Kronik obstrüktif akciğer hastalığı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok |
|||
| 181. satır: | 181. satır: | ||
[[Pulmoner rehabilitasyon]], bir egzersiz, hastalık yönetimi ve rehberlik programı olup kişinin yararı için koordine olur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.nhlbi.nih.gov/health/dci/Diseases/Copd/Copd_Treatments.html | title = COPD — Treatment | publisher = U.S. National Heart Lung and Blood Institute | accessdate = 2013-07-23 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20120427152659/http://www.nhlbi.nih.gov:80/health/dci/Diseases/Copd/Copd_Treatments.html | arşivtarihi = 27 Nisan 2012}}</ref> Yakın zamanda atak geçirenlerde, pulmoner rehabilitasyonun yaşam kalitesini, egzersiz yeteneğini arttırdığı ve ölüm riskini azalttığı görülmektedir.<ref name=Puhan2011>{{Dergi kaynağı |author=Puhan MA, Gimeno-Santos E, Scharplatz M, Troosters T, Walters EH, Steurer J |editor1-last=Puhan |editor1-first=Milo A |title=Pulmonary rehabilitation following exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease |journal=Cochrane Database Syst Rev |issue=10 |pages=CD005305 |year=2011|pmid=21975749 |doi=10.1002/14651858.CD005305.pub3 }}</ref> Bunun yanında kişinin hastalığı üzerindeki ve kendi duyguları üzerindeki kontrol hissini arttırır.<ref name=Lac2006>{{Dergi kaynağı | author = Lacasse Y, Goldstein R, Lasserson TJ, Martin S | title = Pulmonary rehabilitation for chronic obstructive pulmonary disease | journal = Cochrane Database Syst Rev | volume =4 | pages = CD003793 | year = 2006 | pmid = 17054186 | doi = 10.1002/14651858.CD003793.pub2 | editor1-last = Lacasse | editor1-first = Yves }}</ref> |
[[Pulmoner rehabilitasyon]], bir egzersiz, hastalık yönetimi ve rehberlik programı olup kişinin yararı için koordine olur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.nhlbi.nih.gov/health/dci/Diseases/Copd/Copd_Treatments.html | title = COPD — Treatment | publisher = U.S. National Heart Lung and Blood Institute | accessdate = 2013-07-23 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20120427152659/http://www.nhlbi.nih.gov:80/health/dci/Diseases/Copd/Copd_Treatments.html | arşivtarihi = 27 Nisan 2012}}</ref> Yakın zamanda atak geçirenlerde, pulmoner rehabilitasyonun yaşam kalitesini, egzersiz yeteneğini arttırdığı ve ölüm riskini azalttığı görülmektedir.<ref name=Puhan2011>{{Dergi kaynağı |author=Puhan MA, Gimeno-Santos E, Scharplatz M, Troosters T, Walters EH, Steurer J |editor1-last=Puhan |editor1-first=Milo A |title=Pulmonary rehabilitation following exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease |journal=Cochrane Database Syst Rev |issue=10 |pages=CD005305 |year=2011|pmid=21975749 |doi=10.1002/14651858.CD005305.pub3 }}</ref> Bunun yanında kişinin hastalığı üzerindeki ve kendi duyguları üzerindeki kontrol hissini arttırır.<ref name=Lac2006>{{Dergi kaynağı | author = Lacasse Y, Goldstein R, Lasserson TJ, Martin S | title = Pulmonary rehabilitation for chronic obstructive pulmonary disease | journal = Cochrane Database Syst Rev | volume =4 | pages = CD003793 | year = 2006 | pmid = 17054186 | doi = 10.1002/14651858.CD003793.pub2 | editor1-last = Lacasse | editor1-first = Yves }}</ref> |
||
Optimal egzersiz rutini, egzersiz sırasında mekanik ventilasyon kullanımı ve KOAH hastaları için önerilen egzersiz yoğunluğu bilinmemektedir.<ref name="Zainuldin" /><ref>{{Cite journal|last=McNamara|first=Renae J.|last2=McKeough|first2=Zoe J.|last3=McKenzie|first3=David K.|last4=Alison|first4=Jennifer A.|date=2013-12-18|title=Water-based exercise training for chronic obstructive pulmonary disease|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=12|pages=CD008290|doi=10.1002/14651858.CD008290.pub2|issn=1469-493X|pmid=24353107}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Menadue|first=Collette|last2=Piper|first2=Amanda J.|last3=van 't Hul|first3=Alex J.|last4=Wong|first4=Keith K.|date=2014-05-14|title=Non-invasive ventilation during exercise training for people with chronic obstructive pulmonary disease|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=5|pages=CD007714|doi=10.1002/14651858.CD007714.pub2|issn=1469-493X|pmid=24823712}}</ref> Kol dayanıklılığını arttıran egzersizler, KOAH hastalarının kol hareketini geliştirirken nefes darlığına da ufak katkılar sağlar.<ref name="McKeough2016" /> Kol egzersizleri yapmak yaşam kalitesini arttırmak için tek başına yeterli değildir.<ref name="McKeough2016">{{Cite journal|last=McKeough|first=Zoe J.|last2=Velloso|first2=Marcelo|last3=Lima|first3=Vanessa P.|last4=Alison|first4=Jennifer A.|date=2016-11-15|title=Upper limb exercise training for COPD|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=11|pages=CD011434|doi=10.1002/14651858.CD011434.pub2|issn=1469-493X|pmid=27846347}}</ref> Nefes alıp verme egzersizlerinin de olumlu yararları sınırlıdır.<ref name="Holland2012" /> [[Büzük dudak nefesi]] egzersizleri yararlı olabilir.<ref name="Morrison 2013 124" /><ref name="Holland2012" /> [[Tai-Chi Chuan|Tai Chi]] egzersizleri KOAH hastaları için güvenli egzersizlerden olup sıradan tedavi programına nazaran daha solunum faaliyetleri ve kapasitesi için daha yararlı olabilir.<ref name="Ngai2016" /> Tai Chi'nin diğer egzersiz programlarından daha etkili olduğuna dair herhangi bir çalışma yoktur.<ref name="Ngai2016">{{Cite journal|last=Ngai|first=Shirley P. C.|last2=Jones|first2=Alice Y. M.|last3=Tam|first3=Wilson Wai San|date=2016-06-07|title=Tai Chi for chronic obstructive pulmonary disease (COPD)|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=6|pages=CD009953|doi=10.1002/14651858.CD009953.pub2|issn=1469-493X|pmid=27272131}}</ref> |
|||
Normalden daha zayıf veya daha fazla kilolu olmak da belirtileri, engellilik seviyesi ve KOAH prognozunu etkileyebilir. Zayıf insanlar solunum kas gücünü kalori alımlarını arttırarak arttırabilirler.<ref name="GOLD2007" /> Düzenli egzersiz veya pulmoner rehabilitasyon programları eşliğinde kalori alımı KOAH semptomlarını azalmada kayda değer katkılar sağlar. [[Malnütrisyon|Yetersiz beslenen]] hastalarda ek besinler yararlıdır.<ref name="Ferr2012">{{cite journal|author=Ferreira IM, Brooks D, White J, Goldstein R |editor1-last=Ferreira|editor1-first=Ivone M |title=Nutritional supplementation for stable chronic obstructive pulmonary disease |journal=Cochrane Database Syst Rev |volume=12 |pages=CD000998 |year=2012 |pmid=23235577 |doi=10.1002/14651858.CD000998.pub3 }}</ref> |
|||
=== Bronkodilatörler === |
=== Bronkodilatörler === |
||
Soluk yoluyla alınan [[bronkodilatör]]ler kullanılan en birincil ilaçlardan olup<ref name=Lancet2012/> genel hastalığa küçük katkılar sağlarlar.<ref name=VanD2013>{{cite journal |vauthors=van Dijk WD, van den Bemt L, van Weel C | title = Megatrials for bronchodilators in chronic obstructive pulmonary disease (COPD) treatment: time to reflect | journal = J Am Board Fam Med | volume = 26 | issue = 2 | pages = 221–4 | year = 2013 | pmid = 23471939 | doi = 10.3122/jabfm.2013.02.110342}}</ref> Bu tip ilaçların iki tipi bulunur: [[Beta2-adrenerjik agonist|β<sub>2</sub> agonistler]] ve [[antikolinerjikler]]. Her iki tip ilacın da uzun etkili ve kısa etkili biçimleri bulunur. Nefes darlığı, öksürme ve yetersiz egzersiz gibi olumsuzlukları azaltarak [[yaşam kalitesi]]ni arttırır.<ref name=Lies2002>{{cite journal |vauthors=Liesker JJ, Wijkstra PJ, Ten Hacken NH, Koëter GH, Postma DS, Kerstjens HA |title=A systematic review of the effects of bronchodilators on exercise capacity in patients with COPD |journal=Chest |volume=121 |issue=2 |pages=597–608 |date=February 2002|pmid=11834677 |doi= 10.1378/chest.121.2.597 |url=http://journal.publications.chestnet.org/article.aspx?articleid=1080303}}</ref> Ancak altta yatan hastalığın gidişatında herhangi bir değişiklik yapıp yapmadıkları konusunda kesin bir çalışma yoktur.<ref name=Lancet2012/> |
|||
Hastalığı hafif olarak geçiren kimselerde, kısa etkili ilaçların [[Pro re nata|ihtiyaç duyuldukça]] kullanılması önerilir.<ref name=Lancet2012/> Daha ciddi boyutlardaki hastalarda uzun etkili ilaçlar önerilir.<ref name=Lancet2012/> Uzun süreli ilaçlar kısmen hiperenflasyonu (''aşırı havalanma'') iyileştirme prensibiyle çalışır.<ref name=Coop2006>{{cite journal|last1=Cooper|first1=CB|title=The connection between chronic obstructive pulmonary disease symptoms and hyperinflation and its impact on exercise and function.|journal=The American Journal of Medicine|date=October 2006|volume=119|issue=10 Suppl 1|pages=21–31|pmid=16996896|doi=10.1016/j.amjmed.2006.08.004}}</ref> Uzun etkili bronkodilatörler yetersizse genelde tedaviye soluk yoluyla alınan kortikosteroidler eklenir.<ref name=Lancet2012/> Uzun etkili ilaçlara nazaran, [[tiotropiyum]] (uzun etkili antikolinerjik) ve [[uzun etkili beta-adrenoseptör agonist]]lerin (LABA'lar) daha iyi olup olmadıkları kesin değildir ve en uygun ilacın seçilmesi için hepsinin denenerek en iyi verim alınanının kullanılması önerilmektedir.<ref name=Far2015/> Her iki tip ilaç da akut atak riskini %15–25 aralığında azaltır.<ref name=Lancet2012/> İki tip aynı anda kullanılabilir fakat böylesi bir durumun kayda değer bir yarar sağlayıp sağlamadığı konusunda kesin bir çalışma yoktur.<ref name=Far2015>{{Cite journal|last=Farne|first=Hugo A.|last2=Cates|first2=Christopher J.|date=2015-10-22|title=Long-acting beta2-agonist in addition to tiotropium versus either tiotropium or long-acting beta2-agonist alone for chronic obstructive pulmonary disease|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=10|pages=CD008989|doi=10.1002/14651858.CD008989.pub3|issn=1469-493X|pmid=26490945}}</ref> |
|||
<!--Beta agonists --> |
<!--Beta agonists --> |
||
[[Salbutamol]] (Ventolin) ve [[terbütalin]] gibi bazı kısa etkili β<sub>2</sub> agonistler mevcuttur.<ref name=GOLD2013Chp3/> BBunlar belirtileri dört ila altı saat arasında azaltırlar.<ref name=GOLD2013Chp3/> [[Salmeterol]], [[formoterol]] ve [[indakaterol]] gibi uzun etkili β<sub>2</sub> agonistleri bakım terapilerinde kullanılır. Bazıları bunun yararının sınırlı olduğunu öne sürerken,<ref name=Cave2011>{{Cite journal | last1 = Cave | first1 = AC. | last2 = Hurst | first2 = MM. | title = The use of long acting β₂-agonists, alone or in combination with inhaled corticosteroids, in chronic obstructive pulmonary disease (COPD): a risk-benefit analysis | journal = Pharmacol Ther | volume = 130 | issue = 2 | pages = 114–43 |date=May 2011 | doi = 10.1016/j.pharmthera.2010.12.008 | pmid = 21276815 }}</ref> diğerleri yeterli yarar sağladığını ileri sürer.<ref>{{cite journal|last=Spencer|first=S|author2=Karner, C |author3=Cates, CJ |author4= Evans, DJ |title=Inhaled corticosteroids versus long-acting beta(2)-agonists for chronic obstructive pulmonary disease|journal=Cochrane Database Syst Rev|date=Dec 7, 2011|issue=12|pages=CD007033|pmid=22161409|doi=10.1002/14651858.CD007033.pub3|editor1-last=Spencer|editor1-first=Sally}}</ref><ref>{{cite journal|last=Wang|first=J|author2=Nie, B |author3=Xiong, W |author4= Xu, Y |title=Effect of long-acting beta-agonists on the frequency of COPD exacerbations: a meta-analysis|journal=Journal of clinical pharmacy and therapeutics|date=April 2012|volume=37|issue=2|pages=204–11|pmid=21740451|doi=10.1111/j.1365-2710.2011.01285.x}}</ref><ref name=Geake2015>{{Cite journal|last=Geake|first=James B.|last2=Dabscheck|first2=Eli J.|last3=Wood-Baker|first3=Richard|last4=Cates|first4=Christopher J.|date=2015-01-10|title=Indacaterol, a once-daily beta2-agonist, versus twice-daily beta₂-agonists or placebo for chronic obstructive pulmonary disease|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=1|pages=CD010139|doi=10.1002/14651858.CD010139.pub2|issn=1469-493X|pmid=25575340}}</ref> Uzun süreli kullanımlar KOAH hastaları için güvenli görünmektedir<ref name=Decr2013>{{cite journal |vauthors=Decramer ML, Hanania NA, Lötvall JO, Yawn BP | title = The safety of long-acting β2-agonists in the treatment of stable chronic obstructive pulmonary disease | journal = Int J Chron Obstruct Pulmon Dis | volume = 8 | pages = 53–64 | year = 2013 | pmid = 23378756 | pmc = 3558319 | doi = 10.2147/COPD.S39018 }}</ref> fakat yan etkileri arasında [[tremor|istem-dışı titremeler]] ve [[palpitasyon|kalp palpitasyon]] yer alır.<ref name=Lancet2012/> Soluk yoluyla alınan steroidlerle beraber alındığında zatürre riskini arttırırlar.<ref name=Lancet2012/> Steroidler ve LABA'lar beraber daha iyi sonuçlar verebilirken,<ref name=Cave2011/> bu küçük katkıların artan sağlık risklerinden daha kayda değer olup olmadığı belirsizdir.<ref>{{cite journal|last=Nannini|first=LJ|author2=Lasserson, TJ |author3=Poole, P |title=Combined corticosteroid and long-acting beta(2)-agonist in one inhaler versus long-acting beta(2)-agonists for chronic obstructive pulmonary disease|journal=Cochrane Database Syst Rev|date=Sep 12, 2012|volume=9|pages=CD006829|pmid=22972099|doi=10.1002/14651858.CD006829.pub2|editor1-last=Nannini|editor1-first=Luis Javier|pmc=4170910}}</ref> İndakaterol günde bir dozluk kullanım gerektirir ve günde iki kez kullanım gerektiren uzun etkili β<sub>2</sub> agonistleri kadar etkilidir.<ref name=Geake2015/> |
|||
<!--Anticholinergics --> |
<!--Anticholinergics --> |
||
KOAH ile mücadelede iki ana antikolinerjik kullanılır: [[ipratropyum]] ve [[tiotropyum]]. İpratropyum kısa etkili bir ajan olup tiotropyum uzun etkilidir. Tiotropyum atakları azaltarak yaşam kalitesini arttırır.<ref name=Karner2014>{{Cite journal|last=Karner|first=Charlotta|last2=Chong|first2=Jimmy|last3=Poole|first3=Phillippa|date=2014-07-21|title=Tiotropium versus placebo for chronic obstructive pulmonary disease1|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=7|pages=CD009285|doi=10.1002/14651858.CD009285.pub3|issn=1469-493X|pmid=25046211}}</ref> Bu katkıları tiotropyum, ipratropyuma göre daha verimli sağlar.<ref>{{Cite journal|last=Cheyne|first=Leanne|last2=Irvin-Sellers|first2=Melanie J.|last3=White|first3=John|date=2015-09-22|title=Tiotropium versus ipratropium bromide for chronic obstructive pulmonary disease|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=9|pages=CD009552|doi=10.1002/14651858.CD009552.pub3|issn=1469-493X|pmid=26391969}}</ref> Bu maddeler ölüm riski veya hastanede tutulma süresinde kayda değer bir değişiklik vaat etmez.<ref name=Karner2014/> Antikolinerjikler ağız kuruluğu ve idrar yolu hastalıklarını arttırma eğilimi gösterebilirler.<ref name=Lancet2012/> Bunun yanında kalp hastalıkları ve [[kalp krizi]]nde artışa yol açabilirler.<ref name=Singh2008>{{cite journal |vauthors=Singh S, Loke YK, Furberg CD | title = Inhaled anticholinergics and risk of major adverse cardiovascular events in patients with chronic obstructive pulmonary disease: a systematic review and meta-analysis | journal = JAMA | volume = 300 | issue = 12 | pages = 1439–50 |date=September 2008 | pmid = 18812535 | doi = 10.1001/jama.300.12.1439 }}</ref><ref name=Singh2013>{{cite journal |vauthors=Singh S, Loke YK, Enright P, Furberg CD | title = Pro-arrhythmic and pro-ischaemic effects of inhaled anticholinergic medications | journal = Thorax | volume = 68 | issue = 1 | pages = 114–6 |date=January 2013 | pmid = 22764216 | doi = 10.1136/thoraxjnl-2011-201275 }}</ref> Bir diğer uzun etkili ajan olan [[aklidinyum]], yaşam kalitesini arttırmasının yanı sıra hastanede tutulma oranlarını azaltır.<ref>{{cite journal|last1=Jones|first1=P|title=Aclidinium bromide twice daily for the treatment of chronic obstructive pulmonary disease: a review.|journal=Advances in therapy|date=Apr 2013|volume=30|issue=4|pages=354–68|pmid=23553509|doi=10.1007/s12325-013-0019-2}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Cazzola|first1=M|last2=Page|first2=CP|last3=Matera|first3=MG|title=Aclidinium bromide for the treatment of chronic obstructive pulmonary disease.|journal=Expert opinion on pharmacotherapy|date=Jun 2013|volume=14|issue=9|pages=1205–14|pmid=23566013|doi=10.1517/14656566.2013.789021}}</ref><ref name="Ni2014">{{Cite journal|last=Ni|first=Han|last2=Soe|first2=Zay|last3=Moe|first3=Soe|date=2014-09-19|title=Aclidinium bromide for stable chronic obstructive pulmonary disease|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=9|pages=CD010509|doi=10.1002/14651858.CD010509.pub2|issn=1469-493X|pmid=25234126}}</ref> Aklinidinyum, tiotropyuma bir alternatif olarak geliştirildiyse de hangisinin daha etkili olduğu belirsizdir.<ref name="Ni2014" /> |
|||
=== |
=== Kortikosteroidler === |
||
