İki zamanlı motor

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(İki zamanlı motorlar sayfasından yönlendirildi)
İki zamanlı bir motorun çalışma şeması

İki zamanlı motor, içten yanmalı bir motor tipidir. Daha yaygın olarak kullanılan dört zamanlı motordan farkı, pistonun doğrusal hareketlerinde 4 yerine 2 stroka sahip olmasıdır. İki zamanlı motorlarda emme ve sıkıştırma 1 strokta, yanma ve egzoz 1 strokta yapılır. Dört zamanlı motorlarda ise her iş için 1 strok gerekir.

Çalışma prensibi[değiştir | kaynağı değiştir]

Emme ve sıkıştırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu motor tipinde emme ve egzoz supapları vardır. Emme ve egzoz işlemleri silindir içinde gerçekleşir. Piston yukarı hareket ederken, üst kısımdaki karışımı silindir içinde sıkıştırmaya başlar. Bu esnada pistonun yukarı hareketi ile krank bölümünde bir vakum oluşur ve karışım krank bölümüne dolar. Bu karışım yakıt, yağ ve hava karışımıdır. Sıkışan karışım buji ile ateşlenir ve patlama oluşur. Çıkan enerji pistonu aşağı iter.

Yanma ve egzoz[değiştir | kaynağı değiştir]

Pistonun aşağı itilmesi ile egzoz çıkışı açılıp emiş ağzı kapanır. Yanma sonucu ortaya çıkan atık gaz, egzoz borusundan atılır. Pistonun hareketi ile aşağıda sıkışan karışım, taşıma cebinin açılması ile pistonun üst kısmına dolar. Üst kısma yeni karışım dolması ve egzoz gazının tamamen atılması ile çevrim tamamlanır ve diğer çevrim başlar.

Avantaj ve dezavantajları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • İki zamanlı motor, dört zamanlı motora göre daha basit ve az maliyetlidir.
  • Soğuk havalarda çalıştırılması daha kolaydır.
  • Yakıt karışımının bir kısmı yanmadan egzoz gazı ile atıldığı için çevre ve yakıt ekonomisi konularında başarılı değildir.
  • Yakıt karışımının pistonun üst kısma ulaşması krank bölümü ile sağlandığından, krank bölümü devamlı yağlamaya maruz değildir ve yağlama yakıt karışımı içine karıştırılan yağ ile olur. Bu yağın yakılması çevre açısından zararlıdır.
  • İki strokta çalıştığı için pistonun her yukarı çıkışında yanma olur ve aşırı ısınma meydana gelir.

Kullanıldıkları yerler[değiştir | kaynağı değiştir]

Genelde küçük yapıdaki benzinli motorlar iki zamanlı olarak kullanılırlar. Motosikletler, tekneler, scooterler, kar motosikletleri ve model uçaklarda kullanılır. Ayrıca motorlu bahçe araçlarında da (çim biçme makinası vb.) kullanılırlar. Büyük yapıdaki iki zamanlı dizel motorlar başta gemilerin ana makinası olmak üzere 2000 hp gücün üzerindeki güçlere ihtiyaç duyulduğunda iki zamanlı dizeller kullanılmaktadır. Tank gibi askerî araçlarda da bu motorlardan vardır.