurids". Steenbergen, Jo Van (Ed.). Trajectories of State Formation across Fifteenth-Century Islamic West-Asia. Brill. ss. 257-282. ISBN 978-9004431300. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2023.
