Şahinkaya, Çaykara

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şahinkaya
Harita
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu
Trabzon üzerinde Şahinkaya
Şahinkaya
Şahinkaya
Şahinkaya'nın Trabzon'daki konumu
Ülke Türkiye
İlTrabzon
İlçeÇaykara
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım750 m
Nüfus
 (2022)[1]
 • Toplam1,338
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu462
İl plaka kodu61
Posta kodu61940

Şahinkaya, Trabzon ilinin Çaykara ilçesine bağlı bir mahalledir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerleşimin eski adı "Şur"'dur.[3] 1486 yılı Osmanlı tahririnde Paçan (Maraşlı) adıyla tek bir köy bulunurken, ilerleyen yıllarda bu köyden bölünmelerle yeni yerleşimler kurulmuştur. Günümüz yerleşimi de bu bölünme sonucu "Paçan-Hopgin" adıyla kurulmuştur.[4]

1486 yılı Osmanlı tahririnde Paçan (Maraşlı) adıyla tek bir köy bulunurken, ilerleyen yıllarda bu köyden bölünmelerle yeni yerleşimler kurulmuştur. Günümüz yerleşimi de bu bölünme sonucu "Paçan-Siro" adıyla kurulmuştur.[4] 1558 yılı kayıtlarında Paçan Sero adıyla Of kazasının köyleri arasında görülmektedir. 1583 yılı kaydında köyde erkek nüfus; 101 ispenç ve 8 bennak olarak kaydedilmiştir. Buradan yola çıkıldığında köyde ağırlıklı olarak Hristiyan nüfus olduğu ve az sayıda Müslüman'ın yaşadığı görülmektedir.[5] 1681 yılı Avarız Defterinde yerleşimde tamamı Müslüman 60 avarız neferi kaydedilmiştir.[6] 1923 Mübadelesi sırasında Bölümlü doğumlu Papaz Yorgos Papadopulos tuttuğu gezi notlarında yerleşimi, Şiroz adıyla Rumca konuşulan bir Türk (Müslüman) köyü şeklinde anlatmıştır.[7]

Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasından sonra Şur[8] adıyla o dönemki Of kazasının Kadahor (Çaykara) bucağına bağlı görülen yerleşimin adı 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Şahinkaya olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[9]

1959 yılında Çaykara'da yaşanan sel ve heyelanlar sonucunda 20.06.1961 tarihli Bakanlar Kurulunca Kabataş, Şahinkaya ve Ulucami köylerinde zarar gören ailelerin başka bölgeye yerleştirilmesi kararlaştırılmıştır. Bu kapsamda 1965 yılında üç köyden toplam 408 hane Hatay ili Kırıkhan ilçesine yerleştirilmiştir.[10]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Trabzon il merkezine 77 km, Çaykara ilçesine 3 km uzaklıktadır.[2]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 1.338[1]
2021 1.307[1]
2020 1.230[1]
2019 1.147[1]
2018 1.121[1]
2017 963[1]
2016 885[1]
2015 793[1]
2014 814[1]
2013 765[1]
2012 759[2]
2011 767[2]
2000 1.787[2]
1990 1.190[2]
1985 1.302[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Trabzon Çaykara Şahinkaya Mahallesi Nüfusu". Nufusune.com. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023. 
  2. ^ a b c d e f g "Şahinkaya Köyü". YerelNet.org.tr. 2 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023. 
  3. ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 491. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023. 
  4. ^ a b Ağıralioğlu, Necati (2023). "Population Movements And Their Reasons in Trabzon City And Of District In The Ottoman Period". Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 10 (1). DergiPark. ss. 305-332. 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023. 
  5. ^ Bostan, M. Hanefi (2016). XV-XVI. ve XVII. Yüzyıllarda Of Kazası-Başlangıçtan Günümüze Her Yönüyle Of (Editörler:Hikmet Öksüz, A. Mevhibe Coşar, Veysel Usta. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları. ISBN 978-975-6983-85-0, sayfa 35-109.
  6. ^ Bostan, Mehmet Hanefi (2005). "XVII. Yüzyıl Avârız ve Cizye Defterlerine Göre Of Kazasının Nüfusu ve Etnik Yapısı-XIV. Türk Tarih Kongresi". www.academia.edu. ss. 413-429. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023. 
  7. ^ Arslantürk, Zeki; Usta, Mustafa (1997). "Doğu Karadeniz'in Toplumsal Yapısı (Etnik Grup İddiaları Ve Misyonerlik Faaliyetleri)" (PDF). isamveri.org. s. 67. 8 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023. 
  8. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  9. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  10. ^ Arslan, Zerrin; Savaşır, İbrahim Halil (2023). "Karadeniz'den Akdeniz'e Bir İskân Hikâyesi: Hatay Kırıkhan'daki Trabzon, Çaykaralılar Örneği". Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33. DergiPark. ss. 401-425. 11 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2023. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]