İmamoğlu
 | Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
| İmamoğlu | |
|---|---|
 | |
 Türkiye'deki konumu | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Adana |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Mehmet Aksu |
| • Belediye başkanı | Kasım Karaköse (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 424 km² |
| Rakım | 84 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 28,239 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 01700 |
| İl alan kodu | 322 |
| İl plaka kodu | 01 |
Resmî site http://www.imamoglu.bel.tr | |
İmamoğlu, Adana ilinin bir ilçesidir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
İmamoğlu’nun en eski yerleşim kalıntıları Çörten Köyü'nün Pekmezci Mahallesi'ndeki “Altınini” kalıntıları ile Koyunevi Köyü'nde bulunan mozaik kalıntıları, mağaralar ve eski küplerdir. Ayrıca Ufacıkören, Sokudaş, Ağzıkaraca, Üçtepe gibi çevre köylerde ve Saygeçit Mahallesi'nde örenler mevcuttur.
1865'te Fırka-i Islahiye olayından sonra Kozan-Adana arasında emniyetli ulaşım sağlanması için yol güzergâhı üzerinde bir han ve hanın yanında güvenliği sağlayacak jandarma teşkilatının kurulması politikası neticesinde İmamoğlu'nun bugünkü köyleri kurulmuştur. Fırka-i Islahiye harekâtı ile bölgedeki Türkmen aşiretleri bu bölgede yerleşik hayata geçirilmişlerdir. Bu türkmen aşiretlerinin başlıcaları, Avşarlar, Sırkıntıoğulları, Kozanoğulları, Karsantıoğulları, Kırıntı, Hacılar ve Berber aşiretleridir.[2] Fırka-i Islahiye'den yaklaşık 70 yıl sonra ise Karakayalı Yörükleri Ağzıkaraca Köyü ve İmamoğlu - Ceyhan arasındaki Cebre Köyü'ne gönderilmiştir.[3]
Kozan, 1923–1926 yılları arasında vilayet olmuş, 1926 yılında tekrar Adana vilayetine bağlı ilçe haline dönüştürülmüştür. İmamoğlu ilçesinin bugünkü köylerinin çoğu Cumhuriyet’in ilk yıllarında vardı ve Kozan’a bağlıydılar. Çevre köylerin Cumhuriyet’in ilk yıllarında var olduğu bilinmekle beraber, İmamoğlu isminin nereden geldiği henüz belli değildir. İmamoğlu isminin kaynağı konusunda farklı rivayetler bulunmaktadır ama İmamoğlu isminin 1832 tarihlerinde de (yani II. Mahmud döneminin son zamanlarında) olduğu bilinmektedir.[2]
Bugünkü İmamoğlu ilçe merkezinin yerinde eskiden “Garipler Mezarlığı” bulunmaktaydı.[4] Çevredeki konargöçerler cenazelerini buradaki mezarlığa defnederlermiş. Bu mezarlık zaman içerisinde kaldırılarak yerleşime açılmış. Bu bölgenin aynı zamanda eskiden bataklık olduğu ve bol miktarda sivrisinekten dolayı sıtma hastalığı olduğundan yerleşime açılmadığı; ancak yol güzergâhı konumu nedeniyle geliştiği rivayet edilmektedir.[kim?]
İmamoğlu İlçesi, merkez-i halî alan (boş alan) olduğundan devlet tarafından iskana müsait bölge belirlenerek, Anadolu dışından gelen Türk asıllı göçmenlere tahsis edilmiştir. Bu yüzden 1936 yılında Romanya’dan gelen göçmenler ilçeye bağlı Koyunevi, Yazıtepe ve Ayvalı köylerine yerleşmişlerdir. Ayrıca, 1938 yılında gelen göçmenler de bugünkü ilçe merkezinin bulunduğu yere hükümetçe yerleştirilmişlerdir. Daha sonra Ceyhan ve Kozan ilçelerinde bulunan Romanya Göçmenleri de İmamoğlu'na taşınmışlardır.
Romanya ve Bulgaristan'dan gelen göçmenlerin ve çevre ilçe ve köylerden gelen yerli halkın yerleşmesiyle İmamoğlu ve çevresinin nüfusu arttı.[kaynak belirtilmeli] Yerleşim, 1917 yılından beri aynı adı taşımaktadır.[5] Daha önceleri Koyunevi Köyü'ne bağlı bir mahalle iken, 11 Mart 1941'de köy statüsü kazandı.[6]
1945 yılında İmamoğlu Pazarı kurulmuştur. Bu pazar, İmamoğlu'nda yaşamı hareketlendirmiştir ve bu yerleşim yeri dikkat çekmeye başlamıştır. 1946 yılından itibaren göçer Yörükleri ile civar köylerde barınan yarı göçebe hayatı yaşayan aşiretler de İmamoğlu’nu mesken tutmuştur.
