İmparatorluk çemberi
-en.svg)
Bir İmparatorluk Çemberi (Latince: Circulus imperii, çoğulu Circuli imperii Almanca: Reichskreis, çoğulu Reichskreise), Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nda bölgesel bir gruplaşmayla ortaya çıkmış bölgedir. Ortak bir savunma yapısı oluşturmak ve imparatorluk vergilerini toplamak amacıyla kurulmuştur.
Her bir çemberin kendine ait bir Diyeti vardı. Fakat, bu diyete üye ülkeler her zaman İmparatorluk Diyeti'ne üye olmak zorunda değildi.
İmparatorluk Çemberleri'nin kurulması[değiştir | kaynağı değiştir]
İlk olarak 1500 Augsburg Diyeti ile İmparatorluk Reformu'nun bir parçası olarak altı çember kuruldu:
- Bavyera Çemberi
- Svabya Çemberi
- Yukarı Ren Çemberi
- Aşağı Ren-Vestfalya Çemberi
- Frankonya Çemberi
- Sakson Çemberi
İlk olarak Habsburg hanedanı ve Elektörler tarafından kontrol edilen topraklar çemberlere dahil edilmemişti. 1512 Trier ve Köln Diyetleri bu bölgeleri de dört çemberde topladı:
- Avusturya Çemberi, I. Maximilian tarafından miras alınan Habsburg toprakları dahil
- Burgundiya Çemberi
- Yukarı Sakson Çemberi, Saksonya ve Brandenburg Elektörlükleri dahil
- Elektörel Ren Çemberi, dinî elektörlükler Mainz, Köln ve Trier ile seküler Palatinate Elektörlüğü dahil.
Maximilian'ın Burdundiya mirası ile ilgili Fransız iddiaları üzerine 1512 Diyeti resmî olarakAlman Ulusunun Kutsal Roma İmparatorluğu (Latince: Sacrum Imperium Romanum Nationis Germanicæ) adını kullanmaya başladı.[1][2]
İmparatorluk 1581'de Hollanda Cumhuriyeti'nin bölünmesi ve 1679 Nijmegen Antlaşmaları sonrası Fransız ilhakı ile batı topraklarını kaybetmiş olsa da on adet çember 1790'lara kadar değişmeden devam etti. Bu tarihten sonra Fransız Devrim Savaşları'nın etkisiyle Avrupa siyasi haritasında önemli değişimler yaşanmaya başladı.
Bir çembere dahil olmayan bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Birçok imparatorluk bölgesi çemberlerin dışında kalmıştır. Bunlardan bazıları:
- Bohemya tahtı toprakları
- İsviçre Konfederasyonu toprakları
- Kuzey İtalya'daki imparatorluk toprakları
- İmparatorluk Şövalyelerinin toprakları
- Aşağıdaki gibi küçük bölgeler:
- Montbéliard Kontluğu
- Schmalkalden Lordluğu
- Jever Lordluğu
- Dithmarschen Cumhuriyeti
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Peter Hamish Wilson, The Holy Roman Empire, 1495-1806, MacMillan Press 1999, Londra, 2. sayfa
- ^ The Holy Roman Empire of the German Nation 29 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Federal Almanya Cumhuriyeti Londra Büyükelçiliği websitesi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- 16. yüzyılda İmparatorluk Çemberleri Almanya'nın Tarihî Haritaları