[[Kortikosteroid ilaçlar]] solunum yoluyla alınsalar da akut atakların önüne geçmek adına tablet olarak da alınabilirler. Solunum yoluyla alınan kortikosteroidler (ICS) daha az ciddi KOAH hastaları için kayda değer faydalar sağlamazken, orta veya ciddi derecedeki hastaların akut ataklarını azaltır.<ref>{{cite journal |vauthors=Gartlehner G, Hansen RA, Carson SS, Lohr KN |title=Efficacy and Safety of Inhaled Corticosteroids in Patients With COPD: A Systematic Review and Meta-Analysis of Health Outcomes |journal=Ann Fam Med |volume=4 |issue=3 |pages=253–62 |year=2006 |pmid=16735528 |pmc=1479432|doi=10.1370/afm.517 }}</ref> Tek başlarına bir-yıllık ölümlere bir katkıları yoktur.<ref name="Drummond08"/><ref>{{cite journal|last1=Chinet|first1=T|last2=Dumoulin|first2=J|last3=Honore|first3=I|last4=Braun|first4=JM|last5=Couderc|first5=LJ|last6=Febvre|first6=M|last7=Mangiapan|first7=G|last8=Maurer|first8=C|last9=Serrier|first9=P|last10=Soyez|first10=F|last11=Terrioux|first11=P|last12=Jebrak|first12=G|title=[The place of inhaled corticosteroids in COPD].|journal=Revue des maladies respiratoires|date=29 January 2016|pmid=26831345|doi=10.1016/j.rmr.2015.11.009}}</ref> Hastalığın gelişimi konusunda bir etkiye sahip olup olmadıkları kesin değildir.<ref name=Lancet2012/> LABA ile birlikte kullanıldıklarında, tek başında ICS veya tek başına LABA kullanımına nazaran ölüm oranlarını azaltabilirler.<ref>{{cite journal|last1=Dong|first1=YH|last2=Lin|first2=HH|last3=Shau|first3=WY|last4=Wu|first4=YC|last5=Chang|first5=CH|last6=Lai|first6=MS|title=Comparative safety of inhaled medications in patients with chronic obstructive pulmonary disease: systematic review and mixed treatment comparison meta-analysis of randomised controlled trials.|journal=Thorax|date=January 2013|volume=68|issue=1|pages=48–56|pmid=23042705|doi=10.1136/thoraxjnl-2012-201926}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Nannini|first1=LJ|last2=Poole|first2=P|last3=Milan|first3=SJ|last4=Kesterton|first4=A|title=Combined corticosteroid and long-acting beta(2)-agonist in one inhaler versus inhaled corticosteroids alone for chronic obstructive pulmonary disease.|journal=Cochrane Database Syst Rev |date=30 August 2013|volume=8|pages=CD006826|pmid=23990350|doi=10.1002/14651858.CD006826.pub2}}</ref> Solunum yoluyla alınan steroidler, artan zatürre oranlarıyla ilişkilidir.<ref>{{cite journal|last1=Kew|first1=KM|last2=Seniukovich|first2=A|title=Inhaled steroids and risk of pneumonia for chronic obstructive pulmonary disease.|journal=Cochrane Database Syst Rev |date=10 March 2014|volume=3|pages=CD010115|pmid=24615270|doi=10.1002/14651858.CD010115.pub2}}</ref> Uzun süreli steroid tabletleri kullanımının da kayda değer zararları bulunur.<ref name=GOLD2013Chp3/> |
|||
[[Corticosteroid]]s are usually used in inhaled form but may also be used as tablets to treat and prevent acute exacerbations. While inhaled corticosteroids (ICS) have not shown benefit for people with mild COPD, they decrease acute exacerbations in those with either moderate or severe disease.<ref>{{Dergi kaynağı |author=Gartlehner G, Hansen RA, Carson SS, Lohr KN |title=Efficacy and Safety of Inhaled Corticosteroids in Patients With COPD: A Systematic Review and Meta-Analysis of Health Outcomes |journal=Ann Fam Med |volume=4 |issue=3 |pages=253–62 |year=2006 |pmid=16735528 |pmc=1479432|doi=10.1370/afm.517 }}</ref> When used in combination with a LABA they decrease mortality more than either ICS or LABA alone.<ref name=Shaf2013>{{Dergi kaynağı | author = Shafazand S | title = ACP Journal Club. Review: inhaled medications vary substantively in their effects on mortality in COPD | journal = Ann. Intern. Med. | volume = 158 | issue = 12 | pages = JC2 |date=June 2013 | pmid = 23778926 | doi = 10.7326/0003-4819-158-12-201306180-02002 }}</ref> By themselves they have no effect on overall one-year mortality and are associated with increased rates of pneumonia.<ref name="Drummond08"/> It is unclear if they affect the progression of the disease.<ref name=Lancet2012/> Long-term treatment with steroid tablets is associated with significant side effects.<ref name=GOLD2013Chp3/> |
|||
=== Diğer ilaçlar === |
=== Diğer ilaçlar === |
||
Uzun süreli [[antibiyotik]]ler, özellikle [[makrolid]] sınıfındaki [[eritromisin]] gibi ilaçlar, yılda bir veya daha fazla atak geçiren KOAH hastalarının ataklarının sıklığını azaltırlar.<ref name=Mammen2012>{{cite journal |vauthors=Mammen MJ, Sethi S | title = Macrolide therapy for the prevention of acute exacerbations in chronic obstructive pulmonary disease | journal = Pol. Arch. Med. Wewn. | volume = 122 | issue = 1–2 | pages = 54–9 | year = 2012 | pmid = 22353707}}</ref><ref name=Harath2013>{{cite journal|last=Herath|first=SC|author2=Poole, P|title=Prophylactic antibiotic therapy for chronic obstructive pulmonary disease (COPD).|journal=Cochrane Database Syst Rev|date=Nov 28, 2013|volume=11|pages=CD009764|pmid=24288145|doi=10.1002/14651858.CD009764.pub2}}</ref> Bu uygulama dünyanın bazı bölgelerinde uygun maliyet artısı getirir.<ref>{{cite journal|last=Simoens|first=S|author2=Laekeman, G |author3=Decramer, M |title=Preventing COPD exacerbations with macrolides: a review and budget impact analysis|journal=Respiratory medicine|date=May 2013|volume=107|issue=5|pages=637–48|pmid=23352223|doi=10.1016/j.rmed.2012.12.019}}</ref> Bu uygulamayla ilgili endişeler arasında [[antibiyotik direnci]] ve [[azitromisin]] kaynaklı işitme sorunları yer alır.<ref name=Harath2013/> [[Teofilin]] gibi [[Ksantin|metilksantinler]] yarardan çok zarar verdiklerinden ötürü önerilmezler,<ref name=Bar2003>{{cite journal |author=Barr RG, Rowe BH, Camargo CA |editor1-last=Barr |editor1-first=R Graham |title=Methylxanthines for exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease |journal=Cochrane Database Syst Rev |issue=2 |pages=CD002168 |year=2003 |pmid=12804425 |doi=10.1002/14651858.CD002168 }}</ref> ancak başka tedbirler altında tutulmayanlar tarafından ikinci basamak ajan olarak kullanılabilirler.<ref name=GOLD2007/> [[Mukolitik]]ler [[kronik bronşit]] sahibi hastaların ataklarının azaltılmasına yardımcı olabilirler.<ref>{{cite journal|last1=Poole|first1=P|last2=Chong|first2=J|last3=Cates|first3=CJ|title=Mucolytic agents versus placebo for chronic bronchitis or chronic obstructive pulmonary disease.|journal=Cochrane Database Syst Rev |date=29 July 2015|volume=7|pages=CD001287|pmid=26222376|doi=10.1002/14651858.CD001287.pub5}}</ref> [[Öksürük ilacı|Öksürük ilaçları]] önerilmez.<ref name=GOLD2013Chp3/> |
|||
=== Oksijen === |
=== Oksijen === |
||
[[ |
[[Oksijen terapisi|Ek oksijen tedavisi]], dinlenme halinde düşük oksijen oranlarına ([[kan gazı analizi|kan gazı basıncı]]nın 50–55 mmHg veya oksijen doygunluğunun %88'in altında olduğu durumlar) sahip olan kimseler için önerilir.<ref name=GOLD2013Chp3>{{cite book |last=Vestbo |first=Jørgen |title=Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease |year=2013 |publisher=Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease |pages=19–30 |chapter=Therapeutic Options |chapterurl=http://www.goldcopd.org/uploads/users/files/GOLD_Report_2013_Feb20.pdf#36}}{{dead link|date=March 2017}}</ref><ref name=Group2012/> Bu gruptaki kimselerde günde 15 saat kullanılması durumunda [[kalp yetmezliği]] ve ölüm riskini azaltır<ref name=GOLD2013Chp3/><ref name=Group2012>{{cite journal|last=COPD Working|first=Group|title=Long-term oxygen therapy for patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD): an evidence-based analysis|journal=Ontario health technology assessment series|year=2012|volume=12|issue=7|pages=1–64|pmid=23074435|pmc=3384376}}</ref> ve kişinin egzersiz yapma yeteneğini arttırır.<ref name=Brad2005>{{cite journal | author = Bradley JM, O'Neill B | title = Short-term ambulatory oxygen for chronic obstructive pulmonary disease | journal = Cochrane Database Syst Rev | volume =4 | pages = CD004356 | year = 2005 | pmid = 16235359 | doi = 10.1002/14651858.CD004356.pub3 | editor1-last = Bradley | editor1-first = Judy M }}</ref> Oksijen seviyesi daha yüksek olan hastalarda egzersiz sırasında verilen oksijen katkısı kişinin nefes yetmezliğini arttırırken günlük aktivitelerindeki nefes yetmezliğine etki etmediği gibi hayat kalitesinde bir artışa sebep olmaz.<ref>{{Cite journal|last=Ekström|first=Magnus|last2=Ahmadi|first2=Zainab|last3=Bornefalk-Hermansson|first3=Anna|last4=Abernethy|first4=Amy|last5=Currow|first5=David|date=2016-11-25|title=Oxygen for breathlessness in patients with chronic obstructive pulmonary disease who do not qualify for home oxygen therapy|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=11|pages=CD006429|doi=10.1002/14651858.CD006429.pub3|issn=1469-493X|pmid=27886372}}</ref> Yangın riski arttıran bu tedavi, kişinin sigaraya devam etmesi durumunda çok az bir katkı sağlar.<ref>{{cite book|last=Chapman|first=Stephen|title=Oxford handbook of respiratory medicine|year=2009|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-954516-2|page=707|url=https://books.google.com/books?id=945lM1g_uQoC&pg=PA707|edition=2nd}}</ref> Böylesi durumlarda oksijen kullanımına karşı çıkan uzmanlar mevcuttur.<ref>{{cite book|last=Blackler|first=Laura|title=Managing chronic obstructive pulmonary disease|year=2007|publisher=Wiley|isbn=978-0-470-51798-7|page=49|url=https://books.google.com/books?id=D5n6lqqxkNUC&pg=PA49}}</ref> Akut ataklar sırasında birçok kişi oksijene ihtiyaç duyar; kişinin oksijen doygunluğu hesaba katılmadan yapılan oksijen terapileri kişinin kanında karbon dioksit oranlarının yükselmesine ve daha kötü sonuçlara neden olabilir.<ref>{{cite book|last=Jindal|first=Surinder K|title=Chronic Obstructive Pulmonary Disease|year=2013|publisher=Jaypee Brothers Medical |isbn=978-93-5090-353-7|page=139|url=https://books.google.com/books?id=PTgIAQAAQBAJ&pg=PA139}}</ref><ref name=BTS2008>{{cite journal|last=O'Driscoll|first=BR|last2=Howard |first2=LS |last3=Davison |first3=AG |author4=British Thoracic, Society|title=BTS guideline for emergency oxygen use in adult patients|journal=Thorax|date=October 2008|volume=63 |issue=Suppl 6|pages=vi1–68|pmid=18838559|doi=10.1136/thx.2008.102947}}</ref> Yüksek karbon dioksit riski taşıyanlarda %88–92'lık bir oksijen doygunluğu önerilirken, böyle bir risk taşımayanlarda %94–98 yeterlidir.<ref name=BTS2008/> |
||
=== Cerrahi === |
=== Cerrahi === |
||
Çok ciddi boyutlardaki hastalarda cerrahi müdahale bazen yararlıdır ve [[akciğer nakli]] veya [[akciğer hacmi azaltma ameliyatı]] gibi uygulamaları içerir.<ref name=Lancet2012/> Akciğer nakli azaltma ameliyatında akciğerdeki en hasarlı kısımlar çıkarılarak kalan daha sağlıklı dokuların genişleyip daha iyi çalışması sağlanır.<ref name=GOLD2013Chp3/> Bu operasyon özellikle hastalık üst lopları etkilemişse başarılı olabilir. Ancak uygulama sonrası erken ölümler veya yan etkiler görülebilir.<ref>{{cite journal|last1=van Agteren|first1=JE|last2=Carson|first2=KV|last3=Tiong|first3=LU|last4=Smith|first4=BJ|title=Lung volume reduction surgery for diffuse emphysema.|journal=The Cochrane database of systematic reviews|date=14 October 2016|volume=10|pages=CD001001|pmid=27739074|doi=10.1002/14651858.CD001001.pub3}}</ref> [[Akciğer nakli]] bazı çok ciddi KOAH hastalarında, özellikle gençlerde uygulanır.<ref name=GOLD2013Chp3/> |
|||
For those with very severe disease surgery is sometimes helpful and may include [[lung transplantation]] or [[lung volume reduction surgery]].<ref name=Lancet2012/> Lung volume reduction surgery involves removing the parts of the lung most damaged by emphysema allowing the remaining, relatively good lung to expand and work better.<ref name=GOLD2013Chp3/> [[Lung transplantation]] is sometimes performed for very severe COPD, particularly in younger individuals.<ref name=GOLD2013Chp3/> |
|||
=== Ataklar === |
=== Ataklar === |
||
Akut ataklar tipik olarak kısa etkiki bronkodilatörlerin kullanımının arttırılmasıyla tedavi edilir.<ref name=Lancet2012/> Bu, solunum yoluyla alınan kısa süreli agonistler ve antikolinerjiklerin beraber kullanılmasıyla yapılır.<ref name=GOLD2013Chp5/> Bu ilaçlar [[Astım hava haznesi|hava hazneli]] [[ölçülü inhalasyon aleti]] ile veya [[nebülizör]] (fısfıs) yardımıyla kullanılabilir olup her iki yöntem de eşit şekilde etkilidir.<ref name=GOLD2013Chp5/><ref>{{cite journal|title=Bronchodilators delivered by nebuliser versus inhalers for lung attacks of chronic obstructive pulmonary disease|date=29 August 2016|doi=10.1002/14651858.cd011826|url=http://www.cochrane.org/CD011826/AIRWAYS_bronchodilators-delivered-nebuliser-versus-inhalers-lung-attacks-chronic-obstructive-pulmonary|journal=Cochrane Database of Systematic Reviews}}</ref> Nebülizasyon, sağlık durumu daha kötü hastalar için kullanım kolaylığı sağlayabilir.<ref name=GOLD2013Chp5/> [[Oksijen eklemesi]] yararlı olabilir.<!-- <ref name=Merk2016/> --> Ancak aşırı oksijen, yükselen {{CO2}} oranlarına ve bilinç azalmasına sebebiyet verebilir.<ref name=Merk2016>{{cite web|last1=Wise|first1=Robert|title=Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) - Pulmonary Disorders - Merck Manuals Professional Edition|url=https://www.merckmanuals.com/professional/pulmonary-disorders/chronic-obstructive-pulmonary-disease-and-related-disorders/chronic-obstructive-pulmonary-disease-copd|website=Merck Manuals Professional Edition|accessdate=16 December 2016}}</ref> |
|||
Acute exacerbations are typically treated by increasing the usage of short-acting bronchodilators.<ref name=Lancet2012/> This commonly includes a combination of a short-acting inhaled beta agonist and anticholinergic.<ref name=GOLD2013Chp5/> These medications can be given either via a [[metered-dose inhaler]] with a [[Asthma spacer|spacer]] or via a [[nebulizer]] with both appearing to be equally effective.<ref name=GOLD2013Chp5/> Nebulization may be easier for those who are more unwell.<ref name=GOLD2013Chp5/> |
|||
Ağızdan alınan kortikosteroidler iyileşme şansını arttırabilir ve belirtilerin süresini kısaltabilir.<ref name=Lancet2012/><ref name=GOLD2013Chp5/> Damar içi steroidleri olarak da aynı verimde çalışsalar da, ağızdan alınanların daha az yan etkisi bulunur.<ref>{{cite journal |last1=Walters |first1=JA |last2=Tan |first2=DJ |last3=White |first3=CJ |last4=Gibson |first4=PG |last5=Wood-Baker |first5=R |last6=Walters |first6=EH |title=Systemic corticosteroids for acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease |journal=Cochrane Database Syst Rev |date=September 2014 |volume=9 |pages=CD001288 |pmid=25178099 |doi=10.1002/14651858.CD001288.pub4 |url=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD001288.pub4/abstract}}</ref> Beş günlük steroidler, on veya on dört günlük steroidler ile aynı verimde işe yarar.<ref>{{cite journal|last1=Walters|first1=JA|last2=Tan|first2=DJ|last3=White|first3=CJ|last4=Wood-Baker|first4=R|title=Different durations of corticosteroid therapy for exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease.|journal=Cochrane Database Syst Rev |date=10 December 2014|volume=12|pages=CD006897|pmid=25491891|doi=10.1002/14651858.CD006897.pub3}}</ref> Ciddi atakları olan hastalarda antibiyotikler de sonuçları daha iyiye çekebilir.<ref name=Vollen2012>{{cite journal |author=Vollenweider DJ, Jarrett H, Steurer-Stey CA, Garcia-Aymerich J, Puhan MA |editor1-last=Vollenweider |editor1-first=Daniela J|title=Antibiotics for exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease |journal=Cochrane Database Syst Rev |volume=12 |pages=CD010257 |year=2012 |pmid=23235687 |doi=10.1002/14651858.CD010257 }}</ref> [[Amoksilin]], [[doksisilin]] ve [[azitomisin]] gibi farklı antibiyotikler kullanılabilse de, hangisinin diğerlerine göre daha iyi sonuç verdiği kesin değildir.<ref name=Mackay2012/> FDA, barındırdığı ciddi yan etkilerden ötürü [[florokinolon]]ların diğer antibiyotikler varken kullanılmamasını tembihler.<ref>{{cite web|title=Fluoroquinolone Antibacterial Drugs: Drug Safety Communication - FDA Advises Restricting Use for Certain Uncomplicated Infections|url=http://www.fda.gov/Safety/MedWatch/SafetyInformation/SafetyAlertsforHumanMedicalProducts/ucm500665.htm|website=FDA|accessdate=16 May 2016|date=12 May 2016}}</ref> Bunun yanında daha az ciddi seviyedeki hastalar için kesin bir bulgu yoktur.<ref name=Vollen2012 /> |
|||
[[Solunum yetmezliği|tip–2 solunum yetmezliği]] olanlarda (akut olarak {{CO2}} oranı yüksek olanlar) [[mekanik ventilasyon]] ölüm riskini ve yoğun bakım girişlerini azaltır.<ref name=Lancet2012 /> Ek olarak, [[teofilin]] diğer önlemlere cevap vermeyen hastalarda kullanılabilir.<ref name=Lancet2012 /> Ataklardan %20'den daha azı hastanede yatış gerektirir.<ref name=GOLD2013Chp5 /> Solunum yetmezliğinden dolayı asidoz (kandaki asit artışı) olmayan insanlarda [[ev bakımı]] hastane girişlerinin önüne geçebilir.<ref name=GOLD2013Chp5 /> |
|||
For those with [[respiratory failure|type 2 respiratory failure]] (acutely raised {{CO2}} levels) [[non-invasive positive pressure ventilation]] decreases the probability of death or the need of intensive care admission.<ref name=Lancet2012 /> Additionally, [[theophylline]] may have a role in those who do not respond to other measures.<ref name=Lancet2012 /> Fewer than 20% of exacerbations require hospital admission.<ref name=GOLD2013Chp5 /> In those without acidosis from respiratory failure, [[home care]] ("hospital at home") may be able to help avoid some admissions.<ref name=GOLD2013Chp5 /><ref>{{Dergi kaynağı|last=Jeppesen|first=E|author2=Brurberg, KG |author3=Vist, GE |author4=Wedzicha, JA |author5=Wright, JJ |author6=Greenstone, M |author7= Walters, JA |title=Hospital at home for acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease.|journal=Cochrane Database Syst Rev|date=May 16, 2012|volume=5|pages=CD003573|pmid=22592692 | doi=10.1002/14651858.CD003573.pub2}}</ref> |
|||
== Prognoz == |
== Prognoz == |
||
[[File:Chronic obstructive pulmonary disease world map-Deaths per million persons-WHO2012.svg|thumb|upright=1.3|Chronic obstructive pulmonary disease deaths per million persons in 2012 {{refbegin|3}}{{legend|#ffff20|9–63}}{{legend|#ffe820|64–80}}{{legend|#ffd820|81–95}}{{legend|#ffc020|96–116}}{{legend|#ffa020|117–152}}{{legend|#ff9a20|153–189}}{{legend|#f08015|190–235}}{{legend|#e06815|236–290}}{{legend|#d85010|291–375}}{{legend|#d02010|376–1089}}{{refend}}]] |
|||
[[ |
[[File:Chronic obstructive pulmonary disease world map - DALY - WHO2004.svg|upright=1.3|thumb|[[Disability-adjusted life year]]s lost to chronic obstructive pulmonary disease per 100,000 inhabitants in 2004.<ref>{{cite web|url=http://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/estimates_country/en/index.html |title=WHO Disease and injury country estimates |year=2009 |work=World Health Organization |accessdate=Nov 11, 2009}}</ref> |
||
{{Multicol}} |
|||
{{Col-begin}} |
|||
{{Col-break}} |
|||
{{legend|#b3b3b3|no data}} |
{{legend|#b3b3b3|no data}} |
||
{{legend|#ffff65|≤110}} |
{{legend|#ffff65|≤110}} |
||
| 225. satır: | 227. satır: | ||
{{legend|#ffb000|440–550}} |
{{legend|#ffb000|440–550}} |
||
{{legend|#ff9a00|550–660}} |
{{legend|#ff9a00|550–660}} |
||
{{ |
{{Col-break}} |
||
{{legend|#ff8400|660–770}} |
{{legend|#ff8400|660–770}} |
||
{{legend|#ff6e00|770–880}} |
{{legend|#ff6e00|770–880}} |
||
| 232. satır: | 234. satır: | ||
{{legend|#ff2c00|1100–1350}} |
{{legend|#ff2c00|1100–1350}} |
||
{{legend|#cb0000|≥1350}} |
{{legend|#cb0000|≥1350}} |
||
{{ |
{{col-end}}]] |
||
COPD usually gets gradually worse over time and can ultimately result in death. It is estimated that 3% of [[disability adjusted life years|all disability]] is related to COPD.<ref name=DALY2012/> The proportion of disability from COPD globally has decreased from 1990 to 2010 due to improved indoor air quality primarily in Asia.<ref name=DALY2012>{{ |
COPD usually gets gradually worse over time and can ultimately result in death. It is estimated that 3% of [[disability adjusted life years|all disability]] is related to COPD.<ref name=DALY2012/> The proportion of disability from COPD globally has decreased from 1990 to 2010 due to improved indoor air quality primarily in Asia.<ref name=DALY2012>{{cite journal |vauthors=Murray CJ, Vos T, Lozano R, Naghavi M, Flaxman AD, Michaud C, Ezzati M, Shibuya K, Salomon JA | title = Disability-adjusted life years (DALYs) for 291 diseases and injuries in 21 regions, 1990–2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010 | journal = Lancet | volume = 380 | issue = 9859 | pages = 2197–223 |date=December 2012 | pmid = 23245608 | doi = 10.1016/S0140-6736(12)61689-4 |display-authors=etal}}</ref> The overall number of years lived with disability from COPD, however, has increased.<ref name=YLD2012>{{cite journal |vauthors=Vos T, Flaxman AD, Naghavi M, Lozano R, Michaud C, Ezzati M, Shibuya K, Salomon JA, Abdalla S, Aboyans V | title=Years lived with disability (YLDs) for 1160 sequelae of 289 diseases and injuries 1990–2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010 | journal=Lancet | volume=380 | issue=9859 | pages=2163–96 | date=December 2012 | pmid=23245607 | doi=10.1016/S0140-6736(12)61729-2 | display-authors=etal}}</ref> |
||
The rate at which COPD worsens varies with the presence of factors that predict a poor outcome, including severe airflow obstruction, little ability to exercise, shortness of breath, significantly underweight or overweight, [[congestive heart failure]], continued smoking, and frequent exacerbations.<ref name=GOLD2007/> Long-term outcomes in COPD can be estimated using the [[BODE index]] which gives a score of zero to ten depending on FEV<sub>1</sub>, [[body-mass index]], the distance walked in six minutes, and the [[modified MRC dyspnea scale]].<ref>{{cite book|last=Medicine|first=prepared by the Department of Medicine, Washington University School of|title=The Washington manual general internal medicine subspecialty consult.|year=2009|publisher=Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins |
The rate at which COPD worsens varies with the presence of factors that predict a poor outcome, including severe airflow obstruction, little ability to exercise, shortness of breath, significantly underweight or overweight, [[congestive heart failure]], continued smoking, and frequent exacerbations.<ref name=GOLD2007/> Long-term outcomes in COPD can be estimated using the [[BODE index]] which gives a score of zero to ten depending on FEV<sub>1</sub>, [[body-mass index]], the distance walked in six minutes, and the [[modified MRC dyspnea scale]].<ref>{{cite book|last=Medicine|first=prepared by the Department of Medicine, Washington University School of|title=The Washington manual general internal medicine subspecialty consult.|year=2009|publisher=Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins|isbn=978-0-7817-9155-7|page=96|url=https://books.google.com/books?id=ZptEP_hDrlwC&pg=PA96|edition=2nd }}</ref> Significant weight loss is a bad sign.<ref name=Harr2012/> Results of spirometry are also a good predictor of the future progress of the disease but not as good as the BODE index.<ref name=Harr2012/><ref name=NICE2010P60/> |
||
== Epidemiyoloji == |
== Epidemiyoloji == |
||
Globally, as of 2010, COPD affected approximately 329 million people (4.8% of the population) |
Globally, as of 2010, COPD affected approximately 329 million people (4.8% of the population).<ref name=YLD2012/> The disease affects men and women almost equally, as there has been increased tobacco use among women in the [[developed world]].<ref>{{cite web|title=Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) Fact sheet N°315|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs315/en/|publisher=WHO|date=January 2015}}</ref> The increase in the developing world between 1970 and the 2000s is believed to be related to increasing rates of smoking in this region, an increasing population and an aging population due to fewer deaths from other causes such as infectious diseases.<ref name=Lancet2012/> Some developed countries have seen increased rates, some have remained stable and some have seen a decrease in COPD prevalence.<ref name=Lancet2012/> The global numbers are expected to continue increasing as risk factors remain common and the population continues to get older.<ref name=GOLD2013ChpX>{{cite book |last=Vestbo |first=Jørgen |title=Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease|year=2013|publisher=Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease|pages=xiii–xv |nopp=yes |chapter=Introduction |url=http://www.goldcopd.org/uploads/users/files/GOLD_Report_2013_Feb20.pdf#14|archive-url=https://web.archive.org/web/20131004234113/http://www.goldcopd.org/uploads/users/files/GOLD_Report_2013_Feb20.pdf|dead-url=yes|archive-date=2013-10-04}}</ref> |
||
Between 1990 and 2010 the number of deaths from COPD decreased slightly from 3.1 million to 2.9 million<ref name=Lozano2012>{{ |
Between 1990 and 2010 the number of deaths from COPD decreased slightly from 3.1 million to 2.9 million<ref name=Lozano2012>{{cite journal |vauthors=Lozano R, Naghavi M, Foreman K, Lim S, Shibuya K, Aboyans V, Abraham J, Adair T, Aggarwal R | title = Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010 | journal = Lancet | volume = 380 | issue = 9859 | pages = 2095–128 |date=December 2012 | pmid = 23245604 | doi = 10.1016/S0140-6736(12)61728-0 |display-authors=etal}}</ref> and became the fourth leading cause of death.<ref name=Lancet2012/> In 2012 it became the third leading cause as the number of deaths rose again to 3.1 million.<ref name="WHOTTCD">{{cite web |title=The 10 leading causes of death in the world, 2000 and 2011 |date=July 2013 |publisher=World Health Organization |url=http://who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/ |accessdate=November 29, 2013}}</ref> In some countries, mortality has decreased in men but increased in women.<ref name=Ryc2012>{{cite journal |vauthors=Rycroft CE, Heyes A, Lanza L, Becker K | title = Epidemiology of chronic obstructive pulmonary disease: a literature review | journal = Int J Chron Obstruct Pulmon Dis | volume = 7 | pages = 457–94 | year = 2012 | pmid = 22927753 | pmc = 3422122 | doi = 10.2147/COPD.S32330 }}</ref> This is most likely due to rates of smoking in women and men becoming more similar.<ref name=Harr2012/> COPD is more common in older people;<ref name=GOLD2013Chp1/> it affects 34–200 out of 1000 people older than 65 years, depending on the population under review.<ref name=GOLD2013Chp1/><ref name="Old2007"/> |
||
In England, an estimated 0.84 million people (of 50 million) have a diagnosis of COPD; this translates into approximately one person in 59 receiving a diagnosis of COPD at some point in their lives. In the most socioeconomically deprived parts of the country, one in 32 people were diagnosed with COPD, compared with one in 98 in the most affluent areas.<ref name="BJGPref">{{ |
In England, an estimated 0.84 million people (of 50 million) have a diagnosis of COPD; this translates into approximately one person in 59 receiving a diagnosis of COPD at some point in their lives. In the most socioeconomically deprived parts of the country, one in 32 people were diagnosed with COPD, compared with one in 98 in the most affluent areas.<ref name="BJGPref">{{cite journal |vauthors=Simpson CR, Hippisley-Cox J, Sheikh A | title= Trends in the epidemiology of chronic obstructive pulmonary disease in England: a national study of 51 804 patients | journal=Brit J Gen Pract |volume=60 |issue=576 |pages=483–8 |year=2010 |pmid=20594429 |pmc=2894402 |doi= 10.3399/bjgp10X514729}}</ref> In the United States approximately 6.3% of the adult population, totaling approximately 15 million people, have been diagnosed with COPD.<ref>{{cite journal |author=Centers for Disease Control and Prevention |title=Chronic Obstructive Pulmonary Disease Among Adults — United States, 2011 |journal=Morbidity and Mortality Weekly Report |date=23 November 2012 |volume=61 |issue=46 |pages=938–43 |pmid=23169314 |url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm6146a2.htm}}</ref> 25 million people may have COPD if currently undiagnosed cases are included.<ref>{{cite web|title=Morbidity & Mortality: 2009 Chart Book on Cardiovascular, Lung, and Blood Diseases |publisher=National Heart, Lung, and Blood Institute |url=http://www.nhlbi.nih.gov/resources/docs/2009_ChartBook.pdf |format=PDF |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131019184529/http://www.nhlbi.nih.gov/resources/docs/2009_ChartBook.pdf |archivedate=2013-10-19 |df= }}</ref> In 2011, there were approximately 730,000 hospitalizations in the United States for COPD.<ref name=Tor2013>{{cite journal |vauthors=Torio CM, Andrews RM | title = National Inpatient Hospital Costs: The Most Expensive Conditions by Payer, 2011: Statistical Brief #160 | journal = Healthcare Cost and Utilization Project (HCUP) Statistical Briefs| year = 2006| pmid = 24199255 | url = http://hcup-us.ahrq.gov/reports/statbriefs/sb160.jsp | publisher = Agency for Health Care Policy and Research }}</ref> In the United State, COPD is estimated to be the third leading cause of death in 2011.<ref>{{cite journal|last1=Hoyert|first1=DL|last2=Xu|first2=J|title=Deaths: preliminary data for 2011.|journal=National vital statistics reports : from the Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Health Statistics, National Vital Statistics System|date=10 October 2012|volume=61|issue=6|pages=1–51|pmid=24984457}}</ref> |
||
== Tarih == |
== Tarih == |
||
[[ |
[[File:Giambattista morgagni.gif|thumb|upright=1.4|[[Giovanni Battista Morgagni]], who made one of the earliest recorded descriptions of emphysema in 1769]] |
||
The word "emphysema" is derived from the [[Greek language|Greek]] {{lang|el|ἐμφυσᾶν}} ''emphysan'' meaning "''inflate''" -itself composed of ἐν ''en'', meaning "''in''", and φυσᾶν ''physan'', meaning "''breath, blast''{{-"}}.<ref>{{ |
The word "emphysema" is derived from the [[Greek language|Greek]] {{lang|el|ἐμφυσᾶν}} ''emphysan'' meaning "''inflate''" -itself composed of ἐν ''en'', meaning "''in''", and φυσᾶν ''physan'', meaning "''breath, blast''{{-"}}.<ref>{{cite web|title=Emphysema|url=http://dictionary.reference.com/browse/emphysema|work=Dictionary.com|accessdate=21 November 2013}}</ref> The term chronic bronchitis came into use in 1808<ref name=History1991>{{cite journal |doi=10.1159/000195969 |title=History of the Treatment of Chronic Bronchitis |year=1991 |last1=Ziment |first1=Irwin |journal=Respiration |volume=58 |issue=Suppl 1 |pages=37–42 |pmid=1925077}}</ref> while the term COPD is believed to have first been used in 1965.<ref name=History2006/> Previously it has been known by a number of different names, including chronic obstructive bronchopulmonary disease, chronic obstructive respiratory disease, chronic airflow obstruction, chronic airflow limitation, chronic obstructive lung disease, nonspecific chronic pulmonary disease, and diffuse obstructive pulmonary syndrome.<!-- <ref name=History2006/> --> The terms chronic bronchitis and emphysema were formally defined in 1959 at the [[Novartis|CIBA]] guest symposium and in 1962 at the [[American Thoracic Society]] Committee meeting on Diagnostic Standards.<ref name=History2006/> |
||
Early descriptions of probable emphysema include: in 1679 by T. Bonet of a condition of "voluminous lungs" and in 1769 by [[Giovanni Morgagni]] of lungs which were "turgid particularly from air".<ref name=History2006>{{ |
Early descriptions of probable emphysema include: in 1679 by T. Bonet of a condition of "voluminous lungs" and in 1769 by [[Giovanni Morgagni]] of lungs which were "turgid particularly from air".<ref name=History2006>{{cite journal |author=Petty TL |title=The history of COPD |journal=Int J Chron Obstruct Pulmon Dis |volume=1 |issue=1 |pages=3–14 |year=2006 |pmid=18046898 |pmc=2706597 |doi=10.2147/copd.2006.1.1.3}}</ref><ref name=Fish2008/> In 1721 the first drawings of emphysema were made by Ruysh.<ref name=Fish2008>{{cite book |first1=Joanne L. |last1=Wright |first2=Andrew |last2=Churg |chapter=Pathologic Features of Chronic Obstructive Pulmonary Disease: Diagnostic Criteria and Differential Diagnosis |chapterurl=http://www.mhprofessional.com/downloads/products/0071457399/0071457399_chap40.pdf |pages=693–705 |editor1-first=Alfred |editor1-last=Fishman |editor2-first=Jack |editor2-last=Elias |editor3-first=Jay |editor3-last=Fishman |editor4-first=Michael |editor4-last=Grippi |editor5-first=Robert |editor5-last=Senior |editor6-first=Allan |editor6-last=Pack |year=2008 |title=Fishman's Pulmonary Diseases and Disorders |edition=4th |publisher=McGraw-Hill |isbn=978-0-07-164109-8}}</ref> These were followed with pictures by [[Matthew Baillie]] in 1789 and descriptions of the destructive nature of the condition.<!-- <ref name=History2006/> --> In 1814 [[Charles Badham (physician)|Charles Badham]] used "catarrh" to describe the cough and excess mucus in chronic bronchitis.<!-- <ref name=History2006/> --> [[René Laennec]], the physician who invented the [[stethoscope]], used the term "emphysema" in his book ''A Treatise on the Diseases of the Chest and of Mediate Auscultation'' (1837) to describe lungs that did not collapse when he opened the chest during an autopsy.<!-- <ref name=History2006/> --> He noted that they did not collapse as usual because they were full of air and the airways were filled with mucus.<!-- <ref name=History2006/> --> In 1842, [[John Hutchinson (surgeon)|John Hutchinson]] invented the [[spirometer]], which allowed the measurement of [[vital capacity]] of the lungs.<!-- <ref name=History2006/> --> However, his spirometer could measure only volume, not airflow.<!-- <ref name=History2006/> --> Tiffeneau and Pinelli in 1947 described the principles of measuring airflow.<ref name=History2006/> |
||
In 1953, Dr. [[George Waldbott|George L. Waldbott]], an American allergist, first described a new disease he named "smoker's respiratory syndrome" in the 1953 ''Journal of the American Medical Association''. This was the first association between tobacco smoking and chronic respiratory disease.<ref>{{cite book| |