İmamoğlu ilçesi Yörüklerin iskân edildikleri, yerleştikleri bir bölgedir. İmamoğlu köylerinde küçükbaş hayvan yetiştiren köylüler bulunmaktadır. Yörükler'in İmamoğlu'nda kışladıkları, Ramazan ayında teravih namazlarını bir çadırda toplanarak kıldıkları, namaz kıldıran imamın oğlu burada öldüğünden yerin adının İmamoğlu kaldığı anlatılmaktadır. Bir başka anlatımda ise buraya ilk olarak Tokat’tan imam gelip yerleştiği, o öldükten sonra oğlundan "imamoğlu" diye bahsedildiği aktarılmaktadır.[7]
Bir başka anlatımda, İmamoğlu isminin, bir imamın oğlunun Toroslar’dan doğan Çepelce Deresi üzerinde kurulan köprübaşında inşa ettiği handan geldiği ifade edilmiştir. Çepelce Deresi İmamoğlu ilçe merkezinden geçmektedir ve dere üzerinde köprü bulunmaktadır.
- 2 Ekim 1949 tarihinde Daimi Asayiş Karakolu olarak Jandarma Teşkilatı kurulmuştur.
- 1950 yılında Bulgaristan’dan gelen Türk asıllı göçmenler iskan edilmişlerdir.
- 30 Temmuz 1959 tarihinde Bucak Teşkilatı statüsüne kavuşmuştur.
- 1964 yılında Belediye Teşkilatı kurulmuştur.
- İmamoğlu, 19/06/1987 tarih ve 3392 sayılı 103 ilçe kurulması hakkındaki kanun ile Kozan İlçesinden ayrılarak bağımsız ilçe statüsüne kavuşmuştur.[8]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
İmamoğlu ilçe merkezi; Adana il merkezine 45 km, Kozan ilçe merkezine 27 km mesafede olup; Adana'dan Kozan, Feke, Saimbeyli ve Tufanbeyli'ye giden yol güzergâhı üzerinde bulunur. İmamoğlu'nun yüzölçümü 424 km²'dir. kuzeyinde Kozan, güneyinde Yüreğir ve Ceyhan, doğusunda Ceyhan ve Kozan, batısında ise Aladağ ve Karaisalı ilçeleri bulunur. Yer şekilleri genel olarak ovasal özellikler gösterip, tarıma elverişli alüvyonal araziler ağırlıktadır. İlçenin kuzeyinde karstik yer şekilleri görülebilmektedir. İlçe rakımı 90 m olup, kuzeye doğru bu rakam artış gösterebilmektedir.
İklim[değiştir | kaynağı değiştir]
İlçe iklimi, tipik Akdeniz iklimi özelliklerini radikal bir biçimde göstermektedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Yağışlar yağmur ve dolu şeklindedir.
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
Nüfusun çoğunluğu tarım ve hayvancılıkla geçinir. İlçenin 27 mahallesi bulunmaktadır. Adana şehir merkezine 45 km uzaklıktaki ilçenin ana gelir kaynağı tarımdır.
| Yıl | Nüfus |
| 1965 | 5.516 |
| 1970 | 7.731 |
| 1975 | 11.314 |
| 1980 | 13.629 |
| 1985 | 16.454 |
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990[9] | 33.565 | 21.484 | 12.081 |
| 2000[10] | 43.361 | 30.428 | 12.933 |
| 2007[11] | 31.629 | 21.331 | 10.298 |
| 2008[12] | 31.257 | 20.848 | 10.409 |
| 2009[13] | 30.968 | 20.636 | 10.332 |
| 2010[14] | 30.552 | 20.593 | 9.959 |
| 2011[15] | 30.105 | 20.402 | 9.703 |
| 2012[16] | 29.700 | 20.320 | 9.380 |
| 2013[17] | 29.748 | 29.748 | veri yok |
| 2014[18] | 29.111 | 29.111 | veri yok |
| 2015[19] | 28.686 | 28.686 | veri yok |
| 2016[19] | 28.657 | 28.657 | veri yok |
| 2017[19] | 28.405 | 28.405 | veri yok |
| 2018[19] | 28.239 | 28.239 | veri yok |
| 2019[19] | 27.938 | 27.938 | veri yok |
| 2020[19] | 27.784 | 27.784 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Mahalleler[değiştir | kaynağı değiştir]
İmamoğlu'nun 27 mahallesinin 11'i merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 21.304 kişi (%75) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 33,8 km uzaklıktaki Uluçınar'dır. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 884 kişi ile Üçtepe Mahallesi'dir. İmamoğlu'nun nüfusu 2017 yılında %0,88 azalmıştır.
