Çatal (blok zinciri)

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Blok zincirinde çatal kavramı çeşitli şekillerde tanımlanır:

  • "Bir blok zinciri ileriye doğru iki potansiyel yola ayrıldığında ne olur"
  • "protokolde bir değişiklik" veya
  • "iki veya daha fazla blok aynı blok yüksekliğine sahip olduğunda ortaya çıkan" durum[1]

Çatallar, farklı tarafların blok zincirinin geçmişini korumak için ortak kurallar kullanması gerektiği gerçeğiyle ilgilidir. Taraflar anlaşamadıklarında alternatif zincirler ortaya çıkabilir. Çoğu çatal kısa ömürlü olsa da bazıları kalıcıdır. Kısa ömürlü çatallar, dağıtılmış bir sistemde hızlı fikir birliğine ulaşmanın zorluğundan kaynaklanmaktadır. Kalıcı çatallar (protokol değişiklikleri anlamında) bir blok zincirine yeni özellikler eklemek için kullanılmış olsa da, Ethereum ve Ethereum Classic ile olduğu gibi bilgisayar korsanlığının etkilerini tersine çevirmede veya bir blok zincirindeki yazılım hatalarını önlemek için de kullanılabilirler. 6 Ağustos 2010'da bitcoin çatalında bu durum yaşanmıştır.

Blok zincir, çatalları, bitcoin ölçeklenebilirlik sorunu bağlamında geniş çapta tartışılmıştır.[2][3][4]

Çatal türleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Çatallar tesadüfen veya bilinçli olarak olarak sınıflandırılabilir. Tesadüfen çatallanma, iki veya daha fazla bitcoin ağı neredeyse aynı anda bir blok bulduğunda meydana gelir. Çatal, sonraki blok(lar) eklendiğinde ve zincirlerden biri alternatif(ler)den daha uzun olduğunda çözülür. Ağ, en uzun zincirde olmayan blokları terk eder ( artık bloklar olarak adlandırılır).

Bir blok zincirinin kurallarını değiştiren bilinçli çatallar aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:

Sert çatal[değiştir | kaynağı değiştir]

Sert çatal (hard fork), eski kurallara göre doğrulayan yazılımın yeni kurallara göre üretilen blokları geçersiz olarak görmesine neden olan bir kural değişikliğidir. Bir hard fork durumunda, yeni kurallara göre çalışması amaçlanan tüm düğümlerin yazılımlarını yükseltmeleri gerekir. Bir grup düğüm eski yazılımı kullanırken diğer düğümler yeni yazılımı kullanmaya devam ederse, kalıcı bir bölünme meydana gelebilir.

Örneğin, Ethereum kodundaki bir güvenlik açığından yararlanarak saldırıya uğramış olan DAO'daki yatırımcıları "bütünleştirmeye" zorladı. Bu durumda, çatal, Ethereum ve Ethereum Classic zincirleri oluşturan bir bölünmeyle sonuçlandı. 2014'te Nxt topluluğundan, büyük bir kripto para borsasından 50 milyon NXT çalınmasının etkilerini azaltmak için blok zinciri kayıtlarının geri alınmasına yol açacak bir sert çatal düşünmesi istendi. Sert çatal teklifi reddedildi ve görüşmeler ve fidye ödemesinden sonra fonların bir kısmı geri alındı. Alternatif olarak, kalıcı bir bölünmeyi önlemek için yeni yazılımı kullanan düğümlerin çoğu 12 Mart 2013'teki bitcoin bölünmesi durumunda olduğu gibi eski kuralları uygulayabilir.[5]

Daha yeni bir hard fork örneği, 2017'deki Bitcoin'dir ve bu, Bitcoin Cash'i yaratan bir bölünmeyle sonuçlandı.[6] Ağ bölünmesi, esas olarak talebi karşılamak için saniyedeki işlemlerin nasıl artırılacağına ilişkin bir anlaşmazlıktan kaynaklanıyordu.[7]

Yumuşak çatal[değiştir | kaynağı değiştir]

Yumuşak çatal (soft fork ) veya yumuşak çatallanma değişikliği, eski ağ düğümleri bir kuralı takip etmediğinde ve ardından yeni yükseltilmiş düğümler tarafından takip edildiğinde meydana gelebilecek blok zincirinde bir çatal olarak tanımlanır.[1] Bu, eski düğümlerin yeni düğümler için geçersiz görünen verileri kabul etmesine veya kullanıcı fark etmeden senkronizasyonun bozulmasına neden olabilir. Bu, düğümün bunun yerine değiştirilen kuralları izleyerek blokları işlemeyi durduracağı bir sert çatal ile çelişir.