In 1953, Dr. [[George Waldbott|George L. Waldbott]], an American allergist, first described a new disease he named "smoker's respiratory syndrome" in the 1953 ''Journal of the American Medical Association''. This was the first association between tobacco smoking and chronic respiratory disease.<ref>{{cite book|first=George L. |last=Waldbott |authorlink=George L. Waldbott |title=A struggle with Titans|date=1965|publisher=Carlton Press|page=6|url=https://books.google.com/books?id=hLRpAAAAMAAJ&q}}</ref> |
||
Early treatments included garlic, cinnamon and [[ipecac]], among others.<ref name=History1991/> Modern treatments were developed during the second half of the 20th century.<!-- <ref name=History2005> --> Evidence supporting the use of [[steroid]]s in COPD |
Early treatments included garlic, cinnamon and [[ipecac]], among others.<ref name=History1991/> Modern treatments were developed during the second half of the 20th century.<!-- <ref name=History2005> --> Evidence supporting the use of [[steroid]]s in COPD was published in the late 1950s.<!-- <ref name=History2005> --> [[Bronchodilator]]s came into use in the 1960s following a promising trial of [[isoprenaline]].<!-- <ref name=History2005> --> Further bronchodilators, such as [[salbutamol]], were developed in the 1970s, and the use of [[LABA]]s began in the mid-1990s.<ref name=History2005>{{cite journal |author=Fishman AP |title=One hundred years of chronic obstructive pulmonary disease |journal=Am. J. Respir. Crit. Care Med. |volume=171 |issue=9 |pages=941–8|date=May 2005 |pmid=15849329 |doi=10.1164/rccm.200412-1685OE}}</ref> |
||
== Toplum ve kültür == |
== Toplum ve kültür == |
||
{{See also|COPD Awareness Month}} |
{{See also|COPD Awareness Month}} |
||
COPD has been referred to as "smoker's lung".<ref>{{cite book|last=Yuh-Chin|first=T. Huang|title=A clinical guide to occupational and environmental lung diseases|publisher=Humana Press |
COPD has been referred to as "smoker's lung".<ref>{{cite book|last=Yuh-Chin|first=T. Huang|title=A clinical guide to occupational and environmental lung diseases|publisher=Humana Press|isbn=978-1-62703-149-3|page=266|url=https://books.google.com/books?id=9bYbE87FbtMC&pg=PA266|date=2012}}</ref> People with emphysema have been known as "pink puffers" or "type A" due to their frequent pink complexion, fast respiratory rate and pursed lips,<ref>{{cite web|url=http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/Pink+Puffer |title=Pink Puffer – definition of Pink Puffer in the Medical dictionary – by the Free Online Medical Dictionary, Thesaurus and Encyclopedia|publisher=Medical-dictionary.thefreedictionary.com |accessdate=2013-07-23}}</ref><ref name=Wein2013>{{cite book|last=Weinberger|first=Steven E.|title=Principles of pulmonary medicine|publisher=Elsevier/Saunders|isbn=978-1-62703-149-3|page=165|url=https://books.google.com/books?id=2F-DPG0c5IMC&pg=PT165|edition=6th|date=2013}}</ref> and people with chronic bronchitis have been referred to as "blue bloaters" or "type B" due to the often [[cyanosis|bluish color of the skin and lips]] from low oxygen levels and their ankle swelling.<ref name=Wein2013/><ref>{{cite book|last=Des Jardins|first=Terry|title=Clinical Manifestations & Assessment of Respiratory Disease|year=2013|publisher=Elsevier Health Sciences|isbn=978-0-323-27749-5|page=176|url=https://books.google.com/books?id=LVtPAQAAQBAJ&pg=PA170|edition=6th}}</ref> This terminology is no longer accepted as useful as most people with COPD have a combination of both emphysema and chronic bronchitis.<ref name=Harr2012/><ref name=Wein2013/> |
||
Many health systems have difficulty ensuring appropriate identification, diagnosis and care of people with COPD; Britain's [[Department of Health (United Kingdom)|Department of Health]] has identified this as a major issue for the [[National Health Service (England)|National Health Service]] and has introduced a specific strategy to tackle these problems.<ref>{{cite book |url=https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/216139/dh_128428.pdf |title=An outcomes strategy for people with chronic obstructive pulmonary disease (COPD) and asthma in England |date=18 July 2011 |publisher=[[Department of Health (United Kingdom)|Department of Health]]|page=5|accessdate=27 November 2013}}</ref> |
Many health systems have difficulty ensuring appropriate identification, diagnosis and care of people with COPD; Britain's [[Department of Health (United Kingdom)|Department of Health]] has identified this as a major issue for the [[National Health Service (England)|National Health Service]] and has introduced a specific strategy to tackle these problems.<ref>{{cite book |url=https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/216139/dh_128428.pdf |title=An outcomes strategy for people with chronic obstructive pulmonary disease (COPD) and asthma in England |date=18 July 2011 |publisher=[[Department of Health (United Kingdom)|Department of Health]]|page=5|accessdate=27 November 2013}}</ref> |
||
| 265. satır: | 267. satır: | ||
== Araştırma == |
== Araştırma == |
||
{{See also|COPD: Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease}} |
{{See also|COPD: Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease}} |
||
[[Infliximab]], an immune-suppressing antibody, has been tested in COPD |
[[Infliximab]], an immune-suppressing antibody, has been tested in COPD; there was a possibility of harm with no evidence of benefit.<ref>{{cite book|last=Nici|first=Linda|title=Chronic Obstructive Pulmonary Disease: Co-Morbidities and Systemic Consequences|year=2011|publisher=Springer|isbn=978-1-60761-673-3|page=78|url=https://books.google.com/books?id=0CXcUnr-0eoC&pg=PA78}}</ref> |
||
[[Roflumilast]], [[cilomilast]], and [[Phosphodiesterase-4 inhibitor|phosphodiesterase 4 inhibitors]] act as a [[bronchodilator]] and as an [[anti-inflammatory]]. They show promise in decreasing the rate of exacerbations, but do not appear to change a persons quality of life.<ref name="Lancet2012" /><ref name="Chong2013">{{Cite journal|last=Chong|first=Jimmy|last2=Leung|first2=Bonnie|last3=Poole|first3=Phillippa|date=2013-11-04|title=Phosphodiesterase 4 inhibitors for chronic obstructive pulmonary disease|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=11|pages=CD002309|doi=10.1002/14651858.CD002309.pub4|issn=1469-493X|pmid=24190161}}</ref> Roflumilast and cilomilast may be associated with side effects such as gastrointestinal issues and weight loss. Sleep disturbances and mood disturbances related to roflumilast have also been reported.<ref name="Chong2013" /> |
|||
Several new long-acting agents are under development.<ref name=Lancet2012/> Treatment with [[stem cell]]s is under study.<ref>{{cite journal|last=Inamdar|first=AC|author2=Inamdar, AA|title=Mesenchymal stem cell therapy in lung disorders: pathogenesis of lung diseases and mechanism of action of mesenchymal stem cell.|journal=Experimental Lung Research|date=October 2013|volume=39|issue=8|pages=315–327|pmid=23992090|doi=10.3109/01902148.2013.816803}}</ref> While there is tentative data that it is safe, and the animal data is promising, there is little human data as of 2017.<ref name=OhJan2017/><ref>{{cite journal|last=Conese|first=M|author2=Piro, D |author3=Carbone, A |author4=Castellani, S |author5= Di Gioia, S |title=Hematopoietic and mesenchymal stem cells for the treatment of chronic respiratory diseases: role of plasticity and heterogeneity|journal=The Scientific World Journal|date=2014|volume=2014|page=859817|pmid=24563632 |doi=10.1155/2014/859817 |pmc=3916026}}</ref><ref>{{cite journal|last1=McQualter|first1=JL|last2=Anthony|first2=D|last3=Bozinovski|first3=S|last4=Prêle|first4=CM|last5=Laurent|first5=GJ|title=Harnessing the potential of lung stem cells for regenerative medicine|journal=The International Journal of Biochemistry & Cell Biology|date=November 2014|volume=56|pages=82–91|pmid=25450456|doi=10.1016/j.biocel.2014.10.012}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Tzouvelekis|first1=A|last2=Ntolios|first2=P|last3=Bouros|first3=D|title=Stem cell treatment for chronic lung diseases|journal=Respiration|date=2013|volume=85|issue=3|pages=179–192|pmid=23364286|doi=10.1159/000346525}}</ref> The human data has shown poor results.<ref name=OhJan2017>{{cite journal|last1=Oh|first1=DK|last2=Kim|first2=YS|last3=Oh|first3=YM|title=Lung Regeneration Therapy for Chronic Obstructive Pulmonary Disease|journal=Tuberc Respir Dis (Seoul)|date=January 2017|volume=80|issue=1|pages=1–10|doi=10.4046/trd.2017.80.1.1|pmid=28119741|pmc=5256352}}</ref><ref name=Tz2013>{{cite journal|last1=Tzouvelekis|first1=A|last2=Laurent|first2=G|last3=Bouros|first3=D|title=Stem cell therapy in chronic obstructive pulmonary disease. Seeking the Prometheus effect|journal=Current Drug Targets|date=February 2013|volume=14|issue=2|pages=246–252|pmid=23256721|doi=10.2174/1389450111314020009}}</ref> |
|||
A procedure known as target lung denervation, which involves decreasing the [[parasympathetic nervous system]] supply of the lungs, is being studied but does not have sufficient data to determine its use.<ref>{{cite journal|last1=Gompelmann|first1=D|last2=Eberhardt|first2=R|last3=Herth|first3=FJ|title=Novel Endoscopic Approaches to Treating Chronic Obstructive Pulmonary Disease and Emphysema.|journal=Seminars in Respiratory and Critical Care Medicine|date=August 2015|volume=36|issue=4|pages=609–615|pmid=26238645|doi=10.1055/s-0035-1555614}}</ref> The effectiveness of alpha-1 antitrypsin augmentation treatment for people who have [[Alpha 1-antitrypsin deficiency|alpha-1 antitrypsin deficiency]] is unclear.<ref>{{Cite journal|last=Gøtzsche|first=Peter C.|last2=Johansen|first2=Helle Krogh|date=2016-09-20|title=Intravenous alpha-1 antitrypsin augmentation therapy for treating patients with alpha-1 antitrypsin deficiency and lung disease|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=9|pages=CD007851|doi=10.1002/14651858.CD007851.pub3|issn=1469-493X|pmid=27644166}}</ref> |
|||
Research continues into the use of [[telehealthcare]] to treat people with COPD when they experience episodes of shortness of breath; treating people remotely may reduce the number of emergency-room visits and improve the person's quality of life.<ref name=McLean2011>{{Cite journal|last=McLean|first=Susannah|last2=Nurmatov|first2=Ulugbek|last3=Liu|first3=Joseph Ly|last4=Pagliari|first4=Claudia|last5=Car|first5=Josip|last6=Sheikh|first6=Aziz|date=2011-07-06|title=Telehealthcare for chronic obstructive pulmonary disease|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=7|pages=CD007718|doi=10.1002/14651858.CD007718.pub2|issn=1469-493X|pmid=21735417}}</ref> |
|||
== Diğer hayvanlar == |
== Diğer hayvanlar == |
||
Chronic obstructive pulmonary disease may occur in a number of other animals and may be caused by exposure to tobacco smoke.<ref>{{cite book|last=Akers|first=R. Michael|title=Anatomy and Physiology of Domestic Animals|year=2008|publisher=Wiley |
Chronic obstructive pulmonary disease may occur in a number of other animals and may be caused by exposure to tobacco smoke.<ref>{{cite book|last=Akers|first=R. Michael|title=Anatomy and Physiology of Domestic Animals|year=2008|publisher=Wiley|isbn=978-1-118-70115-7|page=852|url=https://books.google.com/books?id=Ze6J2znDg38C&pg=PT852|author2=Denbow, D. Michael}}</ref><ref>{{cite journal|last=Wright|first=JL|author2=Churg, A|title=Animal models of cigarette smoke-induced COPD|journal=Chest|date=December 2002|volume=122|issue=6 Suppl|pages=301S–6S|pmid=12475805|doi=10.1378/chest.122.6_suppl.301S}}</ref> Most cases of the disease, however, are relatively mild.<ref>{{cite journal|last=Churg|first=A|author2=Wright, JL|title=Animal models of cigarette smoke-induced chronic obstructive lung disease|journal=Contributions to microbiology|year=2007|volume=14|pages=113–25|pmid=17684336|doi=10.1159/000107058|series=Contributions to Microbiology|isbn=3-8055-8332-X}}</ref> In [[horse]]s it is known as [[recurrent airway obstruction]], can be quite severe, and most often is linked to an allergic reaction to a [[Mold|fungus]] contained in contaminated hay or straw.<ref name=Marin2007>{{cite journal |vauthors=Marinkovic D, Aleksic-Kovacevic S, Plamenac P | title = Cellular basis of chronic obstructive pulmonary disease in horses | journal = Int. Rev. Cytol. | volume = 257 | pages = 213–47 | year = 2007 | pmid = 17280899 | doi = 10.1016/S0074-7696(07)57006-3 | series = International Review of Cytology | isbn=978-0-12-373701-4 }}</ref> COPD is also commonly found in old dogs.<ref name=Miller1989>{{cite journal |vauthors=Miller MS, Tilley LP, Smith FW | title = Cardiopulmonary disease in the geriatric dog and cat | journal = Vet. Clin. North Am. Small Anim. Pract. | volume = 19 | issue = 1 | pages = 87–102 |date=January 1989 | pmid = 2646821 }}</ref> |
||
== Ayrıca bakınız == |
== Ayrıca bakınız == |
||
| 275. satır: | 285. satır: | ||
* [[Solunum]] |
* [[Solunum]] |
||
== |
== Ek okumalar == |
||
*{{cite journal|last1=Vogelmeier|first1=CF|last2=Criner|first2=GJ|last3=Martinez|first3=FJ|last4=Anzueto|first4=A|last5=Barnes|first5=PJ|last6=Bourbeau|first6=J|last7=Celli|first7=BR|last8=Chen|first8=R|last9=Decramer|first9=M|last10=Fabbri|first10=LM|last11=Frith|first11=P|last12=Halpin|first12=DM|last13=Victorina López Varela|first13=M|last14=Nishimura|first14=M|last15=Roche|first15=N|last16=Rodriguez-Roisin|first16=R|last17=Sin|first17=DD|last18=Singh|first18=D|last19=Stockley|first19=R|last20=Vestbo|first20=J|last21=Wedzicha|first21=JA|last22=Agusti|first22=A|title=Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Lung Disease 2017 Report.|journal=Respirology (Carlton, Vic.)|date=2 February 2017|pmid=28150362|doi=10.1111/resp.13012|volume=22|pages=575–601}} {{en}} |
|||
*{{Web kaynağı | url = http://www.goldcopd.org/uploads/users/files/GOLD_Report_2013_Feb20.pdf | title = Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease, Updated 2013 | publisher = Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease | accessdate = November 29, 2013 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150405031037/http://www.goldcopd.org/uploads/users/files/GOLD_Report_2013_Feb20.pdf | arşivtarihi = 5 Nisan 2015}} |
|||
*{{NICE|101|Chronic Obstructive Pulmonary Disease|June 2010| |
*{{NICE|101|Chronic Obstructive Pulmonary Disease|June 2010|1–673}} {{en}} |
||
*{{ |
*{{cite journal |doi=10.7326/0003-4819-155-3-201108020-00008 |title=Diagnosis and Management of Stable Chronic Obstructive Pulmonary Disease: A Clinical Practice Guideline Update from the American College of Physicians, American College of Chest Physicians, American Thoracic Society, and European Respiratory Society |year=2011 |last1=Qaseem |first1=Amir |journal=Annals of Internal Medicine |volume=155 |issue=3 |pages=179–91 |pmid=21810710 |last2=Wilt |first2=TJ |last3=Weinberger |first3=SE |last4=Hanania |first4=NA |last5=Criner |first5=G |last6=Van Der Molen |first6=T |last7=Marciniuk |first7=DD |last8=Denberg |first8=T |last9=Schünemann |first9=H |last10=Wedzicha |first10=W |last11=MacDonald |first11=R |last12=Shekelle |first12=P |author13=American College Of Physicians |author14=American College of Chest Physicians |author15=American Thoracic Society |author16=European Respiratory Society |url=http://annals.org/article.aspx?articleid=479627}} {{en}} |
||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
Sayfanın 12.53, 16 Temmuz 2017 tarihindeki hâli
| Kronik obstrüktif akciğer hastalığı | |
|---|---|
 | |
| Sigara içme durumunda tipik olarak görülen santrilobüler tip amfizemde, akciğerin gros patolojisi. Bu kesilmiş fiksajın yakından görünümünde, boşluklara dolmuş yoğun noktasal siyah karbon tortuları görülmektedir. | |
| Uzmanlık | Göğüs hastalıkları  |
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), zayıf hava akışının görüldüğü obstrüktif bir akciğer hastalığıdır. Tipik olarak zamanla daha kötüleşir. Ana belirtileri nefes darlığı, öksürme ve balgam üretimidir.[1] Kronik bronşit sahibi insanların çoğu aynı zamanda KOAH hastasıdır.[2]
Tütün içiciliği hastalığın en temel nedeni olup hava kirliliği ve genetik gibi daha az etkili nedenleri de vardır.[3] Gelişmekte olan ülkelerde, hava kirliliğinin en etkili nedenlerinden biri doğru havalandırılmamış yemek pişirme ve ısıtma ateşi dumanıdır. Bu tahriş edici şeylere uzun süreli maruz kalmalar, akciğerlerde iltihaplanmaya neden olarak küçük hava yollarının daralmasına ve amfizem adı verilen doku parçalanmasına yol açar.[4] Teşhis, zayıf hava akışını kontrol eden akciğer fonksiyon testleri ile anlaşılır.[5] Astımdan farklı olarak, KOAH hastalarında hava akışı herhangi bir ilaç yardımıyla belirgin bir şekilde düzelemez.
KOAH, bilinen nedenlere maruz kalınımı düşürerek önlenebilir. Bunlar arasında sigara içme oranlarını azaltmak ve iç/dış hava kalitesini yükseltmek gösterilebilir. KOAH tedavisi, sigarayı bırakma, aşılar, rehabilitasyon, düzenli aralıklarla içe çekilen bronkodilatörler ve steroitler yoluyla sağlanır. Bazı insanlar, uzun süreli oksijen terapisi veya akciğer nakliyle belirgin iyileşmeler gösterebilir.[4] Akut kötüleşme periyotları gösteren hastalarda, artan oranlarda ilaç ve hastane altında gözetim gerekebilir.
Dünya çapında KOAH, 329 milyon insanı (dünya nüfusunun %5'i) etkilemektedir. 2012'de 3 milyon insanın ölümüne sebebiyet vererek, dünyadaki en ölümcül üçüncü hastalık olarak tanımlandı.[6] Ölümlerin, yükselen sigara kullanımı ve bazı ülkelerdeki yaşlanan nüfus nedeniyle daha da artacağı öngörülmektedir.[7] 2010'da hastalığın 2.1 trilyon dolarlık bir ekonomik zarara yol açtığı tahmin edildi.[8]
Belirtiler
 |
|
| Dinlerken sorun mu yaşıyorsunuz? Medya yardımı alın. | |
KOAH'ın en belirgin belirtisi balgam üretimi, nefes darlığı ve sık öksürmelerdir.[9] Bu belirtiler, uzun sürelere yayılmış bir şekilde görülür[2] ve tipik olarak zamanla kötüleşir.[4] KOAH'ın farklı tiplerinin olup olmadığı kesinleştirilmiş değildir.[3] Önceden amfizem ve kronik bronşit olarak ayrılan hastalıkta, amfizem aslında bir hastalıktan ziyade akciğerdeki değişimleri belirtmek adına kullanılır. Kronik bronşit ise, KOAH hastalığına eşlik edip etmeyeceği kesin olmayan, sadece bazı belirtileri açıklayan bir terimdir.[1]
Öksürme
Kronik öksürmeler gözlenebilen ilk belirtilerdir. İki yıldan uzun bir sürede, yılda üç aydan fazla süren ve balgam üretiminin eşlik ettiği durum, fazladan herhangi bir açıklama yapılmadığı sürece kronik bronşit tanımına dahil olur. Bu durum, KOAH tamamen başlamadan önce de görülebilir. Üretilen balgam miktarı, saatler veya günler arasında farklılık gösterebilir. Bazı durumlarda, öksürük görülmeyebilir ve sıklıkla gözlenmeyen bir biçimde rastlanılabilir. Bazı insanlar bu belirtileri sigaraya atfederler. Balgam, toplumsal ve kültürel koşullara göre yutulup tükürülebilir. Kuvvetli öksürmeler kaburga kırılması veya kısa süreli bilinç kaybına sebebiyet verebilir. KOAH tanısı konulan insanların genelde uzun süren "nezle" geçmişleri vardır.[9]
Nefes kesilmesi
Nefes darlığı hastaların en çok şikayet ettiği belirtidir.[10] Bu durum sıklıkla şöyle tanımlanır: "zorlukla nefes alıyorum", "nefesim kesiliyor" veya "yeterince hava alamıyorum".[11] Ancak farklı terimler farklı kültürlerde kullanılabilir.[9] Tipik olarak nefes darlığı, uzun süreli güç harcama durumlarında daha kötü bir hal alır ve zamanla kötüleşir.[9] İleri vakalarda dinlenme sırasında da gözlenebilir ve sürekli gözlenebilir.[12][13] Bu durum, KOAH hastalarının endişe duyduğu ve hayat kalitesini düşüren en başlıca belirtidir.[9] Daha ileri düzey KOAH hastaları büzülmüş dudaklarından nefes alır ve bu bazı durumlarda nefes darlığını iyileştirebilir.[14][15]
Diğer belirtiler
KOAH hastalarında nefes vermek nefes almaktan uzun sürebilir[16] Göğüs sıkışması görülebilir[9] ancak çok yaygın değildir ve başka bir durumdan dolayı kaynaklanabilir.[10] Nefes yolları engellenmiş hastalar hırıldayabilir veya nefes alırken stetoskoba daha az ses verebilir.[16] Fıçı göğüs de KOAH hastalığının karakteristik belirtisidir ancak görece daha az rastlanır.[16] Tripod pozisyonu hastalık kötüleştikçe gözlenebilir.[2]
İleri düzey KOAH, akciğer arterlerinde yüksek basınca neden olabilir ve bu nedenle kalbin sağ karıncığına baskı uygulayabilir.[4][17][18] Cor pulmonale olarak adlandırılan bu durum, bacak şişmesine [9] ve şişen boyun damarına neden olabilir.[4] KOAH, diğer bütün akciğer hastalıklarından daha büyük bir cor pulmonale tetikleyicisidir.[17] Ancak, cor pulmonale, oksijen tedavisinin kullanımından beri daha az yaygındır.[2]
KOAH, daha çok paylaşılan risk faktörleri nedeniyle, diğer bazı durumlarla beraber gerçekleşir.[3] Bunlar arasında koroner arter hastalığı, yüksek kan basıncı, diyabet, kas yıkımı, osteoporoz, akciğer kanseri, anksiyete bozukluğu ve depresyon yer alır.[3] Ciddi hastalıkları olan insanlarda hâlsizlik yaygın görülür.[9] Çomak parmak, KOAH'ya özgü değildir ve altta yatan bir akciğer kanseri için araştırmaları tetiklemelidir.[19]
Alevlenme
Akut alevlenme, KOAH hastası bireylerde görülen, artan nefes kesilmeleri, artan balgam üretimi, balgamın temizden yeşil/sarı renge dönmesi, öksürüklerin artması olarak tanımlanabilir.[16] Bu durum, yükselen soluk almanın bulgularına da eşlik edebilir: hızlı nefes alma, yüksek kalp hızı, terleme, etkin solunum kası kullanımı, derinin mavileşmesi, konfüzyon veya ciddi alevlenmelerde görülen hırçın davranışlar.[16][20] Stetoskopla yapılan incelemelerde akciğer üstünden ral duyulabilir.[21]
Nedenleri
KOAH'ın en temel nedeni tütün kullanımıdır. Bunun yanında, bazı ülkelerde mesleki nedenlerle beliren maruz kalmalar ve hava kirliliği de sebep olarak gösterilmektedir.[1] Tipik olarak bu semptomların oluşabilmesi için, maruz kalmanın birkaç on-yıl öncesinde olmuş olması gerekir.[1] İnsanların genetik yatkınlığı da hastalığa katkıda bulunabilir.[1]
Tütün kullanımı
Küresel olarak KOAH'ın bir numaralı risk faktörü tütün kullanımıdır.[1] Tütün kullanan insanların %20'si KOAH hastalığına yakalanır.[23] Ancak hayat boyu tütün kullananlar için bu oran %50'lere yükselir.[24] ABD ve Birleşik Krallık'ta, KOAH hastalarının %80-95 kadarı ya tütün kullanıcısıdır ya da hayatlarının bir kısmında tütün kullanmıştır.[23][25][26] Hastalığa yakalanma riski toplam tütün kullanım süresiyle doğru orantılı olarak artmaktadır.[27] Ek olarak, kadınlar erkeklere oranla tütünün zararlarına karşı daha büyük hassasiyet gösterirler.[26] Tütün kullanmayanlarlarda pasif içiciler durumların %20'sini oluştururlar.[25] Marijuana, puro, nargile gibi diğer benzer kullanımlar da risk barındırır.[1] Hamilelik sırasında tütün kullanan kadınlar çocuklarındaki KOAH riskini arttırabilirler.[1]
Hava kirliliği
Kömür veya odun ve tezek gibi biyoyakıtlarla yakılan pişirme ateşleri kötü havalandırıldığında mahal havası kalitesini düşürür. Bu durum gelişmekte olan ülkelerde KOAH'ın en temel sebeplerinden biridir.[28] Bu tip ateşler, neredeyse 3 milyar insan için pişirme ve ısınma kaynağı olup maruz kalma oranları daha yüksek olduğu için özellikle kadınlar için risk oluşturur.[1][28] Bu kullanım, Hindistan, Çin ve Sahraaltı Afrika'daki evlerin %80'inin enerji kaynağıdır.[29]
Şehirlerde yaşayan insanların, kırsal alanlarda yaşayan insanlara oranla KOAH'a yakalanma oranı daha yüksektir.[30] Kentsel hava kirliliği alevlenmeler için katkı sağlayan bir faktör olup hastalığa neden olmadaki rolü kesinlik kazanmamıştır.[1] Egzoz gazı kaynaklı olanlar da dahil olmak üzere, kötü hava kalitesi olan yerlerde KOAH oranları daha yüksektir.[29] Tüm bunlara rağmen bu faktörlerin, tütün kullanımına oranlar daha düşük risk taşıdığına inanılmaktadır.[1]
Mesleki maruz
İş yeri kaynaklı tozlar, kimyasallar ve dumanlara yoğun ve uzun süre maruz kalmak, tütün kullanan veya kullanmayan herkes için KOAH riskini yükseltir.[31] Mesleki maruzun, toplam vakaların %10-20'sine sebep olduğuna inanılmaktadır.[32] ABD'de bu şartların tütün kullanmamış KOAH hastalarının %30'undan fazlasına neden olduğu, yeterli yasaların olmadığı ülkelerde bunun daha da yükseldiği belirtilmektedir.[1]
Bazı sanayiler ve kaynakların hastalıkla bağlantılı olduğu gösterilmiştir:[29] kömür madeni tozu, altın madenciliği, pamuk tekstil sanayi, kadmiyum ve izosiyanat içeren uğraşlar, kaynak dumanları vb.[31] Tarımla ilgili işler de risk taşır.[29] Bazı mesleklerin sahip olduğu risk, yarım ila iki paket sigara tüketiminin verdiği riskle eşdeğer gösterilir.[33] Silika tozuna maruz kalmak da, silikozis riskinden bağımsız olarak KOAH ile sonuçlanabilr.[34] Toz ve sigaraya kalınan maruzun olumsuz etkileri aditif veya muhtemelen aditiften de fazladır.[33]
Genetik
KOAH gelişiminde genetiğin rolü vardır.[1] Akrabalarından KOAH hastası olan tütün kullanıcılarının, olmayan tütün kullanıcılarına göre hastalığa yakalanma riski daha yüksektir.[1] Şimdilik, açık bir şekilde kalıtsal olarak aktarılan risk faktörü AAT'dir.[35] Bu risk, AAT kusurlu olan ve tütün kullanan bireylerde daha da yüksektir.[35] Bu, tüm vakaların %1–5'inin nedenidir[35][36] ve durum 10.000 kişiden 3-4 kişide görülür.[2] Diğer genetik faktörler araştırılmaktadır[35] ve çok olduğu öngörülmektedir.[29]
Diğer
Bazı diğer etmenler, KOAH ile daha yakından alakalıdır. Risk, yoksul insanlar için daha yüksektir. Ancak bunun doğrudan yoksullukla mı, yoksa yoksulluğun yol açtığı diğer etmenlerle (hava kirliliği, yetersiz beslenme) mi ilgili olduğu kesin değildir.[1] Astım veya solunum yolu hiperaktivitesi olan insanlarda yükselen KOAH oranları olduğuna dair bulgular bulunmaktadır.[1] Düşük doğum ağırlığı gibi doğumsal etmenler, KOAH ve bazı enfeksiyon hastalıklarına yakalanma riskini arttırır.[1] Zatürre gibi solunum enfeksiyonlarının, en azından yetişkinler için, KOAH ile yakından bir ilişkisi olmadığı görülmektedir.[2]
Alevlenme
Akut alevlenme (semptomların aniden kötüleşmesi),[37] sıklıkla enfeksiyonlar, çevresel kirleticiler ve hatta yanlış ilaç kullanımıyla tetiklenebilir.[38] Vakaların %50 ila 75'inin enfeksiyonlarla tetiklendiği görülmektedir[38][39] (bakterili olanlar %25, viral olanlar %25, ikisi birden %25).[40] Çevresel kirleticiler arasında kötü iç veya dış hava kalitesi yer alır.[38] Kişisel veya pasif olarak tütün dumanı da riski arttırır.[29] Alevlenme dönemlerinin daha çok kışın olduğu düşünüldüğünde soğuk havanın da tetikleyebileceği görülmektedir.[41] Altta yatan ağır hastalıklara sahip hastalar, alevlenmeyi daha sık yaşar: hafif hastalıklarda yılda 1,8 kez, orta derecedeki hastalıklarda yılda 2 ila 3 kez ve ağır hastalıklarda yılda 3,4 kez.[42] Sık alevlenme yaşayanlarda akciğer işlevi daha hızlı oranlarda kayba uğrar.[43] Pulmoner emboli (akciğerdeki kan pıhtıları) KOAH sahibi hastaların durumunu daha da kötüleştirir.[3]
Patofizyoloji
KOAH, kronik olarak havanın kesintili olarak iletildiği (solunum yolu sınırlanımı) ve tamamen nefes vermenin mümkün olmadığı (hava kapanı) bir obstrüktif akciğer hastalığıdır.[3] Zayıf hava akışı, akciğer dokusunda beliren yıkım (amfizem) ve obstrüktif bronşiyolit olarak bilinen küçük solunum yolu hastalığından kaynaklanmaktadır. Bu etmenlerin hastalığa katkısı kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.[1] Küçük solunum yolundaki ciddi yıkımlar, akciğer dokusunun yerine büyük hava ceplerinin—bül olarak bilinir— oluşumuna neden olabilir. Hastalığın bu tipi büllöz veya kabarcıklı amfizem olarak adlandırılır.[44]
KOAH, ciğere çekilen tahriş ediciler sonucu kronik yangısal bir hastalık olarak gelişir.[1] Kronik bakteriyel enfeksiyonlar da bu yangısal duruma eklenebilir.[43] Yangısal hücreler, beyaz kan hücrelerinden ikisi olan nötrofil granülositler ve makrofajlar içerebilir. Tütün kullanan hastalarda Tc1 lenfosit görülebilirken, bazı hastalarda astımdakine benzer bir şekilde eozinofile rastlanabilir. Bu hücresel yanıtların bir kısmı yangısal mediyatörler kemotaktik etmenler nedeniyle tetiklenir. Akciğer yıkımıyla ilintili diğer süreçler arasında, tütün kullanımından kaynaklanan yüksek yoğunlukta serbest radikallerin yol açtığı oksidatif stres ve akciğerlerdeki bağ dokunun proteaz inhibitörleri tarafından yetersizce durdurulan proteazlar tarafından yıkımı yer alır. Bağ dokunun yıkımı, amfizeme sebep olan sebeptir ve bu durum zayıf hava akışına ve en sonunda solunum gazlarının zayıf olarak emilip serbest bırakılmasına katkıda bulunur.[1] Hastalıkta gerçekleşen kas yıkımı, akciğerler tarafından kana salınan yangısal mediyatörler sebebiyle gerçekleşebilir.[1]
Solunum kanallarının daralması, yangı ve yara oluşumu sebebiyle gerçekleşir. Bu durum tamamen nefes verememeyle sonuçlanır. Hava akışı sırasında en büyük akış düşüşü, nefes verme sırasında gerçekleşir. Bunun sebebi, nefes verme sırasında göğüste oluşan basıncın hava yollarını baskılamasıdır.[45] Akciğerde önceki nefes verilmeden yeni nefes alınması, akciğerlerin toplamda daha büyük hacimde hava barındırmasına yol açar. Bu durum hiperenflasyon veya hava kapanı olarak adlandırılır.[45][46] Egzersiz sırasındaki hiperenflasyon KOAH'taki nefes kesilmesiyle ilişkilidir çünkü akciğerlerde halen bir miktar hava varken daha fazla hava almaya çalışmak rahatsızlık verir.[47]
Bazı hastalarda, astıma benzer bir şekilde, tahriş edicilere karşı aşırı solunum duyarlılığı görülür.[2]
Tıkalı solunum yolundan kaynaklanan azalan havalanımdan kaynaklanan düşük oksijen düzeyi ve en sonunda kanda yükselen karbon dioksit değerleri ile hiperenflasyon ve nefes alma isteksizliği görülebilir.[1] Alevlenmeler sırasında solunum yanıgısı da yükselir. Bu durum aynı şekilde hiperenflasyonuna ve azalan solunum gazı değiş tokuşuna yol açar. Bu durumun sebep olduğu düşük kan oksijen seviyeleri, uzun süre devam ettiği takdirde vazokonstrüksiyon adı verilen kan damarı daralmalarına; amfizem ise akciğerlerdeki kılcal damarların yıkımına yol açabilir.[4] Bu iki değişiklik de pulmoner arterde kan basıncını yükseltir ve cor pulmonale'ye neden olur.[1]
Tanı
35 ila 40 yaş üzerinde, nefes darlığı çeken, kronik öksüren, balgam üreten, kışları sıkça soğuk algınlığına yakalanan, risk etmenleriyle bir geçmişi bulunan insanlarda KOAH aranabilir.[9][10] Spirometri tanıyı onaylamak için kullanılır.[9][48]
Spirometri
Spirometre, var olan hava akışı tıkanıklığını ölçer ve hava yolunu açmak adına bronkodilatör türevi ilaçların kullanımından sonra uygulanır.[48] Tanı yapmak için iki ölçüt vardır: bir saniye içinde zorlanan nefes verme hacmi (FEV1) ve tek bir nefeste verilen en büyük hava hacmini tanımlamak için kullanılan zorlanan nefes gücüdür (FVC).[49] Normal olarak, semptomları gösteren birinde FVC değerinin %75–80'i ilk saniyede ortaya çıkması[49] ve FEV1/FVC oranının %70'ten az çıkması bu kişinin KOAH hastası olduğunu kanıtlar.[48] Bu ölçümlerden yola çıkarak, spirometri yaşlı insanlarda KOAH için aşırı-tanıya yol açabilir.[48] National Institute for Health and Care Excellence kriterleri, bunların yanında tahmin edilenin %80'inden az bir FEV1 oranı da gerektirir.[10]
Spirometrinin KOAH semptomları göstermeyen bireylerde, tarama amacıyla kullanılmasının etkileri bilinmemektedir ve şimdilik önerilmemektedir.[9][48] Astım için sıkça kullanılan zirve akım hızı (maksimum solunum hızı), KOAH tanısı için yeterli değildir.[10]
Şiddet
| Derece | Etki eden aktivite |
|---|---|
| 1 | Ağır iş |
| 2 | Hareketli yürüyüş |
| 3 | Normal yürüyüş |
| 4 | Birkaç dakikalık yürüyüş |
| 5 | Kıyafet değiştirmek |
| Şiddet | FEV1 % tahmin edilen |
|---|---|
| Hafif (GOLD 1) | ≥80 |
| Orta (GOLD 2) | 50–79 |
| Şiddetli (GOLD 3) | 30–49 |
| Çok şiddetli (GOLD 4) | <30 or kronik solunum yetmezliği |
KOAH'ın belirli bir hastayı ne kadar eklediğini anlamak için çeşitli yöntemler mevcuttur.[9] Düzeltilmiş Britanya Tıp Araştırma Konseyi anketi (mMRC) veya KOAH değerlendirme testi (CAT) semptomların şiddetini belirlemek için yapılan basit anketlerdir.[9] 0 ile 40 arasında değişen CAT skalasında sayı arttıkça hastalığın şiddeti artar.[50] Spirometri hava akış sınırlamasını belirlemeye yardımcı olabilir.[9] Bu genel olarak, kişinin yaşı, cinsiyeti, boyu ve ağırlığına göre tahmin edilen "normal"e kıyasla FEV1 değerlerinin yüzdesi olarak belirtilir.[9] Hem Amerikan hem Avrupa ana esasları, tedavi için kısmi önerileri FEV1 üzerinden yapar.[48] GOLD esasları ise, insanları hava akışı sınırlamalarına göre dört kategoriye ayırmayı önerir.[9] Kilo kaybı, kas güçsüzlüğü ve diğer hastalıkların varlığı da hesaba katılmalıdır.[9]
Diğer testler
Göğüs radyografisi ve hemogram kullanımı, tanı sırasındaki diğer şartları hariç tutmak adına yapılabilir.[51] X ışını sonuçlarında genel olarak göze çarpan durumlar, olağandan büyük akciğerler, düzleşmiş diyafram, yükselen göğüs kemiği arkası hava boşluğu ve bül görülebilir. Bu sayede zatürre, pulmoner ödem veya pnömotoraks gibi durumlar hariç tutulabilir.[52] Göğüs için yapılan yüksek çözünürlüklü bir bilgisayarlı tomografi taraması akciğerlerdeki amfizemin bulunduğu yerleri teşhis etmekte kullanılır ve diğer hastalıkları hariç tutmak adına yararlıdır.[2] Yine de, ameliyat planlanmadığı sürece bu durum yönetim konusunda nadiren katkı sağlar.[2] Kan gazı analizi oksijen ihtiyacını belirlemek için kullanılır ve FEV1 değeri tahmin edilenin %35'inden az olan hastalara, çevresel oksijen doyumu %92'den az olanlara ve konjestif kalp yetmezliği belirtileri gösterenlere uygulanır.[9] Alfa-1 antitripsin eksikliğinin yoğun olduğu ülkelerde (özel olarak 45 yaş altı olan ve amfizemlerin akciğerin alt kısımlarında bulunduğu bireylerde) KOAH hastaları test edilmelidir.[9]
-
Göğüs röntgeninde açığa çıkan şiddetli KOAH. Akciğere oranla küçük kalan kalbe dikkat ediniz. -
Amfizemli bir hastanın yandan röntgen görüntüsü. Fıçılaşmış göğsü ve düz diyaframa dikkat etiniz. -
Şiddetli KOAH hastası birinin CXR görüntüsünde görülen uzun büller. -
Şiddetli bir hastada büllü amfizem. -
Son aşamasında büllü amfizemi olan hastanın eksenel CT görüntüsü.
