Çöp bilim

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Çöp bilim (İngilizce: Junk science) ABD'deki siyasi ve yasal tartışmalarda, bir tarafın bilimsel veriler, araştırmalar, analizler üzerine yaptığı iddiaları sahte olarak değerlendirirken kullanılan bir terimdir. Terim, iddiaları ortaya atan tarafın siyasi, ideolojik, finansal veya başka bilimsel olmayan amaçlar barındırdığına işaret eden aşağılayıcı bir çağrışıma sahiptir.

Terim ilk kez davalardaki uzman tanıklıklarında kullanmışsa da bugün birçok farklı alanda da kullanılır. Örneğin, zararlı çevresel veya sağlık etkileri bulunan ticari etkinliklere dair yapılan araştırmaları eleştirirken bu terime rastlanabilir. Sıklıkla bu yöndeki eleştirilere yanıt olarak da kullanılır. Çöp bilim terimi bilim camiası tarafından belirgin bir şekilde kullanılmadığı gibi yine bu camiada oturmuş belirli bir tanıma da sahip değildir ve dolayısıyla bilimsel bir terim olmaktan ziyade siyasi tartışmalarda kullanılan bir terimdir. Bununla birlikte bireysel olarak terimi kullanan bilim insanları da olmuştur. Örneğin 1989 yılında küresel ısınmanın insan kaynaklı olduğu kuramının destekçilerinden biri olan Jerry Mahlman, küresel ısınmanın nedenini solar varyasyon olarak gören alternatif bir kurama atıfta bulunarak 'gürültülü çöp bilim' lafını kullanmıştır.[1]

Kaynakça ve notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Roberts, L. (1989, November). Global warming: Blaming the sun. Science, 246(4933), 992-993.