İmamoğlu ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu
| Sıra | Mahalle | Km* | Rakım | Nüfus | |||
| 2016[20] | 2017[21] | 2018 | 2019 | ||||
| 1 | Adalet Mah. | 0,0 | 2.128 | 2.174 | |||
| 2 | Cumhuriyet Mah. | 1,8 | 4.605 | 4.453 | |||
| 3 | Danacılı Mah. | 3,1 | 351 | 351 | |||
| 4 | Fatih Mah. | 1,0 | 4.236 | 4.250 | |||
| 5 | Hürriyet Mah. | 2,5 | 5.919 | 6.057 | |||
| 6 | Koyunevi Mah. | 4,0 | 700 | 660 | |||
| 7 | Menteş Mah. | 2,4 | 174 | 166 | |||
| 8 | Saygeçit Mah. | 4,7 | 881 | 847 | |||
| 9 | Tuna Mah. | 3,2 | 1.754 | 1.736 | |||
| 10 | Yazıtepe Mah. | 4,4 | 459 | 450 | |||
| 11 | Yenievler Mah. | 3,0 | 167 | 160 | |||
| İmamoğlu (Merkez) | 77 | 21.374 | 21.304 | ||||
| 12 | Ağzıkaraca Mah. | 7,4 | 88 | 337 | 331 | ||
| 13 | Alaybeyi Mah. | 8,9 | 110 | 357 | 344 | ||
| 14 | Ayvalı Mah. | 8,6 | 55 | 492 | 371 | ||
| 15 | Camili Mah. | 11,5 | 157 | 951 | 471 | ||
| 16 | Çörten Mah. | 20,0 | 234 | 465 | 966 | ||
| 17 | Faydalı Mah. | 9,7 | 203 | 379 | 452 | ||
| 18 | Hacıhasanlı Mah. | 14,0 | 171 | 238 | 215 | ||
| 19 | Malıhıdırlı Mah. | 27,6 | 163 | 669 | 656 | ||
| 20 | Otluk Mah. | 20,3 | 213 | 389 | 372 | ||
| 21 | Pekmezci Mah. | 20,0 | 335 | 398 | 392 | ||
| 22 | Sayca Mah. | 26,3 | 142 | 368 | 362 | ||
| 23 | Sevinçli Mah. | 8,9 | 146 | 618 | 602 | ||
| 24 | Sokutaş Mah. | 12,5 | 54 | 249 | 236 | ||
| 25 | Ufacıkören Mah. | 11,9 | 69 | 411 | 364 | ||
| 26 | Uluçınar Mah. | 33,8 | 160 | 40 | 83 | ||
| 27 | Üçtepe Mah. | 26,5 | 187 | 922 | 884 | ||
| İmamoğlu (Kırsal) | 7.283 | 7.101 | |||||
| İmamoğlu (İlçe) | 28.657 | 28.405 | |||||
* Km, Adalet Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
İlçe ekonomisi büyük oranda tarıma dayalıdır. İlçenin temel gelir kaynağı tarımdır ama sulama sondaj kuyularından sağlandığı için yetersizdir. Tarımsal üretime dayalı imalathaneleri ve küçük ölçekli sanayi tesisleri vardır. Tarım ve hayvancılığın çok önemli olduğu ilçede, üretilen en önemli tarım ürünleri; mısır, buğday, şeftali, zeytin, soya, patates, kekik, nane, ayçiçeği, pamuk, yer fıstığı gibi ürünlerdir. Sulu arazilerde ikinci ekim yapılabilmektedir. Ayrıca örtü karpuzu ve narenciye yetiştirilmektedir. Hayvancılık alanında en önemli faaliyetler, besicilik ve arıcılıktır. İlçede koyun, keçi, sığır yetiştiriciliği yapılmaktadır. Süt Toplama ve Süt İşleme Tesisi, Un fabrikası, yer fıstığı sökme makinesi imalatı, arı kovan üretimi gibi ekonomik faaliyetler, ilçe ekonomisinin önemli bir bölümünü oluşturmaktadır.
İmamoğlu Salı Pazarı, her hafta Salı gününde ilçe merkezinde kurulmaktadır. İmamoğlu Salı Pazarı, yörede kurulan en büyük pazar olup, bünyesinde hayvan pazarı, süt ve süt ürünleri pazarı ve mutfak gereçleri pazarı barındırır. Salı günleri 07.00-14.00 saatleri arasında kurulan pazar, yöredeki önemli ticarî platformlardan biridir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ a b Sosyal ve Kültürel Yapısıyla İmamoğlu Tarihi, Şamil Yazan, 2008 Adana
- ^ Çukurova Türkmenleri,Cezmi YURTSEVER
- ^ "İmamoğlu Tarihi - İmamoğlu Belediyesi". imamoglubelediyesi.bel.tr. 14 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2022.
- ^ "Tamimler" (PDF). Resmî Gazete. 11 Mart 1941. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2022.
- ^ Ali DOĞANER, Çukurova Bölgesi Konargöçerlerinde Halk Kültürü ve Halk Edebiyatı, Doktora Tezi, Adana, 2013, http://library.cu.edu.tr/tezler/8973.pdf 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ İmamoğlu Kaymakamlığının Yaptığı Komisyon Çalışması, Sosyal ve Kültürel Yapısıyla İmamoğlu Tarihi, Şamil Yazan, 2008 Adana
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "İmamoğlu Nüfusu - Adana". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Adana İmamoğlu Nüfusu". nufusune.com.
- ^ TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
- ^ TÜİK 1 Şubat 2018 verileri
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Taş Evler[ölü/kırık bağlantı]
- İmamoğlu Kaymakamlığı 31 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.