Ayırıcı tanı
KOAH, nefes darlığına sebep olan diğer hastalıklardan ayırt edilmelidir. Bu hastalıklar arasında konjestif kalp yetmezliği, pulmoner damar tıkanıklığı, zatürre veya pnömotoraks yer alır. Birçok KOAH hastası astım olduğunu düşünür.[16] İkisi arasındaki ayrım, semptomlara göre yapılır. Buna göre tütün kullanım geçmişine, spirometride hava akışı sınırlanışının bronkodilatör kullanımıyla geri döndürülebilir olmasına bakılır.[53] Verem, kronik öksürme ile belirebildiği için, özellikle hastalığın görüldüğü yerlerde dikkate alınmalıdır.[9] Daha nadir de olsa, benzer etkiler gösteren bronkopulmoner displazi ve bronşiyolitis obliterans gibi hastalıklardan ayırt edilmelidir.[51] Kronik bronşit de normal hava akışı ile gerçekleşebilir ve bu durumda KOAH olarak sınıflandırılmaz.[2]
Önlem
KOAH'nın pek çok tipi potansiyel olarak dumana maruzu azaltarak ve hava kalitesini artırarak önlenebilmektedir.[29] Yıllık grip aşısı uygulaması sayesinde ataklar, hastaneye yatırılma ve ölüm gibi durumların olasılığı düşürülmektedir.[54][55] Pnömokok aşıları da yarar sağlayabilmektedir.[54]
Sigarayı bırakma
KOAH'nın önüne geçmenin en temel yolu insanların sigara alışkanlığı edinmesinin önüne geçmektir.[56] Hükümetlerin, toplumsal sağlık kuruluşları ve sigara-karşıtı organizasyonların alacağı tedbirler sayesinde insanların sigaraya başlama ve sigarayı teşvik etme eğilimleri azaltılabilir.[57] Halka açık mekanlarda ve iş yerlerinde sigara yasağı uygulaması ile pasif içicilikten kaynaklanan sorunların önüne geçilebilir.[29]
Sigara kullanan kimselerde sigarayı bırakmak, KOAH'nın daha kötüleşmesinin önüne geçmek için yapılabilecek tek önlemdir.[58] Hastalığın son dönemlerinde dahi, bu uygulamayla akciğer işlevinin kötüleşme hızı azaltılabilir ve engellilik, ölüm gibi durumların geciktirilmesi sağlanabilir.[59] Sigarayı bırakmak, karar vermekle başlar. Uzun dönem bırakış genellikle birkaç deneme sonrasında başarıya ulaşır.[57] 5 yıldan fazla çaba gösteren insanların yaklaşık %40'ında başarı görülür.[60]
Bazı içiciler, sadece iradeyle uzun dönem sigarayı bırakabilirler. Ancak oldukça bağımlılık yapan bir etkinlik olduğundan,[61] sigarayı bırakmak isteyen kimselerin ek desteğe ihtiyaçları vardır. Sigarayı bırakma ihtimali, çevreden gelen destek, sigara bırakma programlarına katılım ve/veya nikotin replasman tedavisi, bupropiyon veya vareniklin gibi ilaçların kullanılmasıyla artırılabilir.[57][60]
Meslek sağlığı
Kömür madenciliği, inşaat işçiliği ve taş işçiliği gibi risk altındaki meslek gruplarının KOAH'a yakalanma oranını azaltmak adına bazı önlemler alınagelmiştir.[29] Bu önlemler arasında şöyle örnekler yer alır: kamu politikası üretimi,[29] işçilerin riskler konusunda eğitimi ve yönetimi, sigarayı bırakma konusunda destek, işçilerin erken KOAH belirtisi konusunda kontrol edilmesi, gaz maskesi kullanımı ve toz kontrolü.[62][63] Havalandırmayı geliştirmek, su spreyleri kullanmak ve toz üretimini düşüren madencilik tekniklerini uygulamak, etkili bir toz kontrolü sağlar.[64] Bir işçi KOAH'a yakalanırsa, işçinin iş rolünü değiştirmek gibi yollarla toza maruzu azaltılabilir ve hastalığın ciddileşmesinin önüne geçilebilir.[65]
Hava kirliliği
Hem iç hem dış mekanlarda hava kalitesi yükseltilerek KOAH'ın önüne geçilebilir veya var olan hastalığın kötüleşmesinin önüne geçilebilir.[29] Bu durum, kamu politikası çabalarıyla ve kişisel dahiliyet ile başarılabilir.[66]
Bazı gelişmiş ülkeler, bazı düzenlemelere giderek dış mekanlarındaki hava kalitesini yükseltmiştir. Bu sayede nüfuslarının KOAH geliştirme oranlarında olumlu değişimlere yol açmıştır.[29] KOAH hastası insanlar, dış mekandaki hava kalitesinin kötü olduğu durumlarda iç mekanlarda kalarak semptomlar gösterme ihtimallerini düşürebilirler.[4]
Bir diğer önlem, yemek pişirilen veya ısıtılan mekanlarda görülen yakıt dumanının, etkili havalandırma, hatta daha iyi soba ve bacalar kullanılarak azaltılmasıdır.[66] Düzgün sobala kullanımı, iç mekan hava kalitesini %85'e kadar iyileştirir. Güneş enerjisiyle yemek pişirme ve ısıtma gibi alternatif enerji kaynaklarının kullanımı, hatta biyokütle (tezek/odun) yerine kömür/gazyağı gibi yakıtların kullanımı, daha iyi sonuçlar doğurmaktadır.[29]
Yönetim
KOAH için bilinen bir tedavi bulunmamaktadır; ancak belirtiler tedavi edilebilir ve ilerlemesi ertelenebilir.[56] Yönetimin asıl amaçları arasında risk faktörlerini azaltmak, durağan bir hastalık süreci sağlamak, akut atakları önlemek veya iyileştirmek ve ilgili hastalıkları kontrol altında tutmak yer alır.[4] Hastalıktaki ölüm oranlarını azaltan yöntemlerden kanıtlanmış olanları sigarayı bırakma ve oksijen desteği almaktır.[67] Sigarayı bırakmak hastalıktan dolayı ölüm riskini %18'e kadar azaltır.[3] Diğer öneriler arasında her yıl grip aşısı olma, beş yılda bir zatürre aşısı olma ve çevredeki hava kirliliğine maruz kalma oranını azaltmak bulunur.[3] Hastalığı ilerlemiş olanlarda palyatif bakım belirtileri hafifletebilirken morfin nefes yetersizliği hissini azaltabilir.[68] Mekanik ventilasyon soluk almayı kolaylaştırmak adına kullanılabilir.[68]
Egzersiz
Pulmoner rehabilitasyon, bir egzersiz, hastalık yönetimi ve rehberlik programı olup kişinin yararı için koordine olur.[69] Yakın zamanda atak geçirenlerde, pulmoner rehabilitasyonun yaşam kalitesini, egzersiz yeteneğini arttırdığı ve ölüm riskini azalttığı görülmektedir.[70] Bunun yanında kişinin hastalığı üzerindeki ve kendi duyguları üzerindeki kontrol hissini arttırır.[71]
Optimal egzersiz rutini, egzersiz sırasında mekanik ventilasyon kullanımı ve KOAH hastaları için önerilen egzersiz yoğunluğu bilinmemektedir.[72][73][74] Kol dayanıklılığını arttıran egzersizler, KOAH hastalarının kol hareketini geliştirirken nefes darlığına da ufak katkılar sağlar.[75] Kol egzersizleri yapmak yaşam kalitesini arttırmak için tek başına yeterli değildir.[75] Nefes alıp verme egzersizlerinin de olumlu yararları sınırlıdır.[15] Büzük dudak nefesi egzersizleri yararlı olabilir.[76][15] Tai Chi egzersizleri KOAH hastaları için güvenli egzersizlerden olup sıradan tedavi programına nazaran daha solunum faaliyetleri ve kapasitesi için daha yararlı olabilir.[77] Tai Chi'nin diğer egzersiz programlarından daha etkili olduğuna dair herhangi bir çalışma yoktur.[77]
Normalden daha zayıf veya daha fazla kilolu olmak da belirtileri, engellilik seviyesi ve KOAH prognozunu etkileyebilir. Zayıf insanlar solunum kas gücünü kalori alımlarını arttırarak arttırabilirler.[4] Düzenli egzersiz veya pulmoner rehabilitasyon programları eşliğinde kalori alımı KOAH semptomlarını azalmada kayda değer katkılar sağlar. Yetersiz beslenen hastalarda ek besinler yararlıdır.[78]
Bronkodilatörler
Soluk yoluyla alınan bronkodilatörler kullanılan en birincil ilaçlardan olup[3] genel hastalığa küçük katkılar sağlarlar.[79] Bu tip ilaçların iki tipi bulunur: β2 agonistler ve antikolinerjikler. Her iki tip ilacın da uzun etkili ve kısa etkili biçimleri bulunur. Nefes darlığı, öksürme ve yetersiz egzersiz gibi olumsuzlukları azaltarak yaşam kalitesini arttırır.[80] Ancak altta yatan hastalığın gidişatında herhangi bir değişiklik yapıp yapmadıkları konusunda kesin bir çalışma yoktur.[3]
Hastalığı hafif olarak geçiren kimselerde, kısa etkili ilaçların ihtiyaç duyuldukça kullanılması önerilir.[3] Daha ciddi boyutlardaki hastalarda uzun etkili ilaçlar önerilir.[3] Uzun süreli ilaçlar kısmen hiperenflasyonu (aşırı havalanma) iyileştirme prensibiyle çalışır.[81] Uzun etkili bronkodilatörler yetersizse genelde tedaviye soluk yoluyla alınan kortikosteroidler eklenir.[3] Uzun etkili ilaçlara nazaran, tiotropiyum (uzun etkili antikolinerjik) ve uzun etkili beta-adrenoseptör agonistlerin (LABA'lar) daha iyi olup olmadıkları kesin değildir ve en uygun ilacın seçilmesi için hepsinin denenerek en iyi verim alınanının kullanılması önerilmektedir.[82] Her iki tip ilaç da akut atak riskini %15–25 aralığında azaltır.[3] İki tip aynı anda kullanılabilir fakat böylesi bir durumun kayda değer bir yarar sağlayıp sağlamadığı konusunda kesin bir çalışma yoktur.[82]
Salbutamol (Ventolin) ve terbütalin gibi bazı kısa etkili β2 agonistler mevcuttur.[83] BBunlar belirtileri dört ila altı saat arasında azaltırlar.[83] Salmeterol, formoterol ve indakaterol gibi uzun etkili β2 agonistleri bakım terapilerinde kullanılır. Bazıları bunun yararının sınırlı olduğunu öne sürerken,[84] diğerleri yeterli yarar sağladığını ileri sürer.[85][86][87] Uzun süreli kullanımlar KOAH hastaları için güvenli görünmektedir[88] fakat yan etkileri arasında istem-dışı titremeler ve kalp palpitasyon yer alır.[3] Soluk yoluyla alınan steroidlerle beraber alındığında zatürre riskini arttırırlar.[3] Steroidler ve LABA'lar beraber daha iyi sonuçlar verebilirken,[84] bu küçük katkıların artan sağlık risklerinden daha kayda değer olup olmadığı belirsizdir.[89] İndakaterol günde bir dozluk kullanım gerektirir ve günde iki kez kullanım gerektiren uzun etkili β2 agonistleri kadar etkilidir.[87]
KOAH ile mücadelede iki ana antikolinerjik kullanılır: ipratropyum ve tiotropyum. İpratropyum kısa etkili bir ajan olup tiotropyum uzun etkilidir. Tiotropyum atakları azaltarak yaşam kalitesini arttırır.[90] Bu katkıları tiotropyum, ipratropyuma göre daha verimli sağlar.[91] Bu maddeler ölüm riski veya hastanede tutulma süresinde kayda değer bir değişiklik vaat etmez.[90] Antikolinerjikler ağız kuruluğu ve idrar yolu hastalıklarını arttırma eğilimi gösterebilirler.[3] Bunun yanında kalp hastalıkları ve kalp krizinde artışa yol açabilirler.[92][93] Bir diğer uzun etkili ajan olan aklidinyum, yaşam kalitesini arttırmasının yanı sıra hastanede tutulma oranlarını azaltır.[94][95][96] Aklinidinyum, tiotropyuma bir alternatif olarak geliştirildiyse de hangisinin daha etkili olduğu belirsizdir.[96]
Kortikosteroidler
Kortikosteroid ilaçlar solunum yoluyla alınsalar da akut atakların önüne geçmek adına tablet olarak da alınabilirler. Solunum yoluyla alınan kortikosteroidler (ICS) daha az ciddi KOAH hastaları için kayda değer faydalar sağlamazken, orta veya ciddi derecedeki hastaların akut ataklarını azaltır.[97] Tek başlarına bir-yıllık ölümlere bir katkıları yoktur.[67][98] Hastalığın gelişimi konusunda bir etkiye sahip olup olmadıkları kesin değildir.[3] LABA ile birlikte kullanıldıklarında, tek başında ICS veya tek başına LABA kullanımına nazaran ölüm oranlarını azaltabilirler.[99][100] Solunum yoluyla alınan steroidler, artan zatürre oranlarıyla ilişkilidir.[101] Uzun süreli steroid tabletleri kullanımının da kayda değer zararları bulunur.[83]
Diğer ilaçlar
Uzun süreli antibiyotikler, özellikle makrolid sınıfındaki eritromisin gibi ilaçlar, yılda bir veya daha fazla atak geçiren KOAH hastalarının ataklarının sıklığını azaltırlar.[102][103] Bu uygulama dünyanın bazı bölgelerinde uygun maliyet artısı getirir.[104] Bu uygulamayla ilgili endişeler arasında antibiyotik direnci ve azitromisin kaynaklı işitme sorunları yer alır.[103] Teofilin gibi metilksantinler yarardan çok zarar verdiklerinden ötürü önerilmezler,[105] ancak başka tedbirler altında tutulmayanlar tarafından ikinci basamak ajan olarak kullanılabilirler.[4] Mukolitikler kronik bronşit sahibi hastaların ataklarının azaltılmasına yardımcı olabilirler.[106] Öksürük ilaçları önerilmez.[83]
Oksijen
Ek oksijen tedavisi, dinlenme halinde düşük oksijen oranlarına (kan gazı basıncının 50–55 mmHg veya oksijen doygunluğunun %88'in altında olduğu durumlar) sahip olan kimseler için önerilir.[83][107] Bu gruptaki kimselerde günde 15 saat kullanılması durumunda kalp yetmezliği ve ölüm riskini azaltır[83][107] ve kişinin egzersiz yapma yeteneğini arttırır.[108] Oksijen seviyesi daha yüksek olan hastalarda egzersiz sırasında verilen oksijen katkısı kişinin nefes yetmezliğini arttırırken günlük aktivitelerindeki nefes yetmezliğine etki etmediği gibi hayat kalitesinde bir artışa sebep olmaz.[109] Yangın riski arttıran bu tedavi, kişinin sigaraya devam etmesi durumunda çok az bir katkı sağlar.[110] Böylesi durumlarda oksijen kullanımına karşı çıkan uzmanlar mevcuttur.[111] Akut ataklar sırasında birçok kişi oksijene ihtiyaç duyar; kişinin oksijen doygunluğu hesaba katılmadan yapılan oksijen terapileri kişinin kanında karbon dioksit oranlarının yükselmesine ve daha kötü sonuçlara neden olabilir.[112][113] Yüksek karbon dioksit riski taşıyanlarda %88–92'lık bir oksijen doygunluğu önerilirken, böyle bir risk taşımayanlarda %94–98 yeterlidir.[113]
Cerrahi
Çok ciddi boyutlardaki hastalarda cerrahi müdahale bazen yararlıdır ve akciğer nakli veya akciğer hacmi azaltma ameliyatı gibi uygulamaları içerir.[3] Akciğer nakli azaltma ameliyatında akciğerdeki en hasarlı kısımlar çıkarılarak kalan daha sağlıklı dokuların genişleyip daha iyi çalışması sağlanır.[83] Bu operasyon özellikle hastalık üst lopları etkilemişse başarılı olabilir. Ancak uygulama sonrası erken ölümler veya yan etkiler görülebilir.[114] Akciğer nakli bazı çok ciddi KOAH hastalarında, özellikle gençlerde uygulanır.[83]
Ataklar
Akut ataklar tipik olarak kısa etkiki bronkodilatörlerin kullanımının arttırılmasıyla tedavi edilir.[3] Bu, solunum yoluyla alınan kısa süreli agonistler ve antikolinerjiklerin beraber kullanılmasıyla yapılır.[37] Bu ilaçlar hava hazneli ölçülü inhalasyon aleti ile veya nebülizör (fısfıs) yardımıyla kullanılabilir olup her iki yöntem de eşit şekilde etkilidir.[37][115] Nebülizasyon, sağlık durumu daha kötü hastalar için kullanım kolaylığı sağlayabilir.[37] Oksijen eklemesi yararlı olabilir. Ancak aşırı oksijen, yükselen CO2 oranlarına ve bilinç azalmasına sebebiyet verebilir.[116]
Ağızdan alınan kortikosteroidler iyileşme şansını arttırabilir ve belirtilerin süresini kısaltabilir.[3][37] Damar içi steroidleri olarak da aynı verimde çalışsalar da, ağızdan alınanların daha az yan etkisi bulunur.[117] Beş günlük steroidler, on veya on dört günlük steroidler ile aynı verimde işe yarar.[118] Ciddi atakları olan hastalarda antibiyotikler de sonuçları daha iyiye çekebilir.[119] Amoksilin, doksisilin ve azitomisin gibi farklı antibiyotikler kullanılabilse de, hangisinin diğerlerine göre daha iyi sonuç verdiği kesin değildir.[54] FDA, barındırdığı ciddi yan etkilerden ötürü florokinolonların diğer antibiyotikler varken kullanılmamasını tembihler.[120] Bunun yanında daha az ciddi seviyedeki hastalar için kesin bir bulgu yoktur.[119]
tip–2 solunum yetmezliği olanlarda (akut olarak CO2 oranı yüksek olanlar) mekanik ventilasyon ölüm riskini ve yoğun bakım girişlerini azaltır.[3] Ek olarak, teofilin diğer önlemlere cevap vermeyen hastalarda kullanılabilir.[3] Ataklardan %20'den daha azı hastanede yatış gerektirir.[37] Solunum yetmezliğinden dolayı asidoz (kandaki asit artışı) olmayan insanlarda ev bakımı hastane girişlerinin önüne geçebilir.[37]
Prognoz
| no data ≤110 110–220 220–330 330–440 440–550 550–660 | 660–770 770–880 880–990 990–1100 1100–1350 ≥1350 |
COPD usually gets gradually worse over time and can ultimately result in death. It is estimated that 3% of all disability is related to COPD.[122] The proportion of disability from COPD globally has decreased from 1990 to 2010 due to improved indoor air quality primarily in Asia.[122] The overall number of years lived with disability from COPD, however, has increased.[123]
The rate at which COPD worsens varies with the presence of factors that predict a poor outcome, including severe airflow obstruction, little ability to exercise, shortness of breath, significantly underweight or overweight, congestive heart failure, continued smoking, and frequent exacerbations.[4] Long-term outcomes in COPD can be estimated using the BODE index which gives a score of zero to ten depending on FEV1, body-mass index, the distance walked in six minutes, and the modified MRC dyspnea scale.[124] Significant weight loss is a bad sign.[2] Results of spirometry are also a good predictor of the future progress of the disease but not as good as the BODE index.[2][10]
Epidemiyoloji
Globally, as of 2010, COPD affected approximately 329 million people (4.8% of the population).[123] The disease affects men and women almost equally, as there has been increased tobacco use among women in the developed world.[125] The increase in the developing world between 1970 and the 2000s is believed to be related to increasing rates of smoking in this region, an increasing population and an aging population due to fewer deaths from other causes such as infectious diseases.[3] Some developed countries have seen increased rates, some have remained stable and some have seen a decrease in COPD prevalence.[3] The global numbers are expected to continue increasing as risk factors remain common and the population continues to get older.[56]
Between 1990 and 2010 the number of deaths from COPD decreased slightly from 3.1 million to 2.9 million[126] and became the fourth leading cause of death.[3] In 2012 it became the third leading cause as the number of deaths rose again to 3.1 million.[6] In some countries, mortality has decreased in men but increased in women.[127] This is most likely due to rates of smoking in women and men becoming more similar.[2] COPD is more common in older people;[1] it affects 34–200 out of 1000 people older than 65 years, depending on the population under review.[1][52]
In England, an estimated 0.84 million people (of 50 million) have a diagnosis of COPD; this translates into approximately one person in 59 receiving a diagnosis of COPD at some point in their lives. In the most socioeconomically deprived parts of the country, one in 32 people were diagnosed with COPD, compared with one in 98 in the most affluent areas.[128] In the United States approximately 6.3% of the adult population, totaling approximately 15 million people, have been diagnosed with COPD.[129] 25 million people may have COPD if currently undiagnosed cases are included.[130] In 2011, there were approximately 730,000 hospitalizations in the United States for COPD.[131] In the United State, COPD is estimated to be the third leading cause of death in 2011.[132]
Tarih
The word "emphysema" is derived from the Greek Yunanca: ἐμφυσᾶν emphysan meaning "inflate" -itself composed of ἐν en, meaning "in", and φυσᾶν physan, meaning "breath, blastŞablon:-".[133] The term chronic bronchitis came into use in 1808[134] while the term COPD is believed to have first been used in 1965.[135] Previously it has been known by a number of different names, including chronic obstructive bronchopulmonary disease, chronic obstructive respiratory disease, chronic airflow obstruction, chronic airflow limitation, chronic obstructive lung disease, nonspecific chronic pulmonary disease, and diffuse obstructive pulmonary syndrome. The terms chronic bronchitis and emphysema were formally defined in 1959 at the CIBA guest symposium and in 1962 at the American Thoracic Society Committee meeting on Diagnostic Standards.[135]
Early descriptions of probable emphysema include: in 1679 by T. Bonet of a condition of "voluminous lungs" and in 1769 by Giovanni Morgagni of lungs which were "turgid particularly from air".[135][136] In 1721 the first drawings of emphysema were made by Ruysh.[136] These were followed with pictures by Matthew Baillie in 1789 and descriptions of the destructive nature of the condition. In 1814 Charles Badham used "catarrh" to describe the cough and excess mucus in chronic bronchitis. René Laennec, the physician who invented the stethoscope, used the term "emphysema" in his book A Treatise on the Diseases of the Chest and of Mediate Auscultation (1837) to describe lungs that did not collapse when he opened the chest during an autopsy. He noted that they did not collapse as usual because they were full of air and the airways were filled with mucus. In 1842, John Hutchinson invented the spirometer, which allowed the measurement of vital capacity of the lungs. However, his spirometer could measure only volume, not airflow. Tiffeneau and Pinelli in 1947 described the principles of measuring airflow.[135]
In 1953, Dr. George L. Waldbott, an American allergist, first described a new disease he named "smoker's respiratory syndrome" in the 1953 Journal of the American Medical Association. This was the first association between tobacco smoking and chronic respiratory disease.[137]
Early treatments included garlic, cinnamon and ipecac, among others.[134] Modern treatments were developed during the second half of the 20th century. Evidence supporting the use of steroids in COPD was published in the late 1950s. Bronchodilators came into use in the 1960s following a promising trial of isoprenaline. Further bronchodilators, such as salbutamol, were developed in the 1970s, and the use of LABAs began in the mid-1990s.[138]
Toplum ve kültür
COPD has been referred to as "smoker's lung".[139] People with emphysema have been known as "pink puffers" or "type A" due to their frequent pink complexion, fast respiratory rate and pursed lips,[140][141] and people with chronic bronchitis have been referred to as "blue bloaters" or "type B" due to the often bluish color of the skin and lips from low oxygen levels and their ankle swelling.[141][142] This terminology is no longer accepted as useful as most people with COPD have a combination of both emphysema and chronic bronchitis.[2][141]
Many health systems have difficulty ensuring appropriate identification, diagnosis and care of people with COPD; Britain's Department of Health has identified this as a major issue for the National Health Service and has introduced a specific strategy to tackle these problems.[143]
Ekonomi
Globally, as of 2010, COPD is estimated to result in economic costs of $2.1 trillion, half of which occurring in the developing world.[8] Of this total an estimated $1.9 trillion are direct costs such as medical care, while $0.2 trillion are indirect costs such as missed work.[144] This is expected to more than double by the year 2030.[8] In Europe, COPD represents 3% of healthcare spending.[1] In the United States, costs of the disease are estimated at $50 billion, most of which is due to exacerbation.[1] COPD was among the most expensive conditions seen in U.S. hospitals in 2011, with a total cost of about $5.7 billion.[131]
Araştırma
Infliximab, an immune-suppressing antibody, has been tested in COPD; there was a possibility of harm with no evidence of benefit.[145]
Roflumilast, cilomilast, and phosphodiesterase 4 inhibitors act as a bronchodilator and as an anti-inflammatory. They show promise in decreasing the rate of exacerbations, but do not appear to change a persons quality of life.[3][146] Roflumilast and cilomilast may be associated with side effects such as gastrointestinal issues and weight loss. Sleep disturbances and mood disturbances related to roflumilast have also been reported.[146]
Several new long-acting agents are under development.[3] Treatment with stem cells is under study.[147] While there is tentative data that it is safe, and the animal data is promising, there is little human data as of 2017.[148][149][150][151] The human data has shown poor results.[148][152]
A procedure known as target lung denervation, which involves decreasing the parasympathetic nervous system supply of the lungs, is being studied but does not have sufficient data to determine its use.[153] The effectiveness of alpha-1 antitrypsin augmentation treatment for people who have alpha-1 antitrypsin deficiency is unclear.[154]
Research continues into the use of telehealthcare to treat people with COPD when they experience episodes of shortness of breath; treating people remotely may reduce the number of emergency-room visits and improve the person's quality of life.[155]
Diğer hayvanlar
Chronic obstructive pulmonary disease may occur in a number of other animals and may be caused by exposure to tobacco smoke.[156][157] Most cases of the disease, however, are relatively mild.[158] In horses it is known as recurrent airway obstruction, can be quite severe, and most often is linked to an allergic reaction to a fungus contained in contaminated hay or straw.[159] COPD is also commonly found in old dogs.[160]
Ayrıca bakınız
Ek okumalar
- Vogelmeier, CF; Criner, GJ; Martinez, FJ; Anzueto, A; Barnes, PJ; Bourbeau, J; Celli, BR; Chen, R; Decramer, M; Fabbri, LM; Frith, P; Halpin, DM; Victorina López Varela, M; Nishimura, M; Roche, N; Rodriguez-Roisin, R; Sin, DD; Singh, D; Stockley, R; Vestbo, J; Wedzicha, JA; Agusti, A (2 February 2017). "Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Lung Disease 2017 Report". Respirology (Carlton, Vic.). 22: 575–601. doi:10.1111/resp.13012. PMID 28150362. (İngilizce)
- Şablon:NICE (İngilizce)
- Qaseem, Amir; Wilt, TJ; Weinberger, SE; Hanania, NA; Criner, G; Van Der Molen, T; Marciniuk, DD; Denberg, T; Schünemann, H; Wedzicha, W; MacDonald, R; Shekelle, P; American College Of Physicians; American College of Chest Physicians; American Thoracic Society; European Respiratory Society (2011). "Diagnosis and Management of Stable Chronic Obstructive Pulmonary Disease: A Clinical Practice Guideline Update from the American College of Physicians, American College of Chest Physicians, American Thoracic Society, and European Respiratory Society". Annals of Internal Medicine. 155 (3): 179–91. doi:10.7326/0003-4819-155-3-201108020-00008. PMID 21810710. (İngilizce)
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa Vestbo, Jørgen (2013). "Definition and Overview" (PDF). Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. ss. 1–7.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n Reilly, John J.; Silverman, Edwin K.; Shapiro, Steven D. (2011). "Chronic Obstructive Pulmonary Disease". Longo, Dan; Fauci, Anthony; Kasper, Dennis; Hauser, Stephen; Jameson, J.; Loscalzo, Joseph (Ed.). Harrison's Principles of Internal Medicine (18th bas.). McGraw Hill. ss. 2151–9. ISBN 978-0-07-174889-6.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab Decramer M, Janssens W, Miravitlles M (Nisan 2012). "Chronic obstructive pulmonary disease". Lancet. 379 (9823). ss. 1341–51. doi:10.1016/S0140-6736(11)60968-9. PMID 22314182.
- ^ a b c d e f g h i j k Rabe KF, Hurd S, Anzueto A, Barnes PJ, Buist SA, Calverley P, Fukuchi Y, Jenkins C, Rodriguez-Roisin R, van Weel C, Zielinski J (Eylül 2007). "Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive pulmonary disease: GOLD executive summary". Am. J. Respir. Crit. Care Med. 176 (6). ss. 532–55. doi:10.1164/rccm.200703-456SO. PMID 17507545.
- ^ Nathell L, Nathell M, Malmberg P, Larsson K (2007). "COPD diagnosis related to different guidelines and spirometry techniques". Respir. Res. 8 (1). s. 89. doi:10.1186/1465-9921-8-89. PMC 2217523 $2. PMID 18053200.
- ^ a b "The 10 leading causes of death in the world, 2000 and 2011". World Health Organization. July 2013. 2 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2013. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "WHOTTCD" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Mathers CD, Loncar D (November 2006). "Projections of Global Mortality and Burden of Disease from 2002 to 2030". PLoS Med. 3 (11). ss. e442. doi:10.1371/journal.pmed.0030442. PMC 1664601 $2. PMID 17132052.
- ^ a b c Lomborg, Bjørn (2013). Global problems, local solutions : costs and benefits. Cambridge University Pres. s. 143. ISBN 978-1-107-03959-9.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Vestbo, Jørgen (2013). "Diagnosis and Assessment" (PDF). Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. ss. 9–17.
- ^ a b c d e f g Şablon:NICE
- ^ Mahler DA (2006). "Mechanisms and measurement of dyspnea in chronic obstructive pulmonary disease". Proceedings of the American Thoracic Society. 3 (3). ss. 234–8. doi:10.1513/pats.200509-103SF. PMID 16636091.
- ^ "What Are the Signs and Symptoms of COPD?". National Heart, Lung, and Blood Institute. 31 Temmuz 2013. 21 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2013.
- ^ MedlinePlus Encyclopedia Chronic obstructive pulmonary disease
- ^ Morrison, [edited by] Nathan E. Goldstein, R. Sean (2013). Evidence-based practice of palliative medicine. Philadelphia: Elsevier/Saunders. s. 124. ISBN 978-1-4377-3796-7.
- ^ a b c Holland AE, Hill CJ, Jones AY, McDonald CF (2012). Holland, Anne E (Ed.). "Breathing exercises for chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. Cilt 10. ss. CD008250. doi:10.1002/14651858.CD008250.pub2. PMID 23076942.
- ^ a b c d e f Gruber, Phillip (Kasım 2008). "The Acute Presentation of Chronic Obstructive Pulmonary Disease In the Emergency Department: A Challenging Oxymoron". Emergency Medicine Practice. 10 (11).
- ^ a b Weitzenblum E, Chaouat A (2009). "Cor pulmonale". Chron Respir Dis. 6 (3). ss. 177–85. doi:10.1177/1479972309104664. PMID 19643833.
- ^ "Cor pulmonale". Professional guide to diseases (9th bas.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. 2009. ss. 120–2. ISBN 978-0-7817-7899-2.
- ^ Mandell, editors, James K. Stoller, Franklin A. Michota, Jr., Brian F. (2009). The Cleveland Clinic Foundation intensive review of internal medicine (5th bas.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. s. 419. ISBN 978-0-7817-9079-6.
- ^ Brulotte CA, Lang ES (May 2012). "Acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease in the emergency department". Emerg. Med. Clin. North Am. 30 (2). ss. 223–47, vii. doi:10.1016/j.emc.2011.10.005. PMID 22487106.
- ^ Spiro, Stephen (2012). Clinical respiratory medicine expert consult (4th bas.). Philadelphia, PA: Saunders. ISBN 978-1-4557-2329-4.
- ^ World Health Organization (2008). WHO Report on the Global Tobacco Epidemic 2008: The MPOWER Package (PDF). Geneva: World Health Organization. ss. 268–309. ISBN 92-4-159628-7.
- ^ a b Ward, Helen (2012). Oxford Handbook of Epidemiology for Clinicians. Oxford University Press. ss. 289–290. ISBN 978-0-19-165478-7.
- ^ Laniado-Laborín, R (Ocak 2009). "Smoking and chronic obstructive pulmonary disease (COPD). Parallel epidemics of the 21st century". International journal of environmental research and public health. 6 (1). ss. 209–24. doi:10.3390/ijerph6010209. PMC 2672326 $2. PMID 19440278.
- ^ a b Rennard, Stephen (2013). Clinical management of chronic obstructive pulmonary disease (2nd bas.). New York: Informa Healthcare. s. 23. ISBN 978-0-8493-7588-0.
- ^ a b Anita Sharma ; with a contribution by David Pitchforth ; forewords by Gail Richards; Barclay, Joyce (2010). COPD in primary care. Oxford: Radcliffe Pub. s. 9. ISBN 978-1-84619-316-3.
- ^ Goldman, Lee (2012). Goldman's Cecil medicine (24th bas.). Philadelphia: Elsevier/Saunders. s. 537. ISBN 978-1-4377-1604-7.
- ^ a b Kennedy SM, Chambers R, Du W, Dimich-Ward H (Aralık 2007). "Environmental and occupational exposures: do they affect chronic obstructive pulmonary disease differently in women and men?". Proceedings of the American Thoracic Society. 4 (8). ss. 692–4. doi:10.1513/pats.200707-094SD. PMID 18073405.
- ^ a b c d e f g h i j k l m Pirozzi C, Scholand MB (July 2012). "Smoking cessation and environmental hygiene". Med. Clin. North Am. 96 (4). ss. 849–67. doi:10.1016/j.mcna.2012.04.014. PMID 22793948.
- ^ Halbert RJ, Natoli JL, Gano A, Badamgarav E, Buist AS, Mannino DM (September 2006). "Global burden of COPD: systematic review and meta-analysis". Eur. Respir. J. 28 (3). ss. 523–32. doi:10.1183/09031936.06.00124605. PMID 16611654.
- ^ a b Devereux, Graham (2006). "Definition, epidemiology and risk factors". BMJ. 332 (7550). ss. 1142–4. doi:10.1136/bmj.332.7550.1142. PMC 1459603 $2. PMID 16690673.
- ^ Laine, Christine (2009). In the Clinic: Practical Information about Common Health Problems. ACP Press. s. 226. ISBN 978-1-934465-64-6.
- ^ a b Barnes, Peter J.; Drazen, Jeffrey M.; Rennard, Stephen I.; Thomson, Neil C., (Ed.) (2009). "Relationship between cigarette smoking and occupational exposures". Asthma and COPD: Basic Mechanisms and Clinical Management. Amsterdam: Academic. s. 464. ISBN 978-0-12-374001-4. Bilinmeyen parametre
|displayeditors=görmezden gelindi (yardım) - ^ Rushton, Lesley (2007). "Chronic Obstructive Pulmonary Disease and Occupational Exposure to Silica". Reviews on Environmental Health. 22 (4). ss. 255–72. doi:10.1515/REVEH.2007.22.4.255. PMID 18351226.
- ^ a b c d Foreman MG, Campos M, Celedón JC (Temmuz 2012). "Genes and chronic obstructive pulmonary disease". Med. Clin. North Am. 96 (4). ss. 699–711. doi:10.1016/j.mcna.2012.02.006. PMC 3399759 $2. PMID 22793939.
- ^ Brode SK, Ling SC, Chapman KR (September 2012). "Alpha-1 antitrypsin deficiency: a commonly overlooked cause of lung disease". CMAJ. 184 (12). ss. 1365–71. doi:10.1503/cmaj.111749. PMC 3447047 $2. PMID 22761482.
- ^ a b c d e f g Vestbo, Jørgen (2013). "Management of Exacerbations" (PDF). Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. ss. 39–45.
- ^ a b c Dhar, Raja (2011). Textbook of pulmonary and critical care medicine. New Delhi: Jaypee Brothers Medical Publishers. s. 1056. ISBN 978-93-5025-073-0.
- ^ Palange, Paolo (2013). ERS Handbook of Respiratory Medicine. European Respiratory Society. s. 194. ISBN 978-1-84984-041-5.
- ^ Lötvall, Jan (2011). Advances in combination therapy for asthma and COPD. Chichester, West Sussex: John Wiley & Sons. s. 251. ISBN 978-1-119-97846-6.
- ^ Barnes, Peter (2009). Asthma and COPD : basic mechanisms and clinical management (2nd bas.). Amsterdam: Academic. s. 837. ISBN 978-0-12-374001-4.
- ^ Hanania, Nicola (2010-12-09). COPD a Guide to Diagnosis and Clinical Management (1st bas.). Totowa, NJ: Springer Science+Business Media, LLC. s. 197. ISBN 978-1-59745-357-8.
- ^ a b Beasley, V; Joshi, PV; Singanayagam, A; Molyneaux, PL; Johnston, SL; Mallia, P (2012). "Lung microbiology and exacerbations in COPD". International journal of chronic obstructive pulmonary disease. Cilt 7. ss. 555–69. doi:10.2147/COPD.S28286. PMC 3437812 $2. PMID 22969296.
- ^ Murphy DMF, Fishman AP (2008). "Chapter 53". Fishman's Pulmonary Diseases and Disorders (4th bas.). McGraw-Hill. s. 913. ISBN 0-07-145739-9.
- ^ a b Calverley PM, Koulouris NG (2005). "Flow limitation and dynamic hyperinflation: key concepts in modern respiratory physiology". Eur Respir J. 25 (1). ss. 186–199. doi:10.1183/09031936.04.00113204. PMID 15640341.
- ^ Currie, Graeme P. (2010). ABC of COPD (2nd bas.). Chichester, West Sussex, UK: Wiley-Blackwell, BMJ Books. s. 32. ISBN 978-1-4443-2948-3.
- ^ O'Donnell DE (2006). "Hyperinflation, Dyspnea, and Exercise Intolerance in Chronic Obstructive Pulmonary Disease". The Proceedings of the American Thoracic Society. 3 (2). ss. 180–4. doi:10.1513/pats.200508-093DO. PMID 16565429.
- ^ a b c d e f Qaseem, Amir; Wilt, TJ; Weinberger, SE; Hanania, NA; Criner, G; Van Der Molen, T; Marciniuk, DD; Denberg, T; Schünemann, H; Wedzicha, W; MacDonald, R; Shekelle, P; American College Of Physicians; American College of Chest Physicians; American Thoracic Society; European Respiratory Society (2011). "Diagnosis and Management of Stable Chronic Obstructive Pulmonary Disease: A Clinical Practice Guideline Update from the American College of Physicians, American College of Chest Physicians, American Thoracic Society, and European Respiratory Society". Annals of Internal Medicine. 155 (3). ss. 179–91. doi:10.7326/0003-4819-155-3-201108020-00008. PMID 21810710.
- ^ a b Young, Vincent B. (2010). Blueprints medicine (5th bas.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott William & Wilkins. s. 69. ISBN 978-0-7817-8870-0.
- ^ "COPD Assessment Test (CAT)". American Thoracic Society. 19 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2013.
- ^ a b Şablon:NICE
- ^ a b Torres M, Moayedi S (May 2007). "Evaluation of the acutely dyspneic elderly patient". Clin. Geriatr. Med. 23 (2). ss. 307–25, vi. doi:10.1016/j.cger.2007.01.007. PMID 17462519.
- ^ BTS COPD Consortium (2005). "Spirometry in practice - a practical guide to using spirometry in primary care". ss. 8–9. 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2014.
- ^ a b c Mackay AJ, Hurst JR (July 2012). "COPD exacerbations: causes, prevention, and treatment". Med. Clin. North Am. 96 (4). ss. 789–809. doi:10.1016/j.mcna.2012.02.008. PMID 22793945.
- ^ Poole PJ, Chacko E, Wood-Baker RW, Cates CJ (2006). Poole, Phillippa (Ed.). "Influenza vaccine for patients with chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. Cilt 1. ss. CD002733. doi:10.1002/14651858.CD002733.pub2. PMID 16437444.
- ^ a b c Vestbo, Jørgen (2013). "Introduction". Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease (PDF). Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. xiii–xv. 2013-10-04 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c Policy Recommendations for Smoking Cessation and Treatment of Tobacco Dependence. World Health Organization. ss. 15–40. ISBN 978-92-4-156240-9.
- ^ Jiménez-Ruiz CA, Fagerström KO (March 2013). "Smoking cessation treatment for COPD smokers: the role of counselling". Monaldi Arch Chest Dis. 79 (1). ss. 33–7. PMID 23741944.
- ^ Kumar P, Clark M (2005). Clinical Medicine (6th bas.). Elsevier Saunders. ss. 900–1. ISBN 0-7020-2763-4.
- ^ a b Tønnesen P (March 2013). "Smoking cessation and COPD". Eur Respir Rev. 22 (127). ss. 37–43. doi:10.1183/09059180.00007212. PMID 23457163.
- ^ "Why is smoking addictive?". NHS Choices. 29 Aralık 2011. 2 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2013.
- ^ Smith, Barbara K. Timby, Nancy E. (2005). Essentials of nursing : care of adults and children. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. s. 338. ISBN 978-0-7817-5098-1.
- ^ Rom, William N.; Markowitz, Steven B., (Ed.) (2007). Environmental and occupational medicine (4th bas.). Philadelphia: Wolters Kluwer/Lippincott Williams & Wilkins. ss. 521–2. ISBN 978-0-7817-6299-1.
- ^ "Wet cutting". Health and Safety Executive. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: November 29, 2013.
- ^ George, Ronald B. (2005). Chest medicine : essentials of pulmonary and critical care medicine (5th bas.). Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins. s. 172. ISBN 978-0-7817-5273-2.
- ^ a b Vestbo, Jørgen (2013). "Management of Stable COPD". Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease (PDF). Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. ss. 31–8.
- ^ a b Drummond MB, Dasenbrook EC, Pitz MW, Murphy DJ, Fan E (November 2008). "Inhaled corticosteroids in patients with stable chronic obstructive pulmonary disease: a systematic review and meta-analysis". JAMA. 300 (20). ss. 2407–16. doi:10.1001/jama.2008.717. PMID 19033591.
- ^ a b Carlucci A, Guerrieri A, Nava S (December 2012). "Palliative care in COPD patients: is it only an end-of-life issue?". Eur Respir Rev. 21 (126). ss. 347–54. doi:10.1183/09059180.00001512. PMID 23204123.
- ^ "COPD — Treatment". U.S. National Heart Lung and Blood Institute. 27 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2013-07-23.
- ^ Puhan MA, Gimeno-Santos E, Scharplatz M, Troosters T, Walters EH, Steurer J (2011). Puhan, Milo A (Ed.). "Pulmonary rehabilitation following exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev, 10. ss. CD005305. doi:10.1002/14651858.CD005305.pub3. PMID 21975749.
- ^ Lacasse Y, Goldstein R, Lasserson TJ, Martin S (2006). Lacasse, Yves (Ed.). "Pulmonary rehabilitation for chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. Cilt 4. ss. CD003793. doi:10.1002/14651858.CD003793.pub2. PMID 17054186.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Zainuldinisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ McNamara, Renae J.; McKeough, Zoe J.; McKenzie, David K.; Alison, Jennifer A. (2013-12-18). "Water-based exercise training for chronic obstructive pulmonary disease". The Cochrane Database of Systematic Reviews (12): CD008290. doi:10.1002/14651858.CD008290.pub2. ISSN 1469-493X. PMID 24353107.
- ^ Menadue, Collette; Piper, Amanda J.; van 't Hul, Alex J.; Wong, Keith K. (2014-05-14). "Non-invasive ventilation during exercise training for people with chronic obstructive pulmonary disease". The Cochrane Database of Systematic Reviews (5): CD007714. doi:10.1002/14651858.CD007714.pub2. ISSN 1469-493X. PMID 24823712.
- ^ a b McKeough, Zoe J.; Velloso, Marcelo; Lima, Vanessa P.; Alison, Jennifer A. (2016-11-15). "Upper limb exercise training for COPD". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 11: CD011434. doi:10.1002/14651858.CD011434.pub2. ISSN 1469-493X. PMID 27846347.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Morrison 2013 124isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b Ngai, Shirley P. C.; Jones, Alice Y. M.; Tam, Wilson Wai San (2016-06-07). "Tai Chi for chronic obstructive pulmonary disease (COPD)". The Cochrane Database of Systematic Reviews (6): CD009953. doi:10.1002/14651858.CD009953.pub2. ISSN 1469-493X. PMID 27272131.
- ^ Ferreira IM, Brooks D, White J, Goldstein R (2012). Ferreira, Ivone M (Ed.). "Nutritional supplementation for stable chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. 12: CD000998. doi:10.1002/14651858.CD000998.pub3. PMID 23235577.
- ^ van Dijk WD, van den Bemt L, van Weel C (2013). "Megatrials for bronchodilators in chronic obstructive pulmonary disease (COPD) treatment: time to reflect". J Am Board Fam Med. 26 (2): 221–4. doi:10.3122/jabfm.2013.02.110342. PMID 23471939.
- ^ Liesker JJ, Wijkstra PJ, Ten Hacken NH, Koëter GH, Postma DS, Kerstjens HA (February 2002). "A systematic review of the effects of bronchodilators on exercise capacity in patients with COPD". Chest. 121 (2): 597–608. doi:10.1378/chest.121.2.597. PMID 11834677.
- ^ Cooper, CB (October 2006). "The connection between chronic obstructive pulmonary disease symptoms and hyperinflation and its impact on exercise and function". The American Journal of Medicine. 119 (10 Suppl 1): 21–31. doi:10.1016/j.amjmed.2006.08.004. PMID 16996896.
- ^ a b Farne, Hugo A.; Cates, Christopher J. (2015-10-22). "Long-acting beta2-agonist in addition to tiotropium versus either tiotropium or long-acting beta2-agonist alone for chronic obstructive pulmonary disease". The Cochrane Database of Systematic Reviews (10): CD008989. doi:10.1002/14651858.CD008989.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 26490945.
