Çin nakşı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Çin nakışı sayfasından yönlendirildi)
Çin'in Mashan Hubei bölgesinde Zhou çağı mezarında MÖ 4. yüzyıldan ipek tül üzerine nakış işlemeli tören elbisesi detayı. Kıvrımlı dizayn ejderha, Anka kuşu ve kaplandan bir araya gelmektedir. Zincir dikiş, taslak ve renkleri doldurmak için kullanılmaktadır.

Çin nakışı, modern Çin'i bir araya getiren kültürlerin yaratmış olduğu nakışa referans olur. O günümüzde var olan en eski iğneişinin bir parçasıdır. Çin'in dört büyük bölgesel Çin nakışları, Suzhou nakışı (Su Xiu), Hunan nakışı (Xiang Xiu), Guangdong nakışı (Yue Xiu) ve Sichuan nakışı (Shu Xiu)dır. Bunların hepsi Çin "Manevi Kültür Mirası"na aday gösterilir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Çin nakışı Neolitik çağdan beri uzun bir tarihe sahiptir. Kalteli ipek lifinden dolayı, pek çok Çin güzel nakışı ipekten yapılır. İpek üretiminin bazı eski antik izleri çeşitli Çin'deki Neolitik yerleşimlerde 5000~6000 tarihlerine dayanır. Mısır'da 3000 yıllık bir mumya üzerinde bir ipek kumaş parçası bulunmuş ve bu parçanın eski Sichuan nakışı olduğu kanıtlanmıştır. Sanxingdui'daki arkaelojik keşiflerden dolayı biz, antik Shu halkının ipek böceğini evcilleştirmede ve ipek üretiminde ustalaştığına emin olabiliriz. Günümüzdeki Çin'de Hubei bölgesi Mashan'da bir mezarda keşfedilen en eski ipek nakış örneği olup, Zhanguo dönemine (MÖ 5.-3. yüzyıl) ait olduğu desteklenmektedir. Han Hanedanlığı döneminde İpek Yolu'nun açılmasından sonra ipek üretimi ve ticareti gelişmeye başladı. 14. yüzyılda Çin ipek nakış üretimi zirve noktasına ulaştı. Birçok ipek nakış stilleri Song Jin (宋锦 Song nakışı) Suzhou'nda, Yun Jin (云锦 Bulut nakışı) Nanjing'de ve Shu Jin (蜀锦 Shu nakışı) Sichuan'da geliştirildi.

Bugün, pek çok elişi yerini makineye bıraktı. Fakat bazı karmaşık işler hala el ile yapılmaktadır. Modern Çin ipek nakışı hala güney Çin'de etkil olmaktadır.

Türler[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha önemli stiller[değiştir | kaynağı değiştir]

Suzhou nakışlı paravana.
  • Su Xiu (苏绣) — Suzhou nakışı, Suzhou, Jiangsu bölgesi alanı etrafının elsanatıdır. Bu nakış güzel desenleri, şık renkleri ve mükemmel ince işiyle meşhurdur. Onun dikişi çok dikkatli, titiz ustalıkla, çözümü zor karışık renklendirme ve inceltmeyle doludur.
  • Xiang Xiu (湘绣) — Hunan nakışı Changsha, Hunan bölgesinden gelmektedir. Bu nakış işi tamamen şık siyah, beyaz ve gri renklendirmesiyle diğerlerinden farklıdır. Onun vurgusu ışık ve gölge konsantrasyonu olup doku örneği üç boyutlu bir etki verir.
  • Yue Xiu/Guang Xiu (粤绣/广秀) — Guangdong nakışı, Chaozhou, Guandong bölgesi el hüneridir.
  • Shu Xiu (蜀绣) — Sichuan nakışı Chengdu, Sichuan bölge alanları etrafından kaynaklanmaktadır. Çin nakış tarihinin bilinen en eski nakış stillerindendir.

Diğer stiller[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Gu Xiu (顾绣) — Gu nakışı, diğer stillerden farklıdır çünkü o boyamada ve güzel yazımda uzmanlaşmıştır. Gu nakışı ayrıca Gu ailesinin yaşadığı yer sonrası Lu Xiang nakışı olarak adlandırılır. Bugün Gu nakışı Şanghay'da özel yerel üretim haline geldi.

Etnik stiller[değiştir | kaynağı değiştir]

Diğer Çin etnik grupları, Bai, Miao, Zhuang ve Zang halkları ayrıca kendi nakış stillerine sahiptirler. Onların nakışları genellikle belirli gizemli veya dini konuları anlatır.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]