Kripto para birimi bölünmeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kalıcı zincir bölünmesi, belirli bir zamana kadar aynı geçmişi paylaşan bir blok zincirinin iki veya daha fazla kalıcı sürümünün olması ve ardından geçmişlerin farklılaşmaya başlaması olarak tanımlanır.[8] Kalıcı zincir bölünmeleri, ilgili blok zincirlerinde iki veya daha fazla rakip kripto para biriminin bulunduğu bir duruma yol açar.[8]

Vergilendirme[değiştir | kaynağı değiştir]

Kripto para birimi bölünmelerinin vergilendirilmesi devletten devlete büyük ölçüde değişir. Birkaç örnek şunları içerir:

Avustralya Vergi Dairesi (ATO)[değiştir | kaynağı değiştir]

ATO, kripto para birimi bölünmelerini vergilendirme olayları olarak sınıflandırmaz.[9] ATO, bölünmelerden gelen blok zinciri sürümlerini "orijinal blok zinciri" ve "yeni blok zinciri" olarak sınıflandırır.[netleştirme gerekli]. Maliyet tabanı ile ilgili olarak, orijinal blok zincirindeki kripto para birimine tüm orijinal maliyet tabanı atanmalı, yeni blok zincirindeki kripto para birimine ise maliyet tabanı sıfır atanmalıdır.[8]

HM Gelir ve Gümrük (HMRC)[değiştir | kaynağı değiştir]

Birleşik Krallık HMRC, kripto para birimi bölünmelerini vergilendirme olayları olarak sınıflandırmaz. HMRC'ye göre, "Yeni kripto varlıkların değeri, kişinin halihazırda elinde bulunan orijinal kripto varlıklardan türetilmiştir." Maliyet tabanı ile ilgili olarak, HMRC, "Maliyetler, 1992 Sermaye Kazançlarının Vergilendirilmesi Yasası bölüm 52(4) uyarınca adil ve makul bir temelde bölünmelidir. HMRC herhangi bir özel paylaştırma yöntemi önermez. HMRC, adil ve makul olmadığına inandığı bir paylaştırma yöntemini sorgulama yetkisine sahiptir."[10]

İç Gelir Servisi (IRS)[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD İç Gelir Servisi (IRS), kripto para birimi bölünmelerini "airdrop" ve vergiye tabi olaylar olarak sınıflandırır. IRS tarafından yayınlanan kılavuza göre, vergi mükellefinin anahtarlara sahip olması koşuluyla, kripto para biriminin adil piyasa değerini gelir olarak kullanarak yeni kripto para birimi için vergi ödemekle yükümlüdürler.[9][11]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Mastering Bitcoin: Programming the Open Blockchain. 2. ABD: O' Reilly media, inc. 2017. s. Glossary. ISBN 978-1491954386. 
  2. ^ "On Scaling Decentralized Blockchains" (PDF). Financial Cryptography and Data Security. Lecture Notes in Computer Science. 9604. 2016. ss. 106-125. doi:10.1007/978-3-662-53357-4_8. ISBN 978-3-662-53356-7. Erişim tarihi: 28 Mart 2019. 
  3. ^ Jordan Pearson (14 Ekim 2016). "'Bitcoin Unlimited' Hopes to Save Bitcoin from Itself". Motherboard. Vice Media LLC. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017. 
  4. ^ Oscar Williams-Grut and Rob Price (26 Mart 2017). "A Bitcoin civil war is threatening to tear the digital currency in 2 — here's what you need to know". Business Insider. 2 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2017. 
  5. ^ "Major glitch in Bitcoin network sparks sell-off; price temporarily falls 23%". Arstechnica. 12 Mart 2013. 22 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2018. 
  6. ^ Smith (21 Ocak 2018). "Bitcoin price RIVAL: Cryptocurrency 'faster than bitcoin' will CHALLENGE market leaders". Express. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2021. 
  7. ^ "Bitcoin split in two, here's what that means". CNN. 1 Ağustos 2017. 27 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2021. 
  8. ^ a b c "Transacting with cryptocurrency". ato.gov.au. Australian Taxation Office. 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019. 
  9. ^ a b "26 CFR 1.61-1: Gross income" (PDF). www.irs.gov. Internal Revenue Service. 2019. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019. 
  10. ^ "Cryptoassets for individuals". www.gov.uk. HM Revenue & Customs. 19 Aralık 2018. 19 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019. 
  11. ^ Davison (9 Ekim 2019). "Cryptocurrency Investors Get New IRS Income-Reporting Rules". Bloomberg. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2019.