- ^ a b c d e f g h Vestbo, Jørgen (2013). "Therapeutic Options" (PDF). Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. ss. 19–30.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ a b Cave, AC.; Hurst, MM. (May 2011). "The use of long acting β₂-agonists, alone or in combination with inhaled corticosteroids, in chronic obstructive pulmonary disease (COPD): a risk-benefit analysis". Pharmacol Ther. 130 (2): 114–43. doi:10.1016/j.pharmthera.2010.12.008. PMID 21276815.
- ^ Spencer, S; Karner, C; Cates, CJ; Evans, DJ (Dec 7, 2011). Spencer, Sally (Ed.). "Inhaled corticosteroids versus long-acting beta(2)-agonists for chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev (12): CD007033. doi:10.1002/14651858.CD007033.pub3. PMID 22161409.
- ^ Wang, J; Nie, B; Xiong, W; Xu, Y (April 2012). "Effect of long-acting beta-agonists on the frequency of COPD exacerbations: a meta-analysis". Journal of clinical pharmacy and therapeutics. 37 (2): 204–11. doi:10.1111/j.1365-2710.2011.01285.x. PMID 21740451.
- ^ a b Geake, James B.; Dabscheck, Eli J.; Wood-Baker, Richard; Cates, Christopher J. (2015-01-10). "Indacaterol, a once-daily beta2-agonist, versus twice-daily beta₂-agonists or placebo for chronic obstructive pulmonary disease". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 1: CD010139. doi:10.1002/14651858.CD010139.pub2. ISSN 1469-493X. PMID 25575340.
- ^ Decramer ML, Hanania NA, Lötvall JO, Yawn BP (2013). "The safety of long-acting β2-agonists in the treatment of stable chronic obstructive pulmonary disease". Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 8: 53–64. doi:10.2147/COPD.S39018. PMC 3558319 $2. PMID 23378756.
- ^ Nannini, LJ; Lasserson, TJ; Poole, P (Sep 12, 2012). Nannini, Luis Javier (Ed.). "Combined corticosteroid and long-acting beta(2)-agonist in one inhaler versus long-acting beta(2)-agonists for chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. 9: CD006829. doi:10.1002/14651858.CD006829.pub2. PMC 4170910 $2. PMID 22972099.
- ^ a b Karner, Charlotta; Chong, Jimmy; Poole, Phillippa (2014-07-21). "Tiotropium versus placebo for chronic obstructive pulmonary disease1". The Cochrane Database of Systematic Reviews (7): CD009285. doi:10.1002/14651858.CD009285.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 25046211.
- ^ Cheyne, Leanne; Irvin-Sellers, Melanie J.; White, John (2015-09-22). "Tiotropium versus ipratropium bromide for chronic obstructive pulmonary disease". The Cochrane Database of Systematic Reviews (9): CD009552. doi:10.1002/14651858.CD009552.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 26391969.
- ^ Singh S, Loke YK, Furberg CD (September 2008). "Inhaled anticholinergics and risk of major adverse cardiovascular events in patients with chronic obstructive pulmonary disease: a systematic review and meta-analysis". JAMA. 300 (12): 1439–50. doi:10.1001/jama.300.12.1439. PMID 18812535.
- ^ Singh S, Loke YK, Enright P, Furberg CD (January 2013). "Pro-arrhythmic and pro-ischaemic effects of inhaled anticholinergic medications". Thorax. 68 (1): 114–6. doi:10.1136/thoraxjnl-2011-201275. PMID 22764216.
- ^ Jones, P (Apr 2013). "Aclidinium bromide twice daily for the treatment of chronic obstructive pulmonary disease: a review". Advances in therapy. 30 (4): 354–68. doi:10.1007/s12325-013-0019-2. PMID 23553509.
- ^ Cazzola, M; Page, CP; Matera, MG (Jun 2013). "Aclidinium bromide for the treatment of chronic obstructive pulmonary disease". Expert opinion on pharmacotherapy. 14 (9): 1205–14. doi:10.1517/14656566.2013.789021. PMID 23566013.
- ^ a b Ni, Han; Soe, Zay; Moe, Soe (2014-09-19). "Aclidinium bromide for stable chronic obstructive pulmonary disease". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 9: CD010509. doi:10.1002/14651858.CD010509.pub2. ISSN 1469-493X. PMID 25234126.
- ^ Gartlehner G, Hansen RA, Carson SS, Lohr KN (2006). "Efficacy and Safety of Inhaled Corticosteroids in Patients With COPD: A Systematic Review and Meta-Analysis of Health Outcomes". Ann Fam Med. 4 (3): 253–62. doi:10.1370/afm.517. PMC 1479432 $2. PMID 16735528.
- ^ Chinet, T; Dumoulin, J; Honore, I; Braun, JM; Couderc, LJ; Febvre, M; Mangiapan, G; Maurer, C; Serrier, P; Soyez, F; Terrioux, P; Jebrak, G (29 January 2016). "[The place of inhaled corticosteroids in COPD]". Revue des maladies respiratoires. doi:10.1016/j.rmr.2015.11.009. PMID 26831345.
- ^ Dong, YH; Lin, HH; Shau, WY; Wu, YC; Chang, CH; Lai, MS (January 2013). "Comparative safety of inhaled medications in patients with chronic obstructive pulmonary disease: systematic review and mixed treatment comparison meta-analysis of randomised controlled trials". Thorax. 68 (1): 48–56. doi:10.1136/thoraxjnl-2012-201926. PMID 23042705.
- ^ Nannini, LJ; Poole, P; Milan, SJ; Kesterton, A (30 August 2013). "Combined corticosteroid and long-acting beta(2)-agonist in one inhaler versus inhaled corticosteroids alone for chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. 8: CD006826. doi:10.1002/14651858.CD006826.pub2. PMID 23990350.
- ^ Kew, KM; Seniukovich, A (10 March 2014). "Inhaled steroids and risk of pneumonia for chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. 3: CD010115. doi:10.1002/14651858.CD010115.pub2. PMID 24615270.
- ^ Mammen MJ, Sethi S (2012). "Macrolide therapy for the prevention of acute exacerbations in chronic obstructive pulmonary disease". Pol. Arch. Med. Wewn. 122 (1–2): 54–9. PMID 22353707.
- ^ a b Herath, SC; Poole, P (Nov 28, 2013). "Prophylactic antibiotic therapy for chronic obstructive pulmonary disease (COPD)". Cochrane Database Syst Rev. 11: CD009764. doi:10.1002/14651858.CD009764.pub2. PMID 24288145.
- ^ Simoens, S; Laekeman, G; Decramer, M (May 2013). "Preventing COPD exacerbations with macrolides: a review and budget impact analysis". Respiratory medicine. 107 (5): 637–48. doi:10.1016/j.rmed.2012.12.019. PMID 23352223.
- ^ Barr RG, Rowe BH, Camargo CA (2003). Barr, R Graham (Ed.). "Methylxanthines for exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev (2): CD002168. doi:10.1002/14651858.CD002168. PMID 12804425.
- ^ Poole, P; Chong, J; Cates, CJ (29 July 2015). "Mucolytic agents versus placebo for chronic bronchitis or chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. 7: CD001287. doi:10.1002/14651858.CD001287.pub5. PMID 26222376.
- ^ a b COPD Working, Group (2012). "Long-term oxygen therapy for patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD): an evidence-based analysis". Ontario health technology assessment series. 12 (7): 1–64. PMC 3384376 $2. PMID 23074435.
- ^ Bradley JM, O'Neill B (2005). Bradley, Judy M (Ed.). "Short-term ambulatory oxygen for chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. 4: CD004356. doi:10.1002/14651858.CD004356.pub3. PMID 16235359.
- ^ Ekström, Magnus; Ahmadi, Zainab; Bornefalk-Hermansson, Anna; Abernethy, Amy; Currow, David (2016-11-25). "Oxygen for breathlessness in patients with chronic obstructive pulmonary disease who do not qualify for home oxygen therapy". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 11: CD006429. doi:10.1002/14651858.CD006429.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 27886372.
- ^ Chapman, Stephen (2009). Oxford handbook of respiratory medicine (2nd bas.). Oxford University Press. s. 707. ISBN 978-0-19-954516-2.
- ^ Blackler, Laura (2007). Managing chronic obstructive pulmonary disease. Wiley. s. 49. ISBN 978-0-470-51798-7.
- ^ Jindal, Surinder K (2013). Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Jaypee Brothers Medical. s. 139. ISBN 978-93-5090-353-7.
- ^ a b O'Driscoll, BR; Howard, LS; Davison, AG; British Thoracic, Society (October 2008). "BTS guideline for emergency oxygen use in adult patients". Thorax. 63 (Suppl 6): vi1–68. doi:10.1136/thx.2008.102947. PMID 18838559.
- ^ van Agteren, JE; Carson, KV; Tiong, LU; Smith, BJ (14 October 2016). "Lung volume reduction surgery for diffuse emphysema". The Cochrane database of systematic reviews. 10: CD001001. doi:10.1002/14651858.CD001001.pub3. PMID 27739074.
- ^ "Bronchodilators delivered by nebuliser versus inhalers for lung attacks of chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database of Systematic Reviews. 29 August 2016. doi:10.1002/14651858.cd011826.
- ^ Wise, Robert. "Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) - Pulmonary Disorders - Merck Manuals Professional Edition". Merck Manuals Professional Edition. Erişim tarihi: 16 December 2016.
- ^ Walters, JA; Tan, DJ; White, CJ; Gibson, PG; Wood-Baker, R; Walters, EH (September 2014). "Systemic corticosteroids for acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. 9: CD001288. doi:10.1002/14651858.CD001288.pub4. PMID 25178099.
- ^ Walters, JA; Tan, DJ; White, CJ; Wood-Baker, R (10 December 2014). "Different durations of corticosteroid therapy for exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. 12: CD006897. doi:10.1002/14651858.CD006897.pub3. PMID 25491891.
- ^ a b Vollenweider DJ, Jarrett H, Steurer-Stey CA, Garcia-Aymerich J, Puhan MA (2012). Vollenweider, Daniela J (Ed.). "Antibiotics for exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease". Cochrane Database Syst Rev. 12: CD010257. doi:10.1002/14651858.CD010257. PMID 23235687.
- ^ "Fluoroquinolone Antibacterial Drugs: Drug Safety Communication - FDA Advises Restricting Use for Certain Uncomplicated Infections". FDA. 12 May 2016. Erişim tarihi: 16 May 2016.
- ^ "WHO Disease and injury country estimates". World Health Organization. 2009. Erişim tarihi: Nov 11, 2009.
- ^ a b Murray CJ, Vos T, Lozano R, Naghavi M, Flaxman AD, Michaud C, Ezzati M, Shibuya K, Salomon JA, ve diğerleri. (December 2012). "Disability-adjusted life years (DALYs) for 291 diseases and injuries in 21 regions, 1990–2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2197–223. doi:10.1016/S0140-6736(12)61689-4. PMID 23245608.
- ^ a b Vos T, Flaxman AD, Naghavi M, Lozano R, Michaud C, Ezzati M, Shibuya K, Salomon JA, Abdalla S, Aboyans V, ve diğerleri. (December 2012). "Years lived with disability (YLDs) for 1160 sequelae of 289 diseases and injuries 1990–2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2163–96. doi:10.1016/S0140-6736(12)61729-2. PMID 23245607.
- ^ Medicine, prepared by the Department of Medicine, Washington University School of (2009). The Washington manual general internal medicine subspecialty consult (2nd bas.). Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. s. 96. ISBN 978-0-7817-9155-7.
- ^ "Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) Fact sheet N°315". WHO. January 2015.
- ^ Lozano R, Naghavi M, Foreman K, Lim S, Shibuya K, Aboyans V, Abraham J, Adair T, Aggarwal R, ve diğerleri. (December 2012). "Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2095–128. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0. PMID 23245604.
- ^ Rycroft CE, Heyes A, Lanza L, Becker K (2012). "Epidemiology of chronic obstructive pulmonary disease: a literature review". Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 7: 457–94. doi:10.2147/COPD.S32330. PMC 3422122 $2. PMID 22927753.
- ^ Simpson CR, Hippisley-Cox J, Sheikh A (2010). "Trends in the epidemiology of chronic obstructive pulmonary disease in England: a national study of 51 804 patients". Brit J Gen Pract. 60 (576): 483–8. doi:10.3399/bjgp10X514729. PMC 2894402 $2. PMID 20594429.
- ^ Centers for Disease Control and Prevention (23 November 2012). "Chronic Obstructive Pulmonary Disease Among Adults — United States, 2011". Morbidity and Mortality Weekly Report. 61 (46): 938–43. PMID 23169314.
- ^ "Morbidity & Mortality: 2009 Chart Book on Cardiovascular, Lung, and Blood Diseases" (PDF). National Heart, Lung, and Blood Institute. 2013-10-19 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b Torio CM, Andrews RM (2006). "National Inpatient Hospital Costs: The Most Expensive Conditions by Payer, 2011: Statistical Brief #160". Healthcare Cost and Utilization Project (HCUP) Statistical Briefs. Agency for Health Care Policy and Research. PMID 24199255.
- ^ Hoyert, DL; Xu, J (10 October 2012). "Deaths: preliminary data for 2011". National vital statistics reports : from the Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Health Statistics, National Vital Statistics System. 61 (6): 1–51. PMID 24984457.
- ^ "Emphysema". Dictionary.com. Erişim tarihi: 21 November 2013.
- ^ a b Ziment, Irwin (1991). "History of the Treatment of Chronic Bronchitis". Respiration. 58 (Suppl 1): 37–42. doi:10.1159/000195969. PMID 1925077.
- ^ a b c d Petty TL (2006). "The history of COPD". Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 1 (1): 3–14. doi:10.2147/copd.2006.1.1.3. PMC 2706597 $2. PMID 18046898.
- ^ a b Wright, Joanne L.; Churg, Andrew (2008). "Pathologic Features of Chronic Obstructive Pulmonary Disease: Diagnostic Criteria and Differential Diagnosis" (PDF). Fishman, Alfred; Elias, Jack; Fishman, Jay; Grippi, Michael; Senior, Robert; Pack, Allan (Ed.). Fishman's Pulmonary Diseases and Disorders (4th bas.). McGraw-Hill. ss. 693–705. ISBN 978-0-07-164109-8.
- ^ Waldbott, George L. (1965). A struggle with Titans. Carlton Press. s. 6.
- ^ Fishman AP (May 2005). "One hundred years of chronic obstructive pulmonary disease". Am. J. Respir. Crit. Care Med. 171 (9): 941–8. doi:10.1164/rccm.200412-1685OE. PMID 15849329.
- ^ Yuh-Chin, T. Huang (2012). A clinical guide to occupational and environmental lung diseases. Humana Press. s. 266. ISBN 978-1-62703-149-3.
- ^ "Pink Puffer – definition of Pink Puffer in the Medical dictionary – by the Free Online Medical Dictionary, Thesaurus and Encyclopedia". Medical-dictionary.thefreedictionary.com. Erişim tarihi: 2013-07-23.
- ^ a b c Weinberger, Steven E. (2013). Principles of pulmonary medicine (6th bas.). Elsevier/Saunders. s. 165. ISBN 978-1-62703-149-3.
- ^ Des Jardins, Terry (2013). Clinical Manifestations & Assessment of Respiratory Disease (6th bas.). Elsevier Health Sciences. s. 176. ISBN 978-0-323-27749-5.
- ^ An outcomes strategy for people with chronic obstructive pulmonary disease (COPD) and asthma in England (PDF). Department of Health. 18 July 2011. s. 5. Erişim tarihi: 27 November 2013.
- ^ Bloom, D (2011). The Global Economic Burden of Noncommunicable Diseases (PDF). World Economic Forum. s. 24.
- ^ Nici, Linda (2011). Chronic Obstructive Pulmonary Disease: Co-Morbidities and Systemic Consequences. Springer. s. 78. ISBN 978-1-60761-673-3.
- ^ a b Chong, Jimmy; Leung, Bonnie; Poole, Phillippa (2013-11-04). "Phosphodiesterase 4 inhibitors for chronic obstructive pulmonary disease". The Cochrane Database of Systematic Reviews (11): CD002309. doi:10.1002/14651858.CD002309.pub4. ISSN 1469-493X. PMID 24190161.
- ^ Inamdar, AC; Inamdar, AA (October 2013). "Mesenchymal stem cell therapy in lung disorders: pathogenesis of lung diseases and mechanism of action of mesenchymal stem cell". Experimental Lung Research. 39 (8): 315–327. doi:10.3109/01902148.2013.816803. PMID 23992090.
- ^ a b Oh, DK; Kim, YS; Oh, YM (January 2017). "Lung Regeneration Therapy for Chronic Obstructive Pulmonary Disease". Tuberc Respir Dis (Seoul). 80 (1): 1–10. doi:10.4046/trd.2017.80.1.1. PMC 5256352 $2. PMID 28119741.
- ^ Conese, M; Piro, D; Carbone, A; Castellani, S; Di Gioia, S (2014). "Hematopoietic and mesenchymal stem cells for the treatment of chronic respiratory diseases: role of plasticity and heterogeneity". The Scientific World Journal. 2014: 859817. doi:10.1155/2014/859817. PMC 3916026 $2. PMID 24563632.
- ^ McQualter, JL; Anthony, D; Bozinovski, S; Prêle, CM; Laurent, GJ (November 2014). "Harnessing the potential of lung stem cells for regenerative medicine". The International Journal of Biochemistry & Cell Biology. 56: 82–91. doi:10.1016/j.biocel.2014.10.012. PMID 25450456.
- ^ Tzouvelekis, A; Ntolios, P; Bouros, D (2013). "Stem cell treatment for chronic lung diseases". Respiration. 85 (3): 179–192. doi:10.1159/000346525. PMID 23364286.
- ^ Tzouvelekis, A; Laurent, G; Bouros, D (February 2013). "Stem cell therapy in chronic obstructive pulmonary disease. Seeking the Prometheus effect". Current Drug Targets. 14 (2): 246–252. doi:10.2174/1389450111314020009. PMID 23256721.
- ^ Gompelmann, D; Eberhardt, R; Herth, FJ (August 2015). "Novel Endoscopic Approaches to Treating Chronic Obstructive Pulmonary Disease and Emphysema". Seminars in Respiratory and Critical Care Medicine. 36 (4): 609–615. doi:10.1055/s-0035-1555614. PMID 26238645.
- ^ Gøtzsche, Peter C.; Johansen, Helle Krogh (2016-09-20). "Intravenous alpha-1 antitrypsin augmentation therapy for treating patients with alpha-1 antitrypsin deficiency and lung disease". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 9: CD007851. doi:10.1002/14651858.CD007851.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 27644166.
- ^ McLean, Susannah; Nurmatov, Ulugbek; Liu, Joseph Ly; Pagliari, Claudia; Car, Josip; Sheikh, Aziz (2011-07-06). "Telehealthcare for chronic obstructive pulmonary disease". The Cochrane Database of Systematic Reviews (7): CD007718. doi:10.1002/14651858.CD007718.pub2. ISSN 1469-493X. PMID 21735417.
- ^ Akers, R. Michael; Denbow, D. Michael (2008). Anatomy and Physiology of Domestic Animals. Wiley. s. 852. ISBN 978-1-118-70115-7.
- ^ Wright, JL; Churg, A (December 2002). "Animal models of cigarette smoke-induced COPD". Chest. 122 (6 Suppl): 301S–6S. doi:10.1378/chest.122.6_suppl.301S. PMID 12475805.
- ^ Churg, A; Wright, JL (2007). "Animal models of cigarette smoke-induced chronic obstructive lung disease". Contributions to microbiology. Contributions to Microbiology. 14: 113–25. doi:10.1159/000107058. ISBN 3-8055-8332-X. PMID 17684336.
- ^ Marinkovic D, Aleksic-Kovacevic S, Plamenac P (2007). "Cellular basis of chronic obstructive pulmonary disease in horses". Int. Rev. Cytol. International Review of Cytology. 257: 213–47. doi:10.1016/S0074-7696(07)57006-3. ISBN 978-0-12-373701-4. PMID 17280899.
- ^ Miller MS, Tilley LP, Smith FW (January 1989). "Cardiopulmonary disease in the geriatric dog and cat". Vet. Clin. North Am. Small Anim. Pract. 19 (1): 87–102. PMID 2646821.
Dış bağlantılar
 |
Wikimedia Commons'ta Kronik obstrüktif akciğer hastalığı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Curlie'de Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (DMOZ tabanlı)
- Türk Toraks Derneği
|
Wikimedia Commons'ta Kronik obstrüktif akciğer hastalığı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |