Sol SR

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Maria Spiridonova, yeni Sol SR partisinin devrimci ikonu ve sembolü.

Sol SR’lar (Rusça: левых социалистов-революционеров[a]; Türkçe: Sol Sosyalist Devrimciler), 1917 yılından itibaren Sosyalist Devrimci Partiden ayrılarak Bolşeviklerden yana tavır alan siyasi grup.[1]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Şubat Devriminden sonra[değiştir | kaynağı değiştir]

1917 Şubat Devriminden sonra SR partisi Geçici Hükümete destek verdiğinden dolayı parti içinde yarılmalar meydana gelmişti. Sol SR grubu Bolşeviklerden yana olmuş ve iktidarın komünistler tarafından bir ayaklanmayla alınmasını savunmuşlardır.

Bolşeviklerin müttefikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Özellikle kırda güçlü olan partinin çoğunluğu partiden ayrılsa da sol SR’ların Bolşeviklere destek vererek partiden ayrılması Bolşeviklerin Ekim Devriminden sonra kırda destek görmesi sonucunu getirecektir. Ayrıca Bolşeviklerin samimi olarak iktidarı diğer sosyalist partilerle paylaşma isteğinin de göstergesidir.

Kurucu Meclis seçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Grup resmen ana gövdeden ayrılmış olsa da Kurucu Meclis seçimlerinde bu ayrılık tanımlanmamış ve SR ve sol SR’lar aynı listelerden vekil seçilmişlerdir. Grubun öne çıkan lideri Maria Spiridonova olur. Grup özellikle köylü Sovyetlerinde destek görmektedir.

İktidarda[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekim Devrimi sonrasında iktidarı alan Bolşevikler kendilerine destek veren sol SR’lara hükûmette ve devlet kurumlarında önemli yetkiler vermiştir. Ancak Almanya İmparatorluğu ile 1918 yılı başlarında imzalanan Brest Litovsk Antlaşmasını protesto eden grup üyeleri hükûmetteki görevlerinden istifa edeceklerdir.

Tasfiye[değiştir | kaynağı değiştir]

Sol SR'lar Bolşeviklerin Almanya İmparatorluğu ile barış imzalamasını yanlış olarak değerlendirdikleri için Bolşeviklerle Almanların savaşmalarına yol açacağını düşünerek Alman Elçisi Kont Wilhelm von Mirbach'ı öldüreceklerdir. Daha sonra Bolşevik iktidarını devirmeye yönelik bir ayaklanmaya da kalkışacak olan sol SR'lar Bolşevikler tarafından bastırılacaktır. Tasfiye edilen sol SR'lar daha sonra patlak veren Rusya İç Savaşı döneminde Bolşeviklerden yana savaşacak ve yeniden yönetime katılsalar da artık bir grup olarak varlıklarını sürdürmeyecek, Bolşeviklere dahil olacaklardır.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Rusça Sosyalist Devrimci kelimelerinin baş harflerinden türetilen SR kısaltmasının okunuşundan hareketle bu gruba Essarlar da denilmektedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ alphahis (10 Ağustos 2020). "The Left SRs (Left Socialist-Revolutionaries)". Russian Revolution (İngilizce